Summary
Samenvatting volledige lesnotities politicologie
- Course
- Institution
- Book
deze samenvatting omvat alle uitleg bij de slides en omvat alle extra informatie die de prof geeft.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
vinojathevarajah
Content preview
HC 4: politicologie: democratie en politieke vertegenwoordiging1. Inleiding
- Democratische politiek: vorm van politiek, omstreden concept. Belangrijkste principe
is dat wij mensen aanduiden die voor ons beslissingen nemen.
Wordt vaak gebruikt in politieke discussies, maar het begrip
wordt verkeerd gebruikt.
Voorbeeld: Cordon sanitaire: wordt vaak gezien als ‘niet
democratisch’. Maar is niet erg duidelijk want er zijn 6
partijen die samenwerken. Ook wordt er gezegd soms dat het
een ondemocratische partij is. Dit klopt ook niet volledig. Het
begrip wordt dus vaak gebruikt maar niet op de juiste
manier.
Voorbeeld: Het wordt vaak gebruikt voor iets wat het niet is:
Duits Democratische rijk (DDR) was niet democratisch
éVoorbeeld: volksrepubliek China, klinkt heel democratisch
maar is zeker niet het geval. Er zijn zeker ook landen die in de
beide kanten zitten, er zijn degradaties van democratie, zoals
voorbeeld in Rusland.
- Talmon: 2 soorten democratisch denken beide op vrijheid gericht:
1. Empirisch – liberale variant:
o Vrijheid bestaat al, zit in procedures ingebakken
o Vrijheid is middel, democratie is middel
2. Totalitair-messianistische variant
o Vrijheid is doel voor een vrije samenleving
o Vrijheid bestaat nog niet
o Daartoe moet mens bevrijd worden en dat kan eventueel op een
totalitaire manier gebeuren
o Transititie van een regime naar een democratie gebeurt meestal met
politiek geweld
Franse revolutionair (Robesspierre): we moeten door de
moeilijkheid en pijn (totalitaire pijn) om uiteindelijk tot de vrije
samenleving te komen
Communistische landen: het doel ervan is om een vrije
samenleving te worden maar die totalitaire fase die nodig is om
tot die gelijke en vrije samenleving te komen, blijft duren omdat
die klassensamenleving altijd wel blijft bestaan.
2. Dikke en dunne definities
- Joseph schumpeter (1942): democratie valt samen met vrije verkiezingen
= the democratic method is that institutional arrangement for arriving at political
decisions in which individuals acquire power to decide by means of a competitive
struggle for the people’s vote
= de democratische methode is die institutionele regeling om tot politieke besluiten te
komen waarbij individuen beslissingsbevoegdheid verwerven door middel van een
concurrentiestrijd om de stem van het volk
- 3 minimumvoorwaarden om te spreken van democratie:
1) Verkiezingscomponent: macht gaat uit van burgers (wil van volk)
1
Politicologie_20/10/2021
, HC 4: politicologie: democratie en politieke vertegenwoordiging
= uitgaan van sociaal contract: de staat ontvangt zijn macht van burgers (macht is
niet gebaseerd op religie, traditie, … maar op wat burgers willen). De wil van de
burgers is de toetssteen, het mechanisme daarvoor zijn verkiezingen.
o Manier waarop macht wordt overgedragen kan verschillen
Representatieve democratie
Directe democratie
o In praktijk: vrije verkiezingen
o Maar met algemeen stemrecht! Mannen en vrouwen (kwam pas na WOII)
2) Rechtsstaatcomponent: macht uitgeoefend volgens bepaalde regels
o Rule of law: macht volgt regels
o Machthebbers moeten procedures en regels volgen
o Als ze regels/procedures niet volgen => andere regels om machthebbers
af te zetten of te controleren.
Voorbeeld:
Impeachment in VS: andere partijen proberen president af te
zetten omdat hij de rechtregels overtrad.
Rekenhof (België): controleorgaan van de staat die de rekeningen
van de staat controleert. Brengt elk jaar zijn ‘blunderboek’ uit,
waarbij men nagaat welke fouten de overheid heeft aangegaan
ivm uitgaven. Is een extern bedrijf.
o Rationeel-legalistisch gezag van Weber: betekent dat daden van de
machthebbers ook aan justitie onderwerpen zijn
Voorbeeld:
Grondwettelijk hof
3) Liberale component: individuele rechten burgers moeten gerespecteerd
worden
= de liberale democratie
o Liberale rechten en vrijheden
= voorwaarde voor vrije verkiezingen en controle op machthebbers, heeft
verschillende categorieën:
Respect voor mensenrechten
vrij. v meningsuiting
vrij v vereniging
vrijheid van informatietoegang (pers), ect.
o Respect voor mensenrechten
o The rise of illiberal democracy: er zijn mee ren meer landen volgens dat
principe. Er zijn wel verkiezingen maar die worden
aangetast/gefraudeerd, … maar niet op grote schaal. De verkiezingen zelf
zijn er wel maar de context rond die verkiezingen zijn minder aanwezig.
(voorbeeld: Rusland, Turkije.)
- Gelijkaardige definitie: Dahl’s polyarchie:
o Nadruk op volgende begrippen:
Rechtencomponent
Verkiezingcomponent
2
Politicologie_20/10/2021
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vinojathevarajah. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now