Hoofdstuk 2: voor vrijheid en
volk
4. De moeizame doorbraak van liberalisme en
nationalisme
doorbraak idealen verlichting:
- 13 Amerikaanse kolonies (1776)
- Frankrijk (1789)
- Rest Europa verlangen naar
> liberalisme (vrijheid, gelijkheid en soevereiniteit)
> nationalisme (eigen natiestaat)
> congres van Wenen = dam tegen verlichtingsidealen werkt niet
ongenoegen over restauratiepolitiek:
- eerst periferie en Balkan
- 1830 & 1848 Europa
- na 1848 doorbraak nationalisme (volkeren eisen autonomie) en
liberalisme (evolutie naar rechtstaat)
- WOI: doorbraak nationale rechtstaten
4.1 de dekolonisatie van Latijns-Amerika: de eerste
overwinning van liberalisme en nationalisme op de
restauratiepolitiek van het congres van Wenen
Begin 19e eeuw Spanje en Portugal steeds minder koloniaal rijk
standenmaatschappij in kolonies:
- peninsulares: ambtenaren en officieren uit het moederland leidende
functie
- creolen: blanke landeigenaars en kooplui geboren in kolonies eisten
meer vrijheid en autonomie
Napoleon 1808 greep macht in Spanje en Portugal
verbinding S & P en hun kolonies verbroken
creoolse (bv. Simon Bolivar) leiders komen in opstand komen en
onafhankelijkheid uit roepen
, MAAR
grote alliantie doet niet veel door…
- interne tegenstelling: landen hadden andere belangen
> VK: willen dat kolonies onafhankelijk worden geen protectionisme
meer = makkelijkere handel met vrije kolonies
> Spanje en Portugal: protectionisme (= eigen markten
beschermen door ze niet bereikbaar te maken voor anderen)
- Monroeleer (VS) Europeanen mogen niet koloniseren in Amerika
> theorie: de Amerikaanse volken beschermen/een eigen rechtstaat
geven
MAAR
> praktijk: creëert 2 werelden inkomsten kolonies VS ipv S en P
neokolonisatie: nieuwe vorm kolonisatie, politiek onafhankelijk
maar economisch afhankelijk
zie cartoon: Monroeleer beschermde Amerika van WWII isolationisme: zich
afschermen van de rest van de wereld
! behalve wanneer Amerika de oorlog aan Duitsland verklaarde
door uitbreiding van VSA
1830 Indian Removal Act = totale vernietiging inheemse culturen/first nations
4.2 De Griekse onafhankelijkheidsstrijd
Moldavië
Balkan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mereldevreeze. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.36. You're not tied to anything after your purchase.