Summary
Samenvatting geschiedenis h8: tijd van burgers en stoommachines
- Course
- Level
een samenvatting van hoofdstuk 8
[Show more]
Seller
Follow
tessgroenen
Content preview
Geschiedenis h8Paragraaf 1: industrialisatie en modern imperialisme
Steeds meer landbouw in de handen van grootgrondbezitters> schaalvergroting, nieuwe
technieken en werktuigen> voedselproductie per boer nam toe> minder honger en
toenemende gemiddelde levensduur> landbouwopbrengst nam snel toe> te veel voedsel
per persoon beschikbaar> daling voedselprijzen
Boeren gingen inkomsten verdienen aan huisnijverheid> daling prijzen
huisnijverheidsproducten> boeren trekken naar de steden in de hoop dat hun
levensomstandigheden verbeteren
Huisnijverheid op het platteland werd gecontroleerd door de ondernemers uit steden:
-brachten grondstoffen
-betaalde de arbeiders loon
-Zorgen voor verkoop eindproducten
Veel aandacht voor experimenten en ontwikkelingen zorgde voor nieuwe uitvindingen (schietspoel)
wat het begin was van de industriële revolutie
Grote machines pasten niet in een woonhuis> productie verplaatst naar fabrieken
Productie kwam in handen van de economische elite> doordat alleen rijke mensen konden
investeren in de bouw van fabrieken en aankoop nieuwe machines
Urbanisatie ging samen met de bouw van nieuwe fabrieken, die arbeiders nodig hadden>
industriële samenleving
De grootschalige en snelle fabrieksproductie was arbeidsextensief: machines deden het
werk, waardoor het relatief goedkoop werd> huisnijverheid werd weggeconcurreerd
Kenmerk industrieel kapitalisme: productie groeide> waardoor er voortdurend behoefte was aan
meer grondstoffen en afzetgebieden
Voordeel koloniaalgebied: grondstoffen worden verkregen en fabrieksproducten worden verkocht
aan de inheemse bevolking
Nieuwe snelle transportmogelijkheden maakten uitwisseling van grondstoffen en goederen makkelijk
1885 Berlijn: komen enkele landen met koloniale belangen in Afrika, Duitsland, Frankrijk en Groot-
Brittannië bij elkaar > geen rekening gehouden met de leefgebieden van Afrikaanse stammen>
werden verdeeld over verschillende landen met verschillende koloniale overheersers
19e eeuw modern-imperialisme:
Grotere gebieden werden veroverd
Inheemse bewoners voegden zich naar de wetten en regels die de kolonisator oplegde
De economie kwam in dienst te staan van het moederland
Onderdrukking inheemse bevolking
Nationalisme: trots op eigen land en volk
Modern imperialisme: hoog tempo kolonisatie
Hoe meer koloniaal gebied een land had> hoe meer macht en aanzien dit opleverde
Sociaal darwinisme: Charles Darwin
, Evolutietheorie: de groep die zich het beste kan aanpassen aan veranderende omstandigheden zou
het meest succesvol zijn (survival of the fittest)
Morele denkwijze: hun ‘'sterke’' volk had niet alleen recht om inheemse volkeren te overheersen,
maar ze waren daartoe verplicht> zij moesten gekoloniseerde volkeren te helpen zich te ontwikkelen
door de westerse beschaving bij te brengen ( the white man’s burden)
In Nederlands- Indië werden inheemse bestuurders in hun functie gelaten en moesten samenwerken
met de Nederlanders
Cultuurstelsel: Nederlandse overheid bepaalde welke producten nodig waren. Boeren moesten een
deel van hun grond gebruiken om die producten te kweken en te verkopen aan Nederland tegen een
van tevoren vastgestelde prijs> plantloon
Inheemse leiders:
Zorgden in ruil voor een deel van de opbrengst dat de boeren op tijd leverde
Konden ‘'aanvullende betalingen’' eisen van de boeren
Voordeel cultuurstelsel inheemse bevolking: om landbouwproducten te vervoeren werden nieuwe
wegen, spoorwegen en bruggen aangelegd
Belangrijkste doel: hoog mogelijk koloniaal batig saldo
1870: nieuwe wet dat de particuliere ondernemers in Nederlands-Indië bedrijven konden beginnen
Nederlandse overheid geen monopolie meer> einde cultuurstelsel
Nederlands-Indië veranderde in een leverancier van industriële grondstoffen
Paragraaf 2 een nieuwe samenleving
De snelle industrialisatie zorgde voor slechte woningen met weinig aandacht voor comfort,
hygiëne en bewegingsruimte > slechte levensomstandigheden
Slechte werkomstandigheden door zwaar, gevaarlijk en ongezond werk en bovendien lage
lonen
Er was ook sprake van grootschalige sociale problemen> alcoholisme, huisgeweld,
prostitutie en ongeschoold werk
De overheid zag voor zichzelf geen hoofdrol weggelegd in het verbeteren van de situatie. In de
samenleving nam de bezorgdheid over de slechte levensomstandigheden toe
Sociale kwestie> er moest iets gedaan worden tegen ‘' de neergang van de beschaving’'
Sociale kwestie: benadrukking van deugdzaam (goede omgangsnormen en hygiëne) gedrag d.m.v.
-pamfletten
-opvoedbijeenkomsten
-toespraken
-hulp aan huis
-armoede verminderen
Er was een overschot aan arbeiders> stelde je de arbeidsvoorwaarden ter discussie> ontslagen
Vakbonden: men staat sterk > verboden door de belemmering vrije economie
Chartisten 1830: een van de eerste massabewegingen van de arbeiders>wilden algemeen kiesrecht
voor mannen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessgroenen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
57114 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now