Class notes
Colleges Beleidsinnovatie & Issuemanagement
- Course
- Institution
Collegedictaat van 76 pagina's voor het vak Beleidsdynamiek & Issuemanagement aan de EUR (Alle colleges)
[Show more]
Seller
Follow
annewillems14
Content preview
Beleidsdynamiek en issuemanagementCollege 1 Inleiding..................................................................................................................................2
College 2 Institutionalisme...................................................................................................................10
Padafhankelijkheid (Pierson)............................................................................................................11
Punctueated equilibrium framework (Jones & Baumgartner)..........................................................14
Feedback (Jacobs & Weaver)............................................................................................................15
College 3 Sturing: opties om meer gesloten of open om te gaan met issues.......................................18
Vier startpunten van beleidsontwikkeling........................................................................................18
Sturingsmodellen bij verschillende startpunten van beleidsontwikkeling........................................24
Adaptieve organisaties (Janssen & Van der Voort).......................................................................25
Projectaanpak (Westerveld).........................................................................................................26
Procesaanpak (De Bruijn).............................................................................................................27
Multi-stakeholderaanpak (Roloff).................................................................................................28
College 4 Constructivisme....................................................................................................................30
Framing (Rein en Schön)...................................................................................................................30
Discourse coalitions (Schmidt) & coalition magnets (Beland, Cox)...................................................34
College 5 Sturing: Issue sellers, policy entrepreneurs en boundary spanners......................................38
Issue sellers (Dutton & Ashford).......................................................................................................39
Boudary Spanners (Williams)............................................................................................................46
College 6 Politieke perspectief.............................................................................................................49
Vetospelers en beleidsverandering (Zohlnhöfer).............................................................................49
Advocacy coalitions framework (Sabatier).......................................................................................50
Multiple streams framework (Kingdon + Herweg)............................................................................54
College 7 Sturingsopties.......................................................................................................................59
Aanbodsturing en vraagsturing........................................................................................................60
Sectorale sturing en integrale sturing...............................................................................................64
Puntsturing en meervoudige sturing (Salveda et al.)........................................................................68
College 8 Uitleg werkstuk.....................................................................................................................71
College 9 Reflectie................................................................................................................................72
,College 1 Inleiding
Hoe kan de overheid in staat worden gesteld om maatschappelijke problemen aan te pakken?
Inhoud van dit college
- De brandstof van beleid – problemen: overheid richt zich op maatschappelijke problemen.
- Beleidsproblemen en de noodzaak van structurering
- De veranderende wereld om ons heen
- Van tembare problemen naar ontembare issues: problemen die zich niet in een hokje laten
passen issuemanagement en beleidsdynamiek
- Vier perspectieven op beleidsdynamiek
- Het rationale perspectief als default: overheid zal wel op logische manier beleid maken, in de
praktijk echter veel minder rationeel
Maatschappelijke problemen
Geen individuele problemen. Maatschappelijk probleem is pas een probleem als het breed ervaren
wordt. Andere groepen kunnen problemen van een ander juist problematisch vinden.
Maatschappelijke problemen zijn dus nooit objectief. Bijv. D66 met voltooid leven, zien andere
partijen als probleem. Problemen zijn sociaal geconstrueerd en komen niet automatisch op de
agenda van de overheid. Beleid kun je zien als manier op probleem op te lossen. In de praktijk vaak
niet verder dan voorkomen dat het erger wordt.
Beleid in engere zin
Politiek: gezaghebbende toebedeling van waarden (Lasswell: “wie krijgt wat, wanneer en hoe”)
Beleid: de stolling van deze afweging van waarden (in regels, voornemens, instrumenten). Ofwel: het
realiseren van bepaalde doelen met behulp van bepaalde middelen in een bepaalde tijdsvolgorde
(Bekkers)
Of:
1. ‘Stellen van doelen, middelen en tijdpad in onderlinge samenhang’.
2. ‘aangeven van richting en middelen waarmee men gestelde organisatiedoelen wil realiseren
binnen gestelde periode’.
Beleid is volgens deze omschrijving vooral voorgenomen gedrag (intended strategy)
Kenmerken…
- Beschrijft hoe een overheid met een maatschappelijk probleem omgaat
- Vaak (in meer of mindere mate) sectoraal
- Met een vorm van politieke bekrachtiging (“primaat”)
- Fungeert als agenda voor de uitvoering
- Fungeert als toetsingskader om iets (niet) te doen of toe te staan
- Geïnstitutionaliseerd in directies, nota’s, regels en uitvoeringsorganisaties
- Voorbeelden: armoedebeleid, mobiliteitsbeleid, parkeerbeleid, verslavingsbeleid.
De brandstof van beleid: problemen
Klassieke lineaire beleidsbenadering:
- Inhoudelijke kernbegrippen: probleem en oplossing
- Beleid start met maatschappelijk probleem (agendavorming)
- Komt op politieke agenda en stoot door naar bestuurlijke agenda
- Ambtenaren krijgen opdracht oplossing te maken die ze ter goedkeuring voorleggen aan
politiek en bestuur
- Bekrachtigd beleid wordt uitgevoerd door uitvoerders
, - Mooi, recent voorbeeld: eenzaamheid
Beleidsproblemen
- Beleid bedoeld om ‘probleem’ op te lossen
- Beleid bestaat in essentie uit twee componenten
o Omschrijving en analyse van het probleem
o Omschrijving gekozen oplossing en onderbouwing waarom deze probleem oplost
o Beleidstheorie (“theory of change”)
- Wat maakt iets tot een probleem?
o Verschil tussen wat feitelijk zo is en hoe het zou moeten zijn
o Sociaal construct
Kernvragen die spelen:
- Weten we wat het “probleem” is (consensus over waarden)
o Wat vinden we onwenselijk? Wat vinden we eigenlijk wenselijk?
o Bijv. daklozen: willen we dit eigenlijk wel oplossen, is het niet hun eigen schuld en
hoeveel mag dit kosten?
- Weten we wat het probleem veroorzaakt (zekerheid over feiten)
o Hoe kunnen we dit wegnemen? Wat werkt wel of niet?
Problemen en structurering
- Om beleid te maken is probleemstructurering noodzakelijk: probleem moet worden
afgebakend.
o Bij sommige problemen is dit moeilijk. Bijv. klimaat: heel groot probleem. Behapbaar
maken door afspreken wat CO2 uitstoot voor Nederland mag zijn.
- Beleidsanalyse: het structureren van problemen (“puzzling”)
o Afbakening zodat probleem ‘behapbaar’ wordt
o Analyse van causale en finale relaties
o Doel- en middelbepaling (keuze van doelen en instrumenten)
o Rationele, methodische activiteit
- Probleemstructurering in meer of mindere mate mogelijk
- Want: problemen in soorten en maten!
Probleemstructurering
Beleid ‘zit niet altijd goed’…
Verkeerde probleem?
- Als we inzien dat probleemdefiniëring verloopt via een proces van strijd en onderhandeling,
in een context van bounded rationality,
, - Dan kan het zijn dat het probleem ‘verkeerd’ wordt gedefinieerd
- En dat de uitkomst zich niet meer verhoudt tot het onderliggende (ervaren) probleem
Warmtetransitie: duurzaamheid of energiearmoede?
Corona: economische crisis of groeiende tweedeling?
Even uitzoomen
• De kans op verkeerde problemen neemt toe…
• De wereld verandert snel
• Waar komen beleidsproblemen vandaan?
• Uit maatschappelijke problemen
• Gevolg van dynamiek
• Hoe ontwikkelt deze maatschappij zich?
VUCA
Volatility (vluchtigheid): Veranderingen voltrekken zich in een steeds hoger tempo en vereisen
continu analyse en evalutatie.
- Veranderingen zijn steeds minder makkelijk te voorspellen.
- Toenemende vervlechting tussen domeinen.
- Technologische veranderingen en maatschappelijke opvatting gaan snel.
Uncertainty (onzekerheid): We zijn niet in staat om onambigu factoren die de situatie kunnen
beïnvloeden te voorspellen en te prioriteren.
- Bijv klimaatverandering, wat is effectief om te doen?
Complexity (complexiteit): Het aantal factoren die het ontwikkelingsproces bepalen wordt significant
groter of zijn onbekend.
- Er is grote samenhang, beïnvloeding
Ambiguity (ambiguïteit): Informatie is moeilijk eenduidig te interpreteren. Vorige ervaringen zijn niet
toepasbaar bij het verklaren van nieuwe processen en gebeurtenissen.
- Steeds minder consensus over feiten (bijv klimaatverandering) en hoe je dit interpreteerd.
Improvisatiemaatschappij (Boutellier) (overgeslagen in college)
• Onbegrensde wereld creëert onzekerheid.
• Mensen moeten zich identificeren met een veelvoud aan rollen, posities en verbanden.
• Gevolg: psychologische bricolage: we knutselen onze eigen coherentie in elkaar. Dat lijkt de
meeste mensen individueel aardig te lukken, maar ze kunnen zich geen voorstelling maken
van de samenleving die daarbij hoort.
• Gevoel van vervreemding, hang naar afbakening en eigenheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annewillems14. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
65040 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now