Dit is een samenvatting van hoofdstuk 1 en 6. Deze hoofdstukken gaan over gedrag en populaties. Ik heb geprobeerd alles zo goed en duidelijk mogelijk uit te leggen, daardoor is het een redleijk groot document. Ik ben er dan ook meer dan 10 uur mee bezig geweest.
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
All documents for this subject (5443)
Seller
Follow
melinaarbouw
Content preview
Biologie
Hoofdstuk 1 gedrag
§1 dierenwelzijn
Kennis van gedrag
gedrag is alles wat dieren of mensen doen en laten.
Gedragsonderzoekers doen onderzoek naar reacties van dieren in
verschillende situaties. In zo’n onderzoek is er ontdekt dat gedrag is
aangepast aan de leefomstandigheden. Hoe meer er duidelijkheid komt
over het verband tussen gedrag en leefomstandigheden, des te
makkelijker we het welzijn van de dieren kunnen verbeteren.
ontstaan van gedrag
paringsgedrag heeft een vaste volgorde. Het is een combinatie van
inwendige (hormonen) en uitwendige (geur) prikkels, ook wel de
motiverende factoren genoemd. De prikkels verhogen de motivatie en
zodra de motivatie boven de drempelwaarde ligt, ontstaat er een
respons.
opbouw van gedrag
natuurlijk gedrag en welzijn
door wilde dieren te observeren, kan je het natuurlijk gedrag zien.
Gedrag kan verschillende functies hebben zoals het overleven van het
individu (eten zoeken, beschutting zoeken en drinken) en het overleven
van de soort (voortplanten). Als de wilde dieren in gevangenschap leven
gaat een deel van het natuurlijk gedrag verloren (eten zoeken hoeft,
voortplanten alleen als de mensen het toestaan). De Nederlandse voedsel
en ware autoriteit controleert of de veehouderijen, slachterijen,
veetransporten en verzamelcentra aandacht geven aan het
dierenwelzijn. Zo zijn er verschillende mogelijkheden om de dieren toch
een deel van hun natuurlijke gedrag te laten uitvoeren, denk aan het leven
in kleine groepen, ongestoord eten en ongestoord hun behoefte doen. Een
universiteit heeft de comfortclass stal ontwikkelt alleen is dit behoorlijk
duur voor de boer. De landelijke inspectiedienst dierenbescherming kijken
naar het gewicht, gedrag, huisvesting en verzorging van de dieren.
sociaal gedrag= gedrag gericht op het leven in groepen.
, §2 gedrag bestuderen
diergedrag vastleggen
een ethogram is een lijst met objectief en nauwkeurig beschreven
gedragselementen. Vervolgens kan je deze afkortingen gebruiken in een
protocol, hierbij tel je in een bepaalde periode hoe vaak een dier
bepaalde gedragselementen vertoont. Een ethogram kan je onderbreken
maar een protocol niet. Gedragsonderzoek is objectief. Je kijkt dan naar
welk gedrag (output) een dier vertoont bij een prikkel (input). Een
subjectieve omschrijving noem je een antropomorf (bang, boos).
Ethologen (wetenschappers die kijken naar diergedrag) kunnen een
beschrijvend onderzoek uitvoeren, hierbij veranderen ze niks aan de
omstandigheden.
Een voorspelbare respons
een prikkel waar altijd hetzelfde gedrag opvolgt noem je een
sleutelprikkel. Bij een experimenteel onderzoek verandert de
etholoog de omstandigheden bewust om te kijken of de reactie verandert.
Een versterkte sleutelprikkel noem je een supernormale prikkel.
Dieren leren snel
de periode vlak na de geboorte noemen we de gevoelige periode, hierin
zijn de dieren heel gevoelig en leren ze veel. Zo wel het jongen als de
moeder zitten na de geboorte in de gevoelige periode. Het leren in de
gevoelige periode noemen we inprenting. Een andere effectieve manier
van leren is associatief leren, hierbij koppelen dieren een prikkel aan
een andere prikkel.
§3 communicatie
Communicatie met soortgenoten
signalen zijn prikkels waarmee een dier het gedrag van soortgenoten wil
beïnvloeden. Voor andere soorten zijn deze signalen moeilijk of niet te
begrijpen.
Vaste patronen
soortgenoten geven informatie door via signalen aan andere
soortgenoten, ze communiceren met elkaar. Bijen communiceren
bijvoorbeeld met elkaar als 1 van de bijen een voedselbron heeft
gevonden. Als de bij naar boven loopt geeft hij aan dat de voedselbron
zich richting de zon bevindt en als de bij naar beneden loopt is de
voedselbron van de zon af. De afstand van de kast tot de voedselbron
geeft de bij aan door met zijn lijf te trillen. Iedere seconde trillen betekent
1 kilometer vliegen. Hierna loopt de bij een rondje en dan begint hij
opnieuw (8-vorm). Als de voedselbron heel dichtbij is blijft hij halve rondje
lopen. We noemen iets een ritueel als de handelingen met een
symbolische betekenis worden uitgewisseld met soortgenoten. Hierdoor
voorkomen ze gevechten omdat ze erachter of de ander een vriend of
vijand zijn en of hij/zij hoger/lager in de rangorde staat. Ritueelgedrag dat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melinaarbouw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.35. You're not tied to anything after your purchase.
