Summary
Samenvatting pathologie - bloed
- Course
- Institution
samenvatting van PPT - cursus - eigen opzoekingen
[Show more]
Seller
Follow
ingridschamp
Reviews received
Content preview
Methodiek 1 – pathologie – Dr Biesbrouck1. bloedparameters
Anemie - algemeen
Anemie = bloedarmoede
=> is een aandoening waarbij de hoeveelheid hemoglobine (Hb) en/of het aantal RBC in het bloed lager ligt dan wat normaal verwacht
volgens leeftijd en geslacht patiënt
Algemene symptomen Leidt tot een daling van O2 transportcapaciteit in het bloed
Verschillende lichaamsweefsels krijgen minder O2 -> leidt tot O2 gebrek -> hypoxie
Milde vormen van anemie verlopen vaak asymptomatisch
Symptomen van anemie zijn vaak atypisch:
* vermoeidheid – futloosheid
* bleekheid -> meestal bedrieglijk
* hoofdpijn – draaierigheid
Bij ernstige anemie treden compensatiemechanismen in werking om perifere oxygenatie te bevorderen
* tachycardie -> PT kan dit ervaren als palpitaties – hartkloppingen
* tachypnoe omdat de ademarbeid toeneemt en de AH frequentie stijgt
* dyspnoe – kan bij inspanning of geen inspanning of geen inspanning
!!! De diagnose van anemie is gebaseerd op labo-onderzoek en NIET op symptomen!!
Pathofysiologische indeling Indeling van verschillende vormen van anemie op basis van het pathofysiologisch mechanisme
1 verlaagde aanmaak van RBC
> beenmergfalen -> toxische anemie
-> leukemie
-> na chemotherapie
> tekort aan productiefactoren -> ijzer – ferriprieve anemie
-> vit B12 of foliumzuur
-> erythropoëtine - EPO
2 bloedverlies
> menstrueel bloedverlies
> na chirurgische ingreep
1
, > bij een breuk
> inwendige bloeding
3 verhoogde afbraak van RBC
> erfelijke afwijkingen -> sikkelcelanemie
-> thalassemie
> verworven hemolyse -> infectieus bv malaria
-> fysisch/chemisch
-> immuungemediëerd
-> hypersplenisme 1
Morfologische indeling Indeling van verschillende vormen op basis van het morfologisch aspect (uitzicht) van de RBC
1. MCV – mean corpuscular volume = gemiddelde celvolume van een RBC -> grootte
> microcytair (MCV gedaald ) -> RBC te klein
> normocytair (MCV =) -> RBC normaal
> macrocytair (MCV verhoogd) -> RBC te groot
2. MCH – mean corpuscular hemoglobin = gemiddeld gewicht aan heamoglobine per RBC -> kleur
> hypochroom (MCH gedaald) -> RBC te licht van kleur
> normochroom (MCH =) -> normaal
> hypochroom (MCH verhoogd) -> RBC te donker
3. MCHC – mean cospuscular hemoglobin concentration = een afgeleide van MCV en MCH
> hier buiten beschouwing
> bij ferriprieve anemie -> typisch: RBC te klein en te licht
Anemie - soorten
Ferriprieve anemie
Wat Anemie door Fe-gebrek -> gevolg tekort aan hemoglobine
Is de meest frequent voorkomende
Oorzaak Gebrekkige opname:
1 Overactieve milt
2
, > malnutritie -> tekort aan vlees – vis – eieren - volle graanproducten
> malabsorptie -> coeliakie – ziekte van Crohn
Verhoogd verlies:
> bloedverlies -> menstrueel – darmkanker
Verhoogde behoefte: -> zwangerschap – kinderen
Zorgen voor voldoende2 Fe-inname -> er wordt maar 5 a 10 % Fe uit de voeding geabsorbeerd in de darm
Het lichaam beschikt wel over ijzerreserves onder vorm van Ferritine3 -> een Fe-bindend eiwit dat voorkomt
in de lever – rood beenmerg en in beperkte mate in het bloed
Morfologie MCV -> microcytair
MCH -> hypochroom
Typische afwijkingen Serumijzer daalt -> typisch kenmerk bij Fe-gebrek
bloedparameters Fe-bindingscapaciteit (TIBC) stijgt -> meer bindingsplaatsen vrij -> stijging bindingscapaciteit
Ferritine daalt ->
Bijkomende symptomen Bleke mucosae bv bleke lippen
Stomatitis -> ontsteking van de mond
Pica -> het eten van oneetbare, ijzerrijke
dingen zoals aarde bv bij kinderen
Rusteloze benen
haaruitval
Brokkelige, vervormde nagels -> koilonyshia
Behandeling Primaire oorzaak behandelen
Peroraal Fe-substitutie toedienen gedurende langere tijd
bv Ferrcure® - losferron® - freo-grad®
Preparaten met vit C -> Fe wordt beter opgenomen in een licht zuur milieu
De meest geschikte toediening voor Fe is oraal
-> enkel in een paar gevallen (bv ziekte van Crohn, kanker) kan het zinvol zijn om parenteraal
toe te dienen -> IV bv Fercayl® - Venofer®
cfr IM inspuitingen -> bruine verkleuring van de huid
Nevenwerkingen medicatie Oraal:
> maaglast – diarree of obstipatie – zwarte verkleuring stoelgang
2 Min 10 mg per dag voor man – min 15 mg per dag voor vrouw
3 Ferritine is een goede maat voor de totale Fe-reserve van het lichaam. Het is ook een acuut fase-eiwit -> hierdoor kunnen (vals) verhoogde waarden voorkomen bij een
inflammatoir bloedbeeld. Een verlaagde ferritinespiegel kan enkel veroorzaakt worden door Fe-gebrek
3
, Vloeibaar: ook reversibele verkleuring tanden -> best met rietje drinken
IV: vooral van Ijzerdextraan -> hypotensie gaande tot shock
-> systemische overgevoeligheidsreacties gaande tot anafylaxis
IM: pijn en soms irreversibele bruinverkleuring van de huid op de plaats van
Fe innemen zonder duidelijk tekort-> af te raden! Teveel Fe is schadelijk -> kan leiden tot hemochromatose ->
teveel Fe in de lever
Megaloblastische anemie = macrocytaire
Wat Is het gevolg van een tekort aan:
de productiefactoren vit B12 = cobalamine
en/of foliumzuur = folaat = vit B11 = FH4
=> twee essentiële vitaminen die we via de voeding moeten verwerven
FH4 = folium-> vooral in bladgroenten bv spinazie –
ook in volkorengranen – vlees – zuivel
-> het lichaam heeft een beperkte reserve
Vit B 12 = cobalamine -> komt enkel voldoende voor
in dierlijke producten bv melk – vlees – eieren
Vit B 12 is een complexe vitamine die enkel door hulp
van ‘intrinsic factor’4 - IF - kan worden opgenomen
in het terminale ileum
> IF is een eiwit dat wordt aangemaakt door de cellen van de maagwand
> zonder IF -> geen aanmaak vit B12
Oorzaken Tekort aan FH4
> malabsorptie -> ziekte van Crohn - gastric bypass – alcoholisme
> inname van foliumzuurremmers -> methotrexaat bv Ledertrexate® -> bij reuma en kankanerPT
Tekort aan vit B12
> veganisme
> malabsorptie -> ziekte van Crohn – gastric bypass – alcoholisme
> totale afwezigheid van IF door auto-immuundestructie van de IF producerende cellen in de maag
(pernicieuze anemie)5
4 Factor van Castral
5 Vitamine B12-tekort door auto-immuun gastritis->
is een bepaald soort bloedarmoede die kan ontstaan als gevolg van een auto-immuun gastritis. -> aandoening waarbij de slijmvlieslaag in de maag blijvend beschadigd is.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ingridschamp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now