Summary
Samenvatting leerdoelen tentamen Gemeenterecht K1
- Course
- Institution
Dit document bevat een samenvatting van alle leerdoelen voor het tentamen gemeenterecht K1
[Show more]
Seller
Follow
tanishavanaalst
Reviews received
Content preview
Leerdoelen gemeenterechtLeerdoelen week 1
De student kan:
het verschil tussen autonomie en medebewind uitleggen aan de hand van de Grondwet, de
Gemeentewet en bijzondere wetten;
zelf voorbeelden geven van autonomie en medebewind en deze begrippen koppelen aan het
begrip beleidsvrijheid;
de verschillende wijzen waarop er binnen de gedecentraliseerde eenheidstaat controle en
toezicht wordt uitgeoefend op gemeenten uitleggen aan de hand van de wet;
aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat spontane vernietiging inhoudt;
uitleggen waarom de begrippen gedecentraliseerd en eenheidsstaat met elkaar op gespannen
voet kunnen staan.
Literatuur: Albers (Boek P3), paragraaf 1.2.
Reader gemeenterecht vergunningen K1 Paragraaf 1.1.1 t/m 1.1.4
Aanbevolen:
W. van der Woude, Commentaar op artikel 132 van de Grondwet, in: E.M.H. Hirsch Ballin en G.
Leenknegt (red.), Artikelsgewijs commentaar op de Grondwet, webeditie 2018
(www.Nederlandrechtsstaat.nl).
Nederland is een gedecentraliseerde eenheidsstaat
Kenmerkend voor een eenheidsstaat is dat deze lagere overheden gebonden zijn aan besluiten van
de centrale overheid en grondwettelijk niet beschermd zijn tegen uitholling van hun taken en
bevoegdheden. De hogere overheid kan dus altijd toegekende bevoegdheden terugtrekken en
vrijheden beperken. Lagere overheden moeten zich houden aan grenzen bij het uitoefenen van hun
bevoegdheden. Bevoegdheden en taken zijn in handen van één centrale regering en wetgever. Deze
kan besluiten om taken en bevoegdheden over te laten of op te dragen aan lagere overheden.
Wanneer er meer en meer wordt overgelaten aan latere overheden spreken we van decentralisatie.
Autonomie en medebewind
In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen 2 vormen van decentralisatie:
1. Autonomie (art. 124 lid 1 Gw en 108 Gemw)
Overlaten van ‘’huishouding’’ aan lagere overheden. Alle onderwerpen die niet door hogere
overheid worden geregeld, valt onder gemeentelijke autonomie. Bv. vuil ophalen, subsidies
verstrekken, APV….
2. Medebewind (art. 124 lid 2 Gw)
Is sprake van als wetgever gedecentraliseerde lichamen opdraagt een bepaalde taak te
behartigen en daartoe bevoegdheden toekent en aangeeft hoe van deze bevoegdheden
gebruik te maken. Een ander (hoger bestuursorgaan) geeft opdracht aan gemeente mee te
werken aan uitvoering overheidstaken. In theorie kan hogere wet de taak die gemeente
moet voeren tot in detail regelen, maar meestal gebeurt dit in vrijheid om zelf keuzes te
maken (facultatief medebewind). Bv: Art. 3 Drank- en Horecawet
De constructie van autonomie en medebewind is kenmerkend voor een gedecentraliseerde
eenheidsstaat. De hogere democratische wetgever bepaalt uiteindelijk welke bevoegdheden de
gemeenten hebben.
,Hoe kan je zien of het een autonome taak of medebewindstaak is in de wet? (stappenplan)
1. Kijken of het een medebewindstaak is, geen medebewind? Dan autonomie
Gemeentewet is NOOIT medebewindstaak!
2. Is het medebewind?
Om wat voor taak gaat het?
Welk bestuursorgaan van de gemeente voert de taak uit (mag de taak uitvoeren)
(gemeenteraad, College van B&W, burgemeester)?
Wie heeft die taak bedacht? (formele wetgever of gemeenteraad zelf)
Heeft de formele wetgever de taak bedacht, dan is er sprake van medebewind. Als het
gaat om een formele wet, dan is het altijd een medebewindstaak, want formele wetten
worden opgericht door de formele wetgever. Een formele wet herken je door het woord
‘’wet’’ in de naam (bv. Drank- en HorecaWET) of door het riedeltje aan het begin van de
wet: Wij Beatrix, bij de gratie Gods……..
UITZONDERING: Alles wat in de Gemeentewet staat is GEEN medebewind
Toezicht op gemeenten door het Rijk
Het is erg belangrijk dat de hogere overheid toezicht houdt op de gemeenten (=bestuurlijk toezicht).
Repressief toezicht (toezicht achteraf)
Nádat een gemeente een besluit heeft genomen
Besluiten van gemeenten kunnen ten alle tijden door regering worden vernietigd of geschorst
wanneer ze in strijd zijn met het recht of het algemeen belang. Art. 132 lid 4 Gw: vernietiging van
besluiten kan alleen geschieden bij koninklijk besluit wanneer in strijd met het recht of algemeen
belang (grondslag)
Preventief toezicht
Vóórdat een gemeente een besluit neemt
Aangezien regering ook een bestuursorgaan is, is een vernietigingsbesluit altijd een politieke
beslissing.
Beroep art. 281a Gemw: De gemeente kan beroep instellen bij de Raad van State. Een
onafhankelijke rechter beoordeelt dan het besluit van de regering.
Relevante bepalingen over vernietiging
Art. 268 Gemw bepaalt dat besluit in de zin van de Awb en een niet-schriftelijke beslissing van de
gemeente door de regering vernietigt kan worden. Art. 273 Gemw kent aan burgemeester taak toe
om oogje in het zeil te houden in eigen gemeente. Als naar zijn mening besluiten in zijn gemeente
worden genomen die in strijd zijn met het recht of algemeen belang, dient hij minister van
binnenlandse zaken hierover in kennis te stellen.
Art. 274 en 278 Gemw geven aan dat minister besluit van vernietiging kan voordragen aan rest van
regering.
Art. 281a Gemw: geeft beroepsmogelijkheid voor gemeente om in beroep te gaan tegen
vernietigingsbesluit.
De regels van de Awb zijn ook van toepassing, want zo’n besluit is immers besluit op grond van art.
1:3 Awb.
Spontane vernietiging: is de grondwettelijke bevoegdheid van de Kroon om beslissingen van organen
van provincies of gemeenten ongedaan te maken. De Kroon kan deze beslissingen vernietigen in
, strijd met het recht of wegens strijd met het algemeen belang art. 132 lid 4 Gw
Leerdoelen week 2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tanishavanaalst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now