Summary
Samenvatting K2 Rechtspsychologie en Ethiek
- Course
- Institution
Aan de hand van deze samenvatting heb ik een 7,2 gehaald.
[Show more]
Seller
Follow
jhslaw
Content preview
Rechtspsychologie en ethiekWeek 1
Missing White Woman Syndrome (MWWS)
Wanneer wordt gesteld dat de vermissing van blanke jonge vrouwen meer media-aandacht
krijgt, dan de vermissingen van niet-blanke vrouwen of van mannen.
Voorbeeld: Natalee Holloway
Ruisfactoren
• Bewijzen
Bij het vergaren van bewijs kan ruis ontstaan.
Voorbeelden:
- De politie richt zich steeds op slechts één scenario: tunnelvisie.
De politie moet proberen zoveel mogelijkheden uit te rechercheren.
- De verdachte wordt onder druk gezet tijdens verhoor.
Voorbeeld: Schiedammer parkmoord
- Overtuiging van de rechter
Artikel 338 Wetboek van Strafvordering
“Het bewijs dat de verdachte het tenlastegelegde feit heeft begaan, kan slechts door de
rechter worden aangenomen, indien hij daarvan uit het onderzoek op de terechtzitting door
de inhoud van wettige bewijsmiddelen de overtuiging heeft bekomen.”
• Waarnemen
Zien of horen
Weapon-focus fenomeen
Onze waarneming is altijd beperkt en wordt gestuurd door emoties. Wij nemen selectief waar
en daarom missen wij ook informatie.
Voorbeeld: iemand die is beroofd, kan later een goede beschrijving geven van het wapen
waarmee hij werd bedreigd. Tegelijkertijd kan hij een minder goede beschrijving geven van
de dader of de omgeving.
• Herinneren
Ons geheugen werkt niet perfect.
Voorbeeld: getuigenverklaring kan onvolledig en zelfs onjuist zijn strafrechtelijke ruis
• Beïnvloeden
Voorbeelden:
- De verdachte wordt onder druk gezet tijdens het verhoor.
- De rechter wordt onder drukt gezet door de samenleving.
• Verhoren
Verdachte kan onder grote druk van verbalisanten een verklaring afleggen.
Verdachte kan graag willen meewerken en min of meer de verbalisanten meepraten.
Getuige legt verklaring af in strijd met de waarheid.
Ruis kan leiden tot onjuiste beslissingen.
Belang van rechtspsychologie
Rechtspsychologie kan een bijdrage leveren aan het nemen van beslissingen binnen de
strafprocedure die op een zo stevig mogelijke wijze zijn verankerd in de bewijsmiddelen.
Week 2
, Goed verhaal
Geloofwaardig verhaal. Een goed verhaal beschrijft niet alleen hoe het delict gepleegd wordt
en door wie (centrale handeling), maar legt ook uit hoe de dader onder de gegeven
omstandigheden in een zodanige lichamelijke en geestelijke toestand kon komen dat hij het
delict pleegde.
Het feit dat het verhaal van de moeder en Nicole de rechters overtuigde, had te maken met
het feit dat het verhaal van de moeder en Nicole een goed (dat wil zeggen geloofwaardig
verhaal) was, dat op het eerste gezicht meer dan aannemelijk klonk. Het was een verhaal
met een duidelijke actie in een begrijpelijke context. Het verhaal van Rijkbloem – die ook
nog eens een strafblad had en dus wel vaker iets had gedaan wat niet door de beugel kon –
was voor de politie veel minder waarschijnlijk. Een vrouw schiet toch haar eigen echtgenoot
niet dood.
Door zich zo te laten leiden door het ‘verhaal’ werd door de rechter wel volledig over het
hoofd gezien dat het scenario van Rijkbloem (onschuld-scenario) veel beter was verankerd
in de werkelijkheid (er was meer bewijs voor dit verhaal) dan het scenario van de moeder en
Nicole. De zaak Rijkbloem was hiermee een voorbeeld van tunnelvisie en daarin zit dan
ook de strafrechtelijke ruis in deze zaak. De politie ging vanaf het begin van het onderzoek
maar uit van de juistheid van één scenario en liet het andere scenario (van Rijkbloem) ten
onrechte geheel links liggen.
Het goede verhaal van de moeder en Nicole hield in dat Rijkbloem – een man met een
strafblad – de vader van Nicole had gedood door hem van korte afstand in het hoofd te
schieten. Dit was een goed verhaal, omdat het op het eerste gezicht zeer aannemelijk was.
De strafrechtelijke ruis kwam voort uit het feit dat het verhaal niet berustte op deugdelijke
bewijsmiddelen (was niet sterk in de werkelijkheid verankerd). In dit geval leidde dit goede
verhaal er toe dat de opsporingsambtenaren en de rechter zeer waarschijnlijk op het
verkeerde been werden gezet voor wat betreft de waarheidsvinding. Immers, uiteindelijk
dient de aannemelijkheid van het verhaal beslissend te zijn voor een veroordeling, maar kan
alleen op de aanwezigheid van voldoende (deugdelijke) bewijsmiddelen een veroordeling
worden gegrond. Dat was in deze zaak dus niet het geval.
Verankering
De rechter gaat uit van bepaald scenario en gaat vervolgens op zoek naar daarbij passende
bewijsmiddelen.
The criminal trail is organized around storytelling
Een officier van justitie die de tenlastelegging opstelt, maakt een verhaal hoe iets is gebeurd.
Scenario’s
Een ander woord voor ‘scenario’ is verhaal. In een scenario of een verhaal wordt een
gebeurtenis of toestand beschreven. Het gaat om een samenhangende reeks van
mededelingen. Die samenhang is belangrijk, want anders is een verhaal niet meer dan de
optelsom van die mededelingen.
Verhaal van Nicole en moeder sterk scenario
Geeft een verklaring voor het moordwapen dat niet is gevonden. Geen invloed, want
- het is weggegooid;
- aan iemand anders meegegeven;
- niet meer te vinden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jhslaw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now