Summary
Samenvatting Nectar 4e ed vwo 5 leerboek - Hoofdstuk 12: Hormonen
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Nectar 4e ed vwo 5 leerboek - Hoofdstuk 12: Hormonen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Sharong2002
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 12 hormonenParagraaf 12.1 Hormoonklieren
Veranderingen in je leven
Hormoonklieren organen die elders in het lichaam organen en weefsels activeren. Cellen
in de klieren maken het hormoon geven ze af aan het bloed. Alleen cellen met een
passende receptor voor het hormoon reageren hormonen werken alleen bij hun
doelwitorganen en –weefsels.
Zweet- en verteringsklieren maken producten die in het uitwendige milieu komen
exocriene klieren. Hormoonklieren zijn endocriene klieren geven producten af aan het
bloed en weefselvloeistof (via bloed). Er zijn verschillende hormoonklieren: geslachtsklieren,
hypothalamus, hypofyse, schildklier, bijschildklieren, bijnieren en alvleesklier.
De centrale hormoonklier
Hormonen zijn betrokken bij verschillende processen:
Celdeling
Groei
Vorming geslachtscellen en melkproductie zogende vrouwen
Ca2+ en glucoseconcentratie bloed
lichaamstemperatuur
Osmotische waarde bloed
Coördinatie van deze processen gebeurt via de hypofyse (onder grote hersenen) prikkelt
veel andere hormoonklieren en activeert botten, nieren en baarmoeder.
Hypofyse bestaat uit
- Adenohypofyse: hypofysevoorkwab
Bestaat uit klierweefsel dat verschillende hormonen afgeeft
Aangestuurd door de hypothalamus
- Neurohypofyse: hypofyseachterkwab
Bestaat uit zenuwweefsel
Geeft neurohormonen van de hypothalamus af aan het bloed
Aansturing van de hypofyse
Boven de hypofyse zit de hypothalamus controleert het endocriene stelsel. Neuronen uit
de hypothalamus activeren verschillende dingen:
de voorkwab van de hypofyse met behulp van releasinghormonen (RH’s). FSH-
releasing-hormoon (FSH-RH) stimuleert de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH.
inhibiting-hormonen (IH’s) af, die de productie van hormonen door de hypofyse
remmen.
Neurohormonen (ADH en oxytocine) komen in de hypofyseachterkwab in de
bloedbaan.
Regelen van hormoon concentraties
FSH activeert eierstokken hierdoor groeien de follikels en hervatten de primaire oöcyten
de meiose. Hormonen uit follikels (oestradiol) zorgen voor juiste verdeling van
chromosomen, stimuleert ook ontwikkeling van vrouwelijke secundaire geslachtskenmerken
, stijging concentratie oestradiol stimuleert hypofyse tot afgifte LH ovulatie gele
lichaam (rest van follikel) maakt oestradiol en progesteron remt afgifte FSH-RH (door
hypothalamus) en FSH (door hypofyse)
Hormoonconcentraties:
Negatieve terugkoppeling: een stijging van de concentratie van het ene hormoon
leidt in een aantal stappen tot een daling van de concentratie van een ander
hormoon, en omgekeerd concentratie schommelen rond de norm
Positieve terugkoppeling: hormoonconcentratie stijgt, vergroot de afwijking van de
norm
Plantenstoffen en oestrogenen
stoffen uit eten kunnen binden aan de membraanreceptoren, bestemd voor hormonen
stoffen kunnen zich bijv. voor doen als oestradiol.
Paragraaf 12.2 Reacties op hormonen
Stapsgewijze invloed van hormonen
Hypothalamus geeft groeihormoon releasing hormoon (GRH) af leidt in hypofyse tot
afgifte groeihormoon, GH stimuleert deling kraakbeencellen. GH werkt via de lever
maakt IGF werkt in kindertijd in op de groeischijven van de pijpbeenderen, ze gaan
groeien. Na puberteit verdwijnen groeischrijven einde groei.
Bij stress komt CRH vrij zet hypofyse aan tot productie adrenocorticotroop hormoon,
ACTH stimuleert cellen van bijnierschors tot productie van verschillende hormonen
(cortisol) verhoogt glucosespiegel van het bloed.
Receptoren voor hormonen
Doelwitcellen bezitten juiste receptoren voor een hormoon
- Steroïdhormonen: (uit cholesterol) bewegen makkelijk door het celmembraan bijv.:
Oestradiol
Testosteron
Cortisonen
Hormoon vormt met receptor hormoon-receptor-complex (in grondplasma) activeert DNA
via RNA ontstaat een bepaald eiwit kan werken als enzym
- Tyrosinehormonen: zijn wel hydrofoob
binden aan receptoren op celmembraan ook hydrofiele eiwithormonen
of (bijv. insuline).
Passeren het celmembraan en koppelen aan een receptor in het
grondplasma
- Peptidehormonen: hormonen, opgebouwd uit aminozuren, koppelen aan een
specifieke membraanreceptor van hun doelwitcel
Signaalstoffen in de cellen
Receptoren van tyrosine- en eiwithormonen veranderen wanneer hormonen koppelen
geeft reactie aan binnenkant celmembraan en G-eiwit koppel GTP aan receptor cascade
aan reacties geeft een secundaire boodschapper (diffunderen snel door grondplasma bijv.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sharong2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now