Samenvatting natuurwetenschappen
H5: De cel
De mens is een meercellig organisme en bestaat uit veel verschillende celtypen.
Eencellige organismen voeren zelfstandig alle activiteiten uit om in leven te blijven. o.a. voedsel zoeken, verteren,
bewegen, ademen, …
vb. pantoffeldiertje, amoebe, bacterie
3 miljard jaar geleden bestonden er alleen eencelligen. Hieruit zijn meercelligen ontstaan.
Het bolwier (Volvox) is één van de meest primitieve meercellige organismen.
Het is een kolonie van duizenden cellen die eruit ziet als een bol.
De cellen aan de buitenkant bezitten zweephaartjes. Door die samen te bewegen kan de volvox zich verplaatsen. De
cellen vertonen een strikte taakverdeling. Sommige cellen zorgen voor voortplanting, voeding, voortbeweging, …
Bij hoger ontwikkelde organismen zijn cellen gegroepeerd in weefsels. In die weefsels hebben celtypen zich
gespecialiseerd om een bepaalde functie uit te oefenen.
vb. spierweefsel
- spierweefsel bestaat uit langwerpige cellen, met daarin eiwitten die in elkaar kunnen schuiven. Op die manier
kunnen de spieren samentrekken.
- zenuwweefsel is opgebouwd uit zenuwcellen die door lange uitlopers met elkaar verbonden zijn en zo de
zenuwgeleiding verzorgen.
- de schotelvormige rode bloedcellen bevatten het eiwit hemoglobine en zijn daardoor in staat zuurstofgas te
transporteren via de bloedbanen.
- Spiercellen, RBC, zenuwcellen, … zijn zeer gespecialiseerd. Ze hebben hierdoor wel hun mogelijkheid verloren om
zelfstandig te leven.
- Een stamcel is een cel die in staat is om in een ander celtype te veranderen. Er gebeurt veel onderzoek om oa.
onherstelbaar beschadigde zenuwcellen te laten vervangen door stamcellen die zich hierna kunnen omvormen tot
nieuwe zenuwcellen.
Waterpest is een plantje dat je in sloten aantreft. Omdat de blaadjes slechts uit twee cellagen bestaan, kan je ze
makkelijk onder de microscoop bekijken.
Met een lichtmicroscoop kan je de celwand en de bladgroenkorrels onderscheiden.
Cellen aan de binnenkant van je wang zijn dierlijke cellen. Door deze wangcellen af te schrapen met een spatel en te
kleuren, kan je ze bekijken onder de microscoop.
Dierlijke cellen hebben geen celwand of bladgroenkorrels.
Je kan wel het celmembraan, de kern en het cytoplasma onderscheiden.
Observeren met elektronenmicroscoop:
- Afkorting EM
- EM tot 0,2 nm
- Zwartwitbeelden
,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nisadebie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.55. You're not tied to anything after your purchase.