Summary
Samenvatting Communiceren in team en met de cliënt
- Course
- Institution
Samenvatting communiceren in team en met de cliënt
[Show more]
Seller
Follow
lisedh
Content preview
Communiceren in team en met de cliënt – ik in relatie tot de anderEllen Gunst
LES 1
Vlot communiceren
= deel van je persoonlijkheid, iedereen communiceert op zijn manier maar je kan aan communicatie
niet ontsnappen. (Watzalwick ax. 1: “je kan niet communiceren”)
= het bezitten van een aantal basisvaardigheden
= reageren op wat we zien of horen/inleven in de ander
Oefening strand: drie termen die in je opkomen: strand, zee, vakantie
Oefening: storm, nacht, (het is een autodeur)
Inleiding
= extra vaardigheden die we kunnen inzetten in het werken met de cliënten, hun context en collega’s
= professionele communicatieve vaardigheden. Over deze vorm van communicatie gaat deze
cursus.
= interactie, geen eenrichtingsverkeer! Communicatie is niet lineair, maar circulair
= doel is communiceren met een zo klein mogelijke vervormingshoek
Effectief communiceren
= de vorm van communicatie die we nastreven, altijd maar zeker binnen de hulpverlening.
= de communicatie die de cliënt de informatie geeft die hij nodig heeft om verder te kunnen.
1
,Om effectief te communiceren zijn een aantal aspecten belangrijk. Die bekijken we verder in dit
hoofdstuk.
Referentiekader (!)
- Mensen communiceren vanuit hun achtergrond
- Achtergrond = wat je meekrijgt uit je cultuur, opvoeding, familiegeschiedenis….
In de literatuur spreken we van het referentiekader.
- Als hulpverlener
= belangrijk dat we ons daarvan bewust zijn.
= belangrijk dat we zicht hebben op ons eigen referentiekader, dan pas kunnen we begrip
opbrengen voor dat van iemand anders nl. onze cliënt.
Wat betekent “een eigen referentiekader”?
- Iedereen maakt deel uit van een bepaalde samenleving
- Iedereen maakt deel uit van verschillende groepen binnen de samenleving: groepen kunnen
gerelateerd zijn aan beroep, vrije tijd, geloof, overtuiging, interesse, overtuiging…
- Familiegeschiedenis is tweede belangrijke factor die het referentiekader van iemand bepaalt
Referentiekader is een belangrijk begrip dat we als volgt kunnen definiëren: “Een referentiekader is
een geheel van normen, waarden, overtuigingen en vanzelfsprekendheden op grond waarvan leden
van een groepering oordelen en handelen”
- Het referentiekader wordt echter niet voor 100% bepaald door de “groep” waartoe we
behoren.
- We zetten ook zelf een “sociale bril” op waardoor we een eigen kleur geven aan het
referentiekader dat we meekrijgen. M.a.w. we kijken kritisch naar datgene wat ons
meegegeven wordt.
- Het hebben van een persoonlijk referentiekader uit zich in kleine dingen waar we ons vaak in
eerste instantie niet zo van bewust zijn maar die door anderen heel scherp aangevoeld
kunnen worden.
- Vb . in ons woordgebruik:
Het hanteren van verschillende woorden voor een begrip of uitdrukking. Eenzelfde
woord kan verschillende betekenissen hebben of een andere “lading”.
Afhankelijk van vanuit welk referentiekader je het bekijkt kan iets een heel andere betekenis
krijgen.
Het hanteren van een woordgebruik dat niet voortkomt uit de sociale groep waartoe we
behoren.
Vb. consultatie bij arts (wat haal je hier als patiënt aan informatie uit?)
Andere gebruiken zoals bepaalde tafelmanieren (etiquette)
- Het kennen van het referentiekader van de cliënt is belangrijk
- Als mensen moeten functioneren in een milieu waarmee ze niet vertrouwd zijn dan verliezen
ze alle herkenningspunten en worden ze heel onzeker.
- Dat is voor onze cliënt niet anders.
- Belangrijk is dus om hem daar een stuk in tegemoet te komen en onze eigen waarden en
normen een stukje te “parkeren”.
2
, Conclusie:
- Het besef van een eigen referentiekader heeft voordelen:
Het lukt je beter als hulpverlener om te zien dat mensen verschillen en dat ze dus ook
andere behoeftes hebben binnen ons hulpverleningsproces.
Het lukt je beter om je communicatie aan te passen aan de cliënt als dat nodig blijkt.
Het lukt je beter om tijdens communicatie te blijven bij datgene wat voor de cliënt
belangrijk is en mee te gaan in zijn verhaal.
Lukt beter om naar de cliënt te luisteren als we ons eigen referentiekader tijdens het
gesprek even “parkeren”.
(Dit wil echter niet zeggen dat we onze eigen normen en waarden moeten negeren als het zou gaan
over extreme situaties denk bvb. aan patiënten die geïnterneerd zijn omwille van zedenfeiten e.d.
Hier houden we uiteraard vast aan onze eigen waarden en normen maar hier is het belangrijk om de
mens achter de feiten te blijven zien en op die manier dan mee te gaan in het verhaal. We gaan
verder met de elementen die de cliënt brengt en die passen in een aanvaardbare maatschappelijke
context.)
- Valkuil!
Het hebben van een eigen referentiekader kan ook het juist inschatten van een situatie
verhinderen. Dit gebeurt als we blijven redeneren vanuit ons eigen kader en zo niet
horen wat de cliënt daadwerkelijk nodig heeft.
Het verschil in referentiekaders is niet altijd duidelijk. Dat zorgt ervoor dat we de cliënt
verkeerd inschatten als we niet de tijd nemen om hem echt te willen begrijpen.
Soms laten we ons leiden door uiterlijke kenmerken: leeftijd, taalgebruik, ….en vallen we
makkelijk terug op clichés.
Waar denk je aan bij volgende typeringen? Welke clichés schieten door ons hoofd?
Harde werkers: stoer: rijk, punctioneel:
- Verwijzingen naar het persoonlijk referentiekader van iemand zijn vaak niet zo zichtbaar zijn.
Ze gaan door uiterlijke kenmerken vaak verloren. Dit kan ons als hulpverlener belemmeren
om op zoek te gaan naar de echte belangrijke waarden en normen van de cliënt die voor ons
zit.
- Ezelsbruggetje: Laat OMA wat vaker thuis en neem LSD mee !
Betekent : Laat OMA, in dit geval Oordelen, Meningen en Adviezen, wat vaker thuis en neem
LSD in dit geval Luisteren, Samenvatten en Doorvragen wat vaker mee.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisedh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now