Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Paragraaf 1 sporen van de eerste mensen:
De eerste mensen:
• Geschiedenis bestudeert het verleden
• Godsdiensten kennen scheppingsverhalen leggen uit hoe de mens en de aarde
geschapen zijn.
• Midden 19e eeuw door Charles Darwin de evolutietheorie ontwikkeld
Evolutietheorie voorbeeld over de jaren heen gingen mensen apen steeds meer recht
op lopen. Deze mensapen leerde ook hoe je werktuigen en wapens moest
maken/gebruiken om te overleven.
• EVOLUTIE een langzame ontwikkeling van miljoenen jaren.
• In Afrika onstond de homo habilis en daarna de homo erectus.
• Erectus staat voor het feit dat deze mens apen steeds meer recht op gingen lopen.
• Uit de Homo Erectus ontsonden meer soorten mens apen Homo Sapiens, de wetende
mens.
• De Homo Sapiens, verspreide zich over heel Europa
• 45.000 jaar geleden Homo Sapiens in Europa, hier leefde al de Neanderthalers of te
wel de Homo Sapiens Neanderthalers.
Neanderthalers en cro-magnonmensen:
• De neanderthalers leefden voor een deel gelijktijdig met de cro-magnonmensen
• Ze leefden van de jacht. Daarbij gebruikten ze o Vuistbijlen o Messen o
Speerpunten van vuursteen Hiermee konden ze zelfs een mammoet mee doden.
• Met speren doodden ze: o Paarden o Wolharige neushoorns o Herten
• Dieren werden niet alleen gebruikt om te eten maar ook om kleding mee te maken. Uit
de botten sneden ze werktuigen
• De eerste mensen aten ook wilde planten en vruchten.
• In 1983 werden in Israël skeletresten gevonden waaronder een tongbeen van een
neanderthaler. Dit botje is noodzakelijk om spraakklanken te kunnen maken.
• De neanderthalers zijn 28.000 jaar geleden geleidelijk uitgestorven. Redenen hiervoor
zouden kunnen zijn:
o Ze werden verdreven en uitgemoord door de cro-magnonmensen En het
meest waarschijnlijk:
o De vermenging van verschillende mensachtigen kan ervoor zorgen dat de
neanderthalers als aparte soort ophielden te bestaan.
Vroegste bewoners van Nederland:
• De mensachtigen hebben in Nederland directe bronnen achtergelaten.
• De meeste zijn gevonden in Zuid-Limburg
• Tijdens de voorlaatste ijstijd, tussen 200.000 en 130.000 jaar geleden, was Nederland
voor een groot deel bedekt met een ijskap. De grond was daardoor vooruit geschoven.
In het midden van ons land zijn hierdoor stuwwallen ontstaan. Door dit proces zijn
mogelijk veel sporen van bewoners ouder dan 200.000 jaar geleden verloren gegaan.
• De ijskap bereikte niet het zuiden van Nederland
• In de jaren tachtig werden er sporen van een nieuw kamp ontdekt. Daar hebben
250.000 jaar geleden jagers op de oevers van de Maas gewoond.
• Er werd daar een mes van vuursteen + de botten van twee neushoorns gevonden.
• In 2001 werd in Nederland het eerste stukje van een neanderthaler gevonden.
o Wat: een stukje wenkbrauw
o Waar: tussen het zand dat op de bodem van de Noordzee werd opgezogen o
Hoe oud: mogelijk 400.000 jaar oud.
• In die tijd lag de Noordzee droog en was het een grote steppe waar de vroegste
mensen rondtrokken opzoek naar voedsel.
Paragraaf 2 van kamp naar kamp:
, Zwervend bestaan
• Tijdens de laatste ijstijd had de poolkap zich uitgebreid over grote delen van:
o Noord-Amerika o Europa o Azië
• Nederland was niet bedekt met ijs, er heerste wel poolklimaat.
• Toen de temperaturen stegen en de ijskappen zich terugtrokken werd het in
NoordEuropa makkelijker om er te leven. De jager-verzamelaars trokken weer door
deze streken.
• Op de poolsteppe (gebieden aan de rand van het poolgebied) leefden rond 14.000
v.Chr.
de rendierjagers. Zij jaagden op die tegen koud klimaat bestand waren,
zoals: o Mammoeten o Rendieren o Paarden o Wolharige neushoorns
• De jachtwerktuigen waren meestal gemaakt van steen. jager-verzamelaars = de
oude steentijd.
• Een groep jager-verzamelaars bestond ongeveer 20 personen.
• Ze verdeelden de taken:
o Mannen + jongens gingen op jacht o Vrouwen zorgden voor kinderen,
verzamelde planten + noten en maakte voedsel.
• Jager-verzamelaars waren nomaden. ze woonden niet permanent op een vaste
plaats.
• Ze trokken verder en bouwden een nieuw kamp als:
o Er weinig voedsel was
o De weeromstandigheden zijn slecht
• Ze woonde in:
o Tenten
o Hutten
o Grotten
Middensteentijd
• Rond 10.000 v.Chr. steeg langzaam de gemiddelde temperatuur.
• De ijstijd kwam ten einde en de poolkappen werden kleiner
• Het klimaat in het noorden van Europa werd aangenamer voor jager-verzamelaars.
• De steppen en toendra’s verdwenen, naaldbossen kwamen daarvoor in plaats.
• In de zomer werd het gemiddeld 20 graden. mammoeten stierven uit.
• Er kon nu hier op gejaagd worden:
o Reeën
o Beren
o Edelherten
o Oerossen
o Elanden
• De zeespiegel steeg er ontstond moerasgebied aan de kust. er waren veel dieren
jager-verzamelaars trokken er rond.
• Archeologen hebben boomstamkano’s en fuiken teruggevonden.
• Er was genoeg voedsel dus jager-verzamelaars trokken minde vaak rond.
• De grote van een groep kon groeien.
• Waarschijnlijk hadden verschillende groepen contact met elkaar. jachtwerktuigen
leken op elkaar en waren met dezelfde techniek gemaakt. onderlinge uitwisseling van
kennis en materiaal.
• Ook in het Oosten van Europa waren de gevolgen merkbaar.
Wat dachten jagers en verzamelaars?
• Grafgiften zijn voorwerpen die zouden bedoeld zijn voor het leven in het hiernamaals.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller oliviastrijbis8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.