Internationaal Belastingrecht En Dividendbelasting (3354DIQ3VY)
All documents for this subject (24)
Seller
Follow
vladimirglutin
Reviews received
Content preview
WEEK 8: INLEIDING BELASTINGVERDRAGEN EN WOONPLAATS
Inleiding
Verdragen
Art. 94 Gw: Nederlandse wet vindt geen toepassing, indien de toepassing daarvan niet
verenigbaar is met een ieder verbindende bepaling in een verdrag
o Belastingverdrag > Nederlandse heffingswetten
Op het moment dat er sprake is van dubbele juridische belasting verdeelt een verdrag de
heffingsbevoegdheid met betrekking tot het inkomen tussen de betrokken staten
o Een heffingsrecht kan op deze manier dus niet worden geëffectueerd indien NL niet
de heffingsbevoegdheid heeft toegewezen gekregen
Volkenrechtelijke organisaties hebben allerlei modelverdragen ontwikkeld. De belangrijkste
zijn die van de OESO en die van de VN.
o OESO modelverdrag
o VN modelverdrag
o NB: het gaat hierbij om verdragen naar inkomen en vermogen, verdragen voor
successie etc. worden in dit vak niet behandeld
Hierbij is van belang dat het VN-modelverdrag vaak gebruikt wordt door ontwikkelende
landen. Deze landen hebben kritiek op het OESO modelverdrag: volgens hen zou dit verdrag
namelijk een rijke landenpact zijn.
o Het OECD MC legt de nadruk voornamelijk op de woonstaten, terwijl die
ontwikkelende landen vaak de bronstaat zijn: het VN-modelverdrag legt de nadruk
meer op de bronstaten.
OESO-modelverdrag
Het is een model: OESO-lidstaten zijn niet verplicht het te volgen.
o Het is het uitgangspunt bij de meeste verdragsonderhandelingen
Na veel herzieningen ten opzichte van de eerste versie van 1963 stamt het huidige
modelverdrag uit 2017
Het belangrijkste verschil van de versie uit 2017 met de oudere versies is de incorporatie van
de verdragselementen volgend uit het Base Erosion and Profit Shifting project.
Verhouding tot het Multilateraal Instrument (MLI)
In het kader van BEPS bevat Actie 15 de opdracht een multilateraal instrument te
ontwikkelen met het oog op de daadwerkelijke implementatie van een aantal BEPS-
maatregelen: namelijk de maatregelen die een wijziging van of aanvulling op bilaterale
belastingverdragen zouden (kunnen) meebrengen
Het doel van het MLI is dan ook uitdrukkelijk gelegen in de BEPS-gerelateerde maatregelen in
belastingverdragen te implementeren van landen die partij worden bij het MLI, zonder dat
gewacht moet worden op daadwerkelijke wijziging van al die verdragen van die partijen:
o M.a.w.: er zijn 2.000 belastingverdragen in de wereld. Als gewacht moet worden
totdat alle BEPS maatregelen in die verdragen zijn geïmplementeerd zijn we 20 jaar
verder door het MLI werken de maatregelen direct door in de verdragen tussen
partijen die beide partij zijn bij het MLI
Het MLI werkt alleen indien een verdragsrelatie bestaat tussen twee landen die partij zijn bij
het MLI en er vervolgens beiden voor gekozen hebben dat verdrag onder de werkingssfeer
van het MLI te brengen.
Onderscheid tussen verplichte en niet-verplichte bepalingen in het MLI:
o Verplichte bepalingen: verplichte onderdelen moeten in beginsel als zodanig
toegepast worden in de relatie die beheerst wordt door de bilaterale verdragen die
tussen de participerende staten zijn gesloten en die onder de werkingssfeer van het
verdrag zijn gebracht
, o Niet-verplichte bepalingen: bij niet-verplichte onderdelen heeft een staat de vrijheid
die al dan niet op te nemen (‘’check the box’’) of in voorkomende gevallen een deel
daarvan op te nemen met behulp van voorbehouden en opt-in-bepalingen
OECD MC – OECD Model Tax Convention on Income and Capital
Reikwijdte en structuur
Verdrag
0. Titel en preambule
1. Reikwijdte (art. 1-2)
Op welke personen en belastingen is het verdrag van toepassing
2. Definities (art. 3-5)
Algemene begripsbepalingen en de begrippen woonplaats en vaste inrichting
3. Inkomsten (art. 6-21)
Toewijzingsbepalingen van heffingsbevoegdheid met betrekking tot
inkomensbestanddelen
4. Kapitaal (art. 22)
Toewijzingsbepalingen van heffingsbevoegdheid met betrekking tot
vermogensbestanddelen
5. Voorkomingsmethoden (art. 23 A-B)
Regels op welke wijze en in welke mate de twee landen voor de situatie dat
zij woonstaat zijn, elk voor zich bewerkstelligen dat inkomens- en
vermogensbestanddelen die in de voorafgaande bepalingen ter heffing aan
het andere land zijn toegewezen (of tussen de twee landen is verdeeld),
inderdaad niet dubbel worden belast
6. Speciale bepalingen (art. 24-30)
Non-discriminatie, MAP, uitwisseling gegevens etc.
7. Slotbepalingen (art. 31-32)
Protocol
Tussen het verdrag zelf en het protocol bestaat geen verschil in rechtskracht
en ook niet in de procedure om ze te wijzigen. Het enige verschil betreft de
inhoudelijke betekenis van de bepalingen: het protocol vormt vaak een
uitwerking van de verdragsbepalingen
Landen nemen een dergelijk protocol op omdat ze de structuur van het
OECD MC niet willen aantasten, maar wel bepaalde wijzigingen of
opmerkingen willen maken met betrekking tot bepaalde bepalingen
Verdragsinterpretatie
Weens verdragenverdrag (art. 31)
Algemene bepaling met betrekking tot de interpretatie van verdragen
o Een verdrag moet te goeder trouw worden uitgelegd overeenkomstig de gewone
betekenis van de termen van het Verdrag in hun context en in het licht van voorwerp
en doel van het verdrag
o Voor de uitlegging van een verdrag omvat de context, niet alleen de tekst, maar ook
de preambule en de bijlagen
Hieruit blijkt dus: grammaticale interpretatie is het uitgangspunt, maar met inachtneming
van de titel en de preambule
Zie in het kader van de goede verdragstrouw: HR Fictief loon Singapore
Van belang in het kader van de bilaterale belastingverdragen is dus dat de preambule een rol
speelt in de interpretatie van verdragen:
o In de versie van 2017 is in de preambule van de OECD MC benadrukt dat het verdrag
zich ook richt op het voorkomen van dubbele non-belasting en misbruik!
,OESO Commentaar
Het OESO commentaar bij de artikelen uit het modelverdrag zijn een toelichting op de artikelen van
de OESO zelf.
Introducerend commentaar: algemeen commentaar op het modelverdrag
Artikelsgewijs commentaar
Betekenis van het commentaar
OESO over de betekenis van het commentaar (introductie commentaar par. 28/29)
o Voor elk artikel in het modelverdrag is een gedetailleerd commentaar dat als doel
heeft om de werking te illustreren of de bepalen te interpreteren (28)
o Omdat het commentaar opgesteld en overeengekomen is door de lidstaten hun
afgevaardigden experts, moet aan het commentaar een bijzondere betekenis
gegeven worden. Het commentaar is geen bindende bijlage, maar kan wel gebruikt
worden als ‘’great assistance’’ in het toepassen en interpreteren van het
modelverdrag, en in het bijzonder bij de ‘’settlement of disputes’’. (29)
Betekenis van het commentaar volgens de HR (HR Ierland I)
o 3.3.2: Bij de beoordeling van het middel dient te worden vooropgesteld dat in de
overeenkomst zowel blijkens haar tekst als blijkens de door de NL’se regering aan de
eerste en tweede kamer verstrekte toelichtende nota zoveel mogelijk aansluiting is
gezocht bij het OESO-Modelverdrag van 1963 en dat art. 8 lid 9 van het verdrag in
zijn Engelse tekst nagenoeg woordelijk overeenstemt met de Engelse tekst van art.
10 lid 5 van het modelverdrag, zodat, naar het middel blijkens zijn toelichting terecht
aanvoert, het commentaar op laatstbedoelde bepaling voor de uitleg van art. 8 lid 9
van het verdrag van grote betekenis is en niet slechts, zoals het Hof dat uitdrukt,
daarbij ‘’enige houvast kan bieden’’
Observations en reservations
Aan het einde van een artikelsgewijs commentaar staan zogenaamde observations en
reservations:
o Observations (kanttekeningen bij commentaar): landen geven aan het niet eens te
zijn met hoe het commentaar het verdrag uitlegt / interpreteert. Het is een soort
waarschuwing dat zij het misschien anders zullen interpreteren.
gaat om interpretatie
o Reservations (voorbehouden): landen geven een waarschuwing dat zij bepaalde
uitzonderingen o.i.d. op de bepalingen in het verdrag zullen hanteren
gaat om bepalingen zelf
Dynamisch of statisch
Indien een verdrag in 2001 wordt gesloten, is duidelijk dat voor de uitlegging daarvan te rade
kan worden gegaan bij het commentaar van 1992-2017. Doch wat is de betekenis van
commentaren van 1977 en 1992-2017 voor een verdrag dat in 1970 gesloten is naar het
voorbeeld van het modelverdrag in 1963?
Met betrekking tot deze problematiek bestaan verschillende meningen en standpunten. Men
is het hier niet over eens.
Standpunt OESO (par. 33 t/m 36 Introduction commentary)
o Het comité gelooft dat bestaande verdragen zo veel als mogelijk geïnterpreteerd
moeten worden in het licht (‘’in the spirit’’) van de herziene commentaren, ook
indien de bepalingen van die verdragen nog niet herzien zijn (33/34)
M.a.w.: het commentaar is bij wijziging vooral een verduidelijking van vorige
commentaar
, o Echter is het natuurlijk wel zo dat wijzigingen in het commentaar die direct
samenhangen met wijzigingen in het modelverdrag, niet relevant zijn voor
bepalingen in verdragen die niet dezelfde inhoudelijke wijzigingen als het
modelverdrag zijn ondergaan (35)
o Andere wijzigingen van het commentaar (ze noemen dit verduidelijkingen) zijn
gewoon bruikbaar bij de interpretatie en toepassing van reeds gesloten verdragen,
omdat deze wijzigingen van het commentaar de overeenstemming en mening
reflecteert van de OESO lidstaten (wat volgens hen de interpretatie zou moeten zijn
en hoe het moet worden toegepast) (35)
Kritiek van S. van Weeghel:
o Interpretatie zou plaats moeten vinden aan de hand van wat de bedoeling was van
de verdragsluitende staten tezamen ten tijde van het afsluiten van het verdrag, en
niet wat de OESO er later van vindt.
o De argumentatie van de OESO dat het commentaar de opvattingen van de lidstaten
reflecteert is ook niet juist (‘’de oeso doet aan wensdenken’’): het is niet de
consensus van de lidstaten, maar van de vertegenwoordigers van de ministeries van
financiën.
o Als een zaak voor de HR zou komen, gaat de HR interpreteren volgens het Weens
verdragenverdrag: oorspronkelijke bedoeling
o Twee punten van Weeghel:
Bij lezen van commentaar altijd nagaan: komt dit nog overeen met de
bedoeling van de verdragsluitende staten ten tijde van het aangaan van het
verdrag? Of moet ik terug naar het commentaar ten tijde van de sluiting van
dat verdrag
De HR lijkt in Ierland I arrest te impliceren dat de HR kijkt naar het
commentaar bij het oorspronkelijke model zoals dat gold ten tijde van het
tot stand komen van het verdrag
o Conclusie: kijk kritisch naar OESO standpunt, in de praktijk: doe beroep op
commentaar dat jou het beste uitkomt, met beargumentatie op basis van HR in het
ene geval of van de OESO in het andere geval
Algemene bepalingen
Art. 1: personen op wie het verdrag van toepassing is:
Engelse tekst
1. This Convention shall apply to persons who are residents of one or both of the Contracting
States.
2. For the purposes of this Convention, income derived by or through an entity or arrangement
that is treated as wholly or partly fiscally transparent under the tax law of either Contracting
State shall be considered to be income of a resident of a Contracting State but only to the
extent that the income is treated, for purposes of taxation by that State, as the income of a
resident of that State.
3. This Convention shall not affect the taxation, by a Contracting State, of its residents except
with respect to the benefits granted under paragraph 3 of Article 7, paragraph 2 of Article 9
and Articles 19, 20, 23 [A][B], 24, 25 and 28.
Nederlandse (vrije) vertaling
1. Dit verdrag is van toepassing op personen die inwoner zijn van een van de Staten of van
beide Staten.
2. Voor toepassing van dit verdrag wordt inkomen dat is verkregen door of door tussenkomst
van een entiteit of een constructie die op grond van de belastingwetgeving van een van de
verdragsluitende staten als geheel of gedeeltelijk fiscaal transparant behandeld wordt,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vladimirglutin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.70. You're not tied to anything after your purchase.