Summary
Samenvatting Meer dan onderwijs - H1 en H7
- Course
- Institution
- Book
Dit is een duidelijke samenvatting over het ingewikkelde geschreven boek 'Meer dan onderwijs'
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
IngeborgK
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 – De pedagogische opdracht van hetonderwijs
1.1 Inleiding
Elk team en ook elke leraar heeft idealen en een beeld van de ideale basisschool. De auteurs van het
boek hebben ook idealen. Een goede leraar basisonderwijs is in de ogen van de auteurs een persoon
die ook opvoeder en begeleider is. En op een respectvolle manier bijdraagt aan de vorming van
kinderen tot volwassenen.
De visie van de auteurs is gebaseerd op een aantal inspiratiebronnen.
1. Lea Dasberg (1993): Het onderwijs heeft de taak mensen te helpen bij menswording. Je moet
zowel meeloper als dwarsligger worden.
Meeloper: Kennismaken en meelopen met de bestaande ontwikkelingen, kennisnemen van
nieuwe inzichten, vaardigheden leren om je in de samenleving goed te kunnen redden en
daaraan constructief te kunnen bijdragen. Vraagt zelfdiscipline en conformisme.
Dwarsligger: Kritisch leren kijken naar de bestaande ontwikkelingen en nieuwe inzichten in
de huidige samenleving. Het gaat hierbij om het vormen van een eigen mening, het
ontwikkelen van het vermogen anders te durven zijn. Je moet ‘nee’ durven zeggen tegen de
heersende opvatting in. Dit vraagt een zekere mate van kennis van zaken en eigenwijsheid,
die gefundeerd is op een eigen visie op mens en maatschappij.
2. Micha de Winter (2000): Houdt zich bezig met onderwijs en onderzoek op het gebied van
jeugdbeleid, jeugdzorg en maatschappelijke opvoedingsprocessen. Er zit ‘een gat in de
opvoeding’. Naast het gezin en de school heeft de gemeenschap waarin kinderen opgroeien,
ook een taak in de opvoeding. De gemeenschap is steeds minder zichtbaar, mensen voelen
zich minder met elkaar verbonden. Micha pleit voor ‘beter maatschappelijk opvoeden’. De
samenleving heeft een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor het grootbrengen van
de nieuwe generatie. De Winter benadrukt dat de pedagogiek individueel en sociaal gericht
is en dat een eenzijdige gerichtheid op de individuele ontwikkeling van het kind het vak
ondermijnt. Oftewel, opvoeden heeft niet alleen de individuele ontwikkeling of het
individuele belang van het kind op het oog, maar het gaat ook om de verbondenheid met de
samenleving en een sociaal of gemeenschapsbelang. Het onderwijs zou ook een leer- en
leefomgeving moeten realiseren waarin kinderen leren om samen te werken aan
gemeenschappelijke doelen en waarin sociale verbondenheid tot stand komt.
3. Biesta: Hij zegt dat er in het onderwijs er niet om gaat om dat leerlingen leren, maar dat ze
iets leren, dat ze iets waardevols leren en dat ze het van iemand leren: inhoud + doel +
relatie.
In deze eeuw hebben we moeite om ons met de wereld te verbinden. Voor het onderwijs: een
nieuwe generatie helpen een stap in de wereld te zetten, zich met de wereld te verbinden: de
verbinding van mens en wereld.
‘Hoe kunnen we de wereld in het kind krijgen en hoe kunnen we het kind in de wereld krijgen?’
Om deze vraag te beantwoorden, heb je hoofd, hart en handen nodig. Wij hebben de wereld
niet zelf gemaakt en zullen onze weerstand er tegen moeten overwinnen om erin te kunnen
leven. Dit kan door:
- Proberen de wereld je wil op te leggen, al of niet met geweld (wereldvernietiging)
, - Je terug trekken uit de wereld, je niet verbinden (zelfvernietiging)
- De dialoog tussen mens en wereld. Dialoog is geen wedstrijd, zijn geen winnaars. Is een
voortdurend proces dat soms ook lastig en frustrerend is. Taak van de leraar is om de dialoog
tussen kind en wereld vorm te geven: je ervaart weerstand van de wereld en gaat ermee aan
de slag.
Engageren = verbinden.
Onderwijs is een zoektocht naar evenwicht tussen leren meelopen én dwarsliggen: kinderen eigen
keuzes leren te maken, zich te verhouden tot de wereld, een eigen weg te gaan én leren deel te
nemen aan de samenleving met eigen waarden en normen.
Zelf moet je als leraar ook op zoek gaan naar het evenwicht tussen leren meelopen én dwarsliggen.
1.2 De pedagogische opdracht van de basisschool
De inrichting en keuzes van de school hebben iets te maken met wat het team belangrijk vindt in de
opvoeding van en het onderwijs aan de kinderen.
Deze keuzes zeggen iets over de pedagogische opdracht, ook wel met de term: pedagogische
kwaliteit, van de school: waartoe willen wij kinderen opvoeden?
Wat wordt precies bedoeld met de pedagogische opdracht of de pedagogische kwaliteit van de
school?
Het woord pedagogie is samengesteld uit de woorden ‘pais’ (kind) en ‘agogein’ (leiden). ‘paideia’
betekent het leiden of begeleiden van kinderen. Hiermee raak je twee belangrijke kwesties.
1. Waar naar toe begeleiden we de kinderen? (§3)
2. In hoeverre is de school verantwoordelijk voor de opvoeding van kinderen?
Antwoorden op deze vragen zijn niet makkelijk om te geven. In de jaren negentig was er een
politieke discussie over deze vraag. De basisschool zou volgens sommige deskundigen weer een
grotere rol moeten gaan spelen in de opvoeding van kinderen, terwijl juist anderen dit ontkenden.
De discussie splitste op in drie aspecten.
- De taak van de school de leerlingen voor te bereiden op het leven in een democratische
samenleving.
- De relatie tussen onderwijs en levensbeschouwing
- De manier waarop volwassenen en kinderen in de school met elkaar omgaan.
Er is nu een hernieuwde aandacht voor de rol van de school. Enerzijds wordt sterk de nadruk gelegd
op het leren van vakinhouden (rekenen, taal, wiskunde), anderzijds is er veel aandacht voor het
welbevinden van leerlingen in de school en daarbuiten. Een school kan niet alles, dus discussieert
men over de taak van de school.
Wat verstaan wij in dit boek onder de pedagogische opdracht of de pedagogische kwaliteit van de
basisschool?
Kinderen begeleiden bij menswording, leren meelopen en dwarsliggen. Onderwijs is in de eerste
plaats gericht op leren leven, leren mens te zijn; taal, rekenen en alle andere vakken staan in dienst
van dat doel.
, Ouders, de gemeenschap waarin kinderen opgroeien, en de school hebben hierin een taak.
Ouders: hebben de eindverantwoordelijkheid van de opvoeding.
School: verzorgt in opdracht van de ouders op een professionele manier dat onderdeel van de
opvoeding waarin ouders niet kunnen voorzien (onderwijs in rekenen en taal en inleiding in de
cultuur). Maar ook opvoedende elementen (leren omgaan met regels, mening vormen)
Hoe je handelt als leerkracht, liggen pedagogische opvattingen en keuzes verborgen en daarmee
verbonden waarden. Deze kunnen onbewust of bewust een rol spelen in de manier waarop je
handelt. Deze opvattingen, keuzes en waarden geven richting aan het handelen en daarmee ook aan
de opvoeding en het onderwijs.
De pedagogische opdracht van de school komt dagelijks terug in de praktijk. Die praktijk laat zien wat
leraren inspireert en motiveert, welke waarden en normen ten grondslag liggen aan hun handelen en
welke doelen ze hebben.
1.3 Mensen op weg
Filosofie is een van de belangrijke wetenschappen die een leraar kan helpen om vragen en
antwoorden te vinden.
Opvoeding en onderwijs begeleiden kinderen
op weg naar menswording. Kinderen zijn al
in ontwikkeling: je kunt schetsen hoe ze
vandaag zijn, maar morgen is het weer
anders. Volwassenen zijn ook in
ontwikkeling. De gerichtheid op dat wat nog
niet is, de verwachting van wat komen gaat,
kleurt ons bestaan. Mensen leven niet in een isolement, maar in een gemeenschap met anderen:
ontwikkelingen die zich in de collectieve geschiedenis voordoen, hebben invloed op de individuele
ontwikkeling.
We gaan dieper in op enkele wezenskenmerken van het mens zijn:
- Creator zijn
De mens heeft het vermogen zelf nieuwe dingen te bedenken en te maken, wat essentieel is voor
de ontwikkeling en verandering van hemzelf en de wereld.
- Keuzevrijheid hebben
Het ene doel is waardevoller dan het anderen en dus nastrevenswaardiger. Is een doel
aanvaardbaar en welke waarden bepalen de keuze van ons doel of onze bestemming. Je maakt
een keuze uit de vele mogelijkheden die je na zou kunnen streven. Een mens kan keuzes maken,
zijn doelen bepalen en daarvoor gaan.
- Verantwoordelijkheid kunnen dragen
Je moet verantwoordelijkheid nemen voor jezelf, voor elkaar, voor de omgeving dichtbij en voor
de omgeving veraf. De mens hoeft de gegeven wereld niet te accepteren: wordt uitgedaagd zélf
deelnemer te zijn, eigen standpunt in de te nemen en te kiezen.
- Betekenissen geven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IngeborgK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now