Frappant Nederlands 4 Aso Bronnenboek (incl. Pelckmans Portaal)
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 2: Poëzie en vorm; Literaire genres; hoofdstuk 3: De column; De mythe en de fabel; hoofdstuk 4: Taalhumor; Taalvariatie; Inzicht in zinnen; De sage, de legende en de stadssage; hoofdstuk 5: Het sprookje; hoofdstuk 6: Woordenschatstrategieën; hoofdstuk 7: Roma...
Samenvatting Nederland PW
Deel 2
Poëzie en vorm
Vormbegrippen bij poëzie:
- Vers = een regel in een gedicht
- strofe = verzen die samen horen; tussen de strofen heb je meestal een witregel
- refrein = gelijke versregels die terugkomen
Stijlfiguren:
-het beginrijm / alliteratie = gelijke beginmedeklinkers bv.: de kleppende klipper
- het binnenrijm = rijmen binnen dezelfde vers bv.: de bomen die tot de hemel lijken te komen
-assonantie: klinkers in woorden klinken hetzelfde, maar de medeklinkers verschillen
bv.: het klare water
-enjambementen: een zinsdeel loopt verder over het einde van de versregel heen
Ik heb een schoon kasteel
gezien, omstormd door ou-
de rozen. Rijp was reeds
de zomer toen en ’t blauw …
Beeldrijke taal:
-vergelijking: met ‘lijkt’ of ‘is als’ of ‘alsof’
-metafoor: een beeld zonder vergelijkingswoord bv.: ‘een tsunami van nieuwe voorschriften'.
-personificatie: een verpersoonlijking, je kent menselijke eigenschappen toe aan dingen of abstracte
begrippen
-synesthesie: je vermengt de indrukken van twee zintuigen
-symbool: je verwijst naar een abstract begrip met een sprekend ding
Literaire genres
Triviaallectuur (=pulp): voorspelbaar, één verhaallijn met één interpretatiemogelijkheid, actie en
spanning staan centraal, geen speciale aandacht naar taal
Literatuur: verrassend, vernieuwend, onvoorspelbaar, happy end niet noodzakelijk, stijl en
taalgebruik heel belangrijk, meer impact, ernstiger genomen door critici
Literaire genres:
- adolescentenroman: sluit nauw aan bij leefwereld jongeren en kinderen, herkenbaarheid voor
lezers, typische omgevingen gezin/school/maatschappij, eenvoudig taalgebruik, identificeren met
personage
- sciencefiction: wetenschap grensverleggend, vaak een waarschuwing in verscholen
- historische roman: gebaseerd op historische feiten/historische personen, aangevuld met fictionele
elementen
, -oorlogsroman: soort historische roman, oorlog vormt de setting
-dierenverhaal: dieren spelen de hoofdrol, vaak krijgen ze geen echte namen, stereotiepe rollen
Deel 3
De column
Een column is een korte, luchtige tekst die in de meeste kranten en tijdschriften op een vaste plaats
staan. De columnist geeft zijn -dikwijls ongezouten- visie op uiteenlopende, meestal actuele
onderwerpen of gebeurtenissen.
Modaliteit = de houding die je als spreker of schrijver aanneemt ten opzichte van wat je zegt.
Soorten modaliteit:
-Werkelijkheidsmodalitiet: je drukt als spreker/schrijver een van de volgende houdingen tegenover
de inhoud uit
° zekerheid: je bent zeker van de inhoud
°onzekerheid: je hebt twijfels over de inhoud
° niet-werkelijkheid: je geeft aan dat iets niet gebeurd, hoewel het wel had moeten gebeuren
-wensmodaliteit: je drukt als spreker/schrijver de hoop, wens, verlangen uit dat wat je zegt/schrijft
zal gebeuren. Bv.: bevel, toestemming, gebod, verbod, …
-gevoelsmodaliteit: je drukt als spreker/schrijver een gevoel uit (spijt, medelijden, tevredenheid)
tegenover de inhoud
-modaliteit uitdrukken: enkele middelen om de soorten modaliteit uit te drukken
°lichaamstaal, intonatie, toonhoogte en volume in gesproken taal
°modale hulpwerkwoorden bv.: kunnen, schijnen, willen, …
°modale bijwoorden bv.: misschien, waarschijnlijk, absoluut, gelukkig, …
°tussenwerpsels bv.: och ja, helaas, pfff, …
°leestekens, nadruktekens en lay-out bv.: DOE HET! Natúúrlijk weet je wéér van niets!
°tijd van het werkwoord bv.: Was hij maar niet gestorven
°werkwoorden die hoop, verlangen, vermoeden en twijfel uitdrukken bv.: hopen, betwijfelen
De mythe en de fabel
Moderne mythe = is een verhaal dat je gelooft om iets onverklaarbaars toch te begrijpen, in deze
verhalen duiken aliens op of speelt het paranormale een grote rol.
De hedendaagse wereld kent ook andere mythen: mensen die door hun kwaliteiten goddelijke
eigenschappen toebedeeld krijgen en bijna als goden vereerd worden.
Soms bedoel je met een mythe ook een verzonnen verhaal, een praatje zonder grond.
Een mythe is een volksverhaal dat:
-Goden, halfgoden en helden uit het verleden in de hoofdrol heeft
-Behoort tot een bepaalde cultuur
-Mondeling overgeleverd en pas later opgeschreven werd
-Angsten en antwoorden op levensvragen verwoordt
-Een gebruik of een natuurfenomeen wil verklaren
-Heel vaak wekt de mens de boosheid van de goden op, resultaat is gestraft worden
1)het zwaard van Damocles = een gevaar dat iemand die voorspoedig of gelukkig is, bedreigt
2) een tantaluskwelling = iets heel graag willen maar het (net) niet kunnen verkrijgen, het blijft
onbereikbaar
3) iets met argusogen bekijken = iets wantrouwend bekijken, iets nauwlettend in de gaten houden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nisadebie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
