Spraakklankstoornissen en afwijkende mondgewoonten (B3C130)
All documents for this subject (5)
Seller
Follow
justinetimmerman
Reviews received
Content preview
Deel 3: Therapie bij articulatie- en
fonologische stoornissen
1| Inleiding
Verschillen fonologische – fonetische benaderingen
Fonologische benaderingen Fonetische benaderingen
Leren ontdekken van klankkenmerken Productiegericht
Doelen i.f.v. invloed op klanksysteem Doelen i.f.v. stimuleerbaarheid
Gericht op betekenisvolle woorden Op verschillende niveaus (spraakklank, syllabe,
woorden, zinnen)
In 1 sessie meerdere spraakklanken tegelijk Één spraakklank (van geïsoleerd tot spontaan
spreken)
Kleuters Eerder lagere schoolkinderen
of gecombineerd
1.1 Nood aan behandeling is afhankelijk van
verschillende factoren
Verwachte of gewenste levensstijl of beroepskeuze
Attitudes van de spreker en directe familie/omgeving t.a.v. articulatieprobleem (tegenover oordeel
logopedist?)
Aard articulatieprobleem m.b.t. oorzaken, ernst en gevolgen op communicatie (verstaanbaarheid?) =
verstaanbaarheid is een belangrijk criterium
Leeftijd: evenwichtsoefening!
o Meestal niet < 4 à 4;6 jaar als enkel articulatie probleem vormt
o Wel therapie < 4 jaar à 4;6 jaar als kind onverstaanbaar is voor naaste omgeving
o Bij /s/ en /r/ problemen
75% leeftijdsgenoten beheersen klank → follow-up
90% leeftijdsgenoten beheersen klank → therapie voor de overige 10% nodig
o Volwassenen (motivatie, beroepskeuze)
Etiologie: organisch defect kan indicatie of tegenindicatie zijn; neurogene oorzaak is een
tegenindicatie
1
,1.2 Algemene uitgangspunten
Effect beïnvloedende factoren elimineren/minimaliseren
(Gedragsmatige) doelen en procedures (kwantificeerbaar) beschrijven duidelijkheid voor cliënt en
therapeut
Verschil fout – standaard productie leren (jong kind)
Leren generaliseren: specifieke oefeningen voor transfer (=overdracht=carry-over) en onderhoud
o Generalisatie gaat niet (altijd) automatisch
Meerdere spraakklanken tegelijkertijd heeft voordelen
o Snellere vooruitgang
o Snellere verbetering verstaanbaarheid
o Vermindering kans op overgeneralisatie
o Bevordering motivatie
o Kortere behandeltijd → lagere kosten
Adequate bepaling instapniveau therapie: 4 niveaus
o Perceptuele training
o Productie van fonemen
o Transfer/overdracht van spraakklanken
o Onderhoud (behoud) van geleerde doelklanken
Goede opvolging van behandeling (voorkomt terugval/stagnatie en laat interventie toe)
Realistische therapie (aangepaste activiteiten)
Geïndividualiseerde aanpak (stoornis en cliënt)
Soms ‘iets minder dan perfecte’ articulatie (= optimalisatie)
Aangepast geprogrammeerd gedragsmatig behandelplan is vaak efficiënt
o Aantal vereisten bij de cliënt voldaan
o Doelstellingen in gedragsmatige termen
o Kleine logische en haalbare stappen (criterium)
o Bekrachtiging specifiëren
Minimum motivationele middelen (spel beperken - belang verbale bekrachtiging – duidelijke uitleg
doel)
Eenvoudige ontlokking spraakklanken
Maximale ontlokking patiënt-responsen/tijdseenheid
Opvolging vooruitgang (bijsturing nodig?)
Actieve deelname door cliënt → zelfevaluatie
Omgeving betrekken (kind)
Relatie met de cliënt (warm, aanvaardend) en ouders/professionelen
Keuze behandelstrategie bepaald door diagnostische categorie
o Fonetische en/of fonologische fout(en)?
o Vertraagde of afwijkende spraakklankontwikkeling?
o Spraakontwikkelingsdyspraxie (SOD)?
o Belangrijke cliënt-, therapeut- en omgevingsvariabelen
2
, 3 vragen bij de prioriteiten van (het starten en het uitvoeren van) de behandeling!
1. Hoeveel spraakklanken/fonologische processen tegelijk aanpakken?
2. Welk doelgedrag in het algemeen en welke specifieke spraakklanken/fonologische
processen eerst?
3. Specifieke auditieve training nodig?
Vraag 1: Hoeveel spraakklanken / fonologische processen tegelijk
aanpakken
Fonetische aanpak vaak met 2 verwante spraakklanken (/s/ en /z/) of dezelfde bewegingsfout
Fonologische aanpak soms per proces soms meerdere processen tegelijk (met minimale of maximale
woordparen)
o Minimaal:
o Maximaal:
Vraag 2: Welk doelgedrag in het algemeen en welke specifieke
spraakklanken / fonologische processen eerst?
Richtlijnen doelgedrag in het algemeen
o Doelgedrag of klank dat/die op communicatief vlak onmiddellijk en significant verschil maakt
o Gedrag dat thuis/andere omgeving meest gebruikt en bekrachtigd zal worden
o Gedrag dat de communicatieve vaardigheden helpt uitbreiden
o Spreekgedrag dat cultureel en linguïstisch aan de persoon aangepast is
Specifieke doelklanken of fonologische processen: 2 criteria
o Klanken die vroegst in ontwikkeling verschijnen/processen die eerst verdwijnen
o Klanken die best bij ontwikkelingsstadium en leeftijd passen
→ Meest gehanteerde criterium bij selectie klanken/processen
o Ontwikkelingstheorie
MAAR tegenstanders met tegenargumenten
o Ontwikkelingsnormen zijn statistische representatie van gemiddelde prestaties
o Verwervingsvolgorde van spraakklanken bij kind met spraakklankstoornis kan verschillen van
verwervingsvolgorde van spraakklanken bij normaal ontwikkelend kind
o Later verworven spraakklank eerst aanpakken kan leiden tot spontane generalisatie naar
eerder verworven klanken
o Complexiteitsbenadering
o Doelklanken die in zekere mate gekend zijn bijvoorbeeld
o 20 à 40% correct ~stimuleerbaarheid van de klank
o 60 % correct ~geen behandeling
o 0 % correct ~afwachten
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinetimmerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.