, College TA: Introductie College.
Geel Algemene informatie
Groen Informatie vanuit boek: Kind en Jeugd
Blauw Informatie vanuit boek: Volwassenen
Achtergrond van de psychomotorische therapie
PMT kent eigenlijk twee belangrijke fundamentele wetenschapsgebieden als achtergrond. Aan
de ene kant de bewegingswetenschappen en anderzijds de psychologie.
Lichamelijkheid en bewegelijkheid kent van oudsher binnen de psychologie weinig aandacht.
- Dit komt met name omdat Psychologie afkomstig is vanuit de psychologie waar lange tijd
sprake is geweest van Dualisme: Scheiding tussen lichaam en geest (= Descartes)
- Zowel binnen de filosofie als binnen de psychologie is men hier later weer op terug
gekomen. Hierbij belangrijke invloed van Rosenbaum
Rosenbaum: Scheiding van lichaam en geest niet mogelijk > Mensen interacteren met hun
omgeving door middel van bewegen. (Mensen doen ervaringen op door middel van bewegen)
- “They learn about themselves and their world by moving in it (Rosenbaum, 2005)”
Hoe kijkt psychiatrie (medische tak psychologie) aan tegenover lichamelijkheid en bewegen.
Men kijkt naar (1) Abnormaliteiten in bewegen en (2) Bijwerkingen van medicatie
- Kijkt vooral vanuit een stoornisperspectief en welke motorische stoornissen en patronen
kenmerkend zijn binnen bepaalde psychopathologie. (Bijvoorbeeld psychomotorische
retardatie bij depressie of bewegingsstoornissen bij schizofrenie)
- Andere invalshoek is kijken naar bewegingen als bijwerking van bepaalde medicatie
bijvoorbeeld kaakbewegingen in reactie op Anti psychotisch, hypertonie of restless legs
(Acathisie).
Lichamelijkheid en bewegen: Ontwikkelingspsychologie en kinderpsychiatrie
Psychologisch perspectief
Binnen de ontwikkelingspsychologie keek men relatief eerder naar het belang van
lichamelijkheid en bewegen. Darwin een van de eerste die Stelt dat bewegen een belangrijke
functie heeft in de ontwikkeling van mensen en dieren.
Darwin (1872):. Beschrijft een intrinsieke relatie tussen emoties en motoriek. Bedoeld hiermee
dat we onze emoties in ons motorisch handelen laten zien.
- Bijvoorbeeld een hond die bang is doet zijn staart tussen zijn benen. Deze
bewegingsexpressie zijn vergelijkbaar met die van de mens
- Sprake van een eenheid tussen motorisch en emotionele en psychische functies.
Doorbreekt klassieke idee van dualisme
Darwin (1877): Stelt dat bewegen een Interactionele functie heeft. Bewegen is niet alleen maar
mechanisch maar ook een interactie fenomeen.
,Pedagogisch perspectief
Gekeken vanuit de pedagogiek, is Piaget een van de eerste die bewegen vanuit een pedagogisch
perspectief beschreef.
Piaget (1952): Stelt dat de mentale ontwikkeling van kinderen afhankelijk is van perceptie en
beweging. Men leert bepaald sensomotorisch gedrag door het exploreren van de omgeving (= bv
leren door blokjes, puzzels maken). Motorische ontwikkeling draagt dus bij aan de mentale en
cognitieve ontwikkeling van het kind
Bernstein (1976) Gibson (1988) Thelen (2000): Het exploreren en ontdekken van de omgeving
zorgt voor de ontwikkeling van een kind wat kan worden gezien als een continu interactief
proces.
- Hoe meer een kind zijn omgeving gaat exploreren/ ontdekken, hoe meer hij zal leren en
hoe beter iemand zich kan ontwikkelen. Anderzijds
Wall (2004): Motorische ontwikkeling heeft niet alleen invloed op onze cognitieve ontwikkeling,
maar onze grof motorische ontwikkeling heeft ook invloed op onze psychosociale en
Interactionele ontwikkeling.
- Bv door te leren met een bal te gooien kunnen we spelvormen doen met andere.
- Wall stelt tevens dat bij kinderen die motorisch gezien achterlopen deze achterstand ook
zijn invloed kan uitoefenen op onze sociale ontwikkeling of invloed kan hebben op het
zelfbeeld van een kind.
Voorbeeld: Een kind loopt motorisch achter, gaat zich daardoor terugtrekken in bijvoorbeeld
spelgedrag, kan hierdoor minder ervaringen opdoen, waardoor de ontwikkeling stagneert en de
achterstand en ontwikkelingsgaten steeds groter worden, niet enkel op motorisch gebied
Kinderpsychiaters/ neurobiologisch perspectief
Zelfde idee als bij volwassenen > Bepaalde motorische afwijkingen kunnen specifiek zijn binnen
bepaalde (ontwikkeling)stoornissen. Vanuit psychiatrisch perspectief wordt vooral vanuit een
stoornisperspectief gekeken.
Voorbeelden: rusteloosheid, friemelen, tenenlopen, stereotype bewegingen, traagheid etc.
- Echter kunnen deze bewegingen ook onderdeel uitmaken van de normale ontwikkeling
echter is belangrijk om de frequentie en duur van gedrag hierbij in de gaten te houden.
(Bijvoorbeeld verschil tussen normaal bewegen en herhaaldelijk en langdurige
kenmerkende bewegingen bij ASS).
Motorische stoornissen zijn vroeger vooral specifiek voor autisme beschreven, echter
tegenwoordig zien we dat motorische afwijkingen ook kenmerkend zijn voor andere
psychiatrische kinderstoornissen.
Vanuit neurobiologisch perspectief wordt ook dualisme tegengesproken, immer wordt gesteld
dat functioneren van de hersenen is geassocieerd alle mentale/cognitieve en motorische
processen.
Verstoringen in de hersenen kunnen dus ook verklarend zijn voor bepaalde motorische en
ontwikkelingsstoornissen.
, Denncla (2003): Kijken vanuit de hersenen betekend niet per se een deterministische kijk op
ontwikkeling. Ons brein wordt immers ook beïnvloed door de ervaringen die we opdoen.
- Bijvoorbeeld in aanleg muzikaal zijn maar nooit een instrument krijgen.
Dus: Een ervaring verrijkte omgeving helpt dus de hersenen te stimuleren en te ontwikkelen wat
weer invloed heeft op ons functioneren (= Enriched enviroment perspective)
- Ontwikkeling kan dus door aanbieden van een ervaring verrijkte omgeving ten gunste
beïnvloeden ook wanneer deze kinderen in aanleg kwetsbaar kunnen zijn (!)
Psychomotorische interventies.
Psychomotorische interventies zijn een breed
perspectief (bv PMT als preventie of
trainingen) waarbinnen psychomotorische
therapie een onderdeel van is.
Binnen de PMT zijn weer verschillende
methoden te onderscheiden (bv relaxatie
therapie, bewegingsgerichte therapie of
actiegerichte therapie)
Binnen deze methoden worden verschillende
oefeningen/ werkvormen aangeboden
(bijvoorbeeld relaxatie >
ademhalingsoefeningen)
Binnen deze oefeningen/ methoden worden weer verschillende technieken gebruikt
(bijvoorbeeld spier aanspannen binnen ontspanningsoefeningen).
→ Deze methoden, oefeningen en technieken leiden voor cliënt tot een bepaalde Ervaring
- Deze ervaring is een vorm van een verrijkte omgeving ervaring ten gunste van iemands
emotioneel, gedragsmatig, cognitief functioneren.
Is PMT een vorm van interventie of therapie? > Interventie is een breed begrip maar ook heel
klein een interventie kan ook een onderdeel van een therapie zijn (bijvoorbeeld binnen een
werkvorm een andere techniek uitvoeren/ contextmanipulatie)
PMT als een ervaring gerichte therapie
= PMT maakt gebruik van bewegingsactiviteiten en focus op lichaam sensaties waardoor
bepaalde ervaringen worden aangeboden die een invloed hebben op (ontwikkeling) en het
cognitief, emotioneel en gedragsmatig functioneren.
Ervaringen leiden tot
- Positieve gevoelens: ervaringen, verhoging zelfbeeld en nieuwe meer functioneel gedrag.
- Negatieve gevoelens: Waardoor men weer in contact kan komen met patronen en oude
pijnlijke situaties (cliënten bijvoorbeeld stil laten staan bij boosheid, verdriet, trauma)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annekoolen1996. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.