Antropologische thema's uit de hedendaagse wijsbegeerte: samenvatting boek "Denken over lichamen" (behaald in 1e zit: 19/20!)
248 views 6 purchases
Course
Filosofie - Wijsbegeerte (BKULE04Y0A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Book
Denken over lichamen
Met deze samenvatting van het boek "Denken over lichamen" heb ik een 19/20 behaald in eerste zit! De samenvatting gaat over hoofdstuk 1 tot en met hoofdstuk 8 uit het boek (dit was de leerstof voor academiejaar ).
Samenvatting: Denken over lichamen – wijsbegeerte voor biomedische
wetenschappers (Andreas De Block) ................................................................................. 3
Hoofdstuk 1: Wat is filosofie? ............................................................................................. 3
1 Drie aspecten: attitude, methodologie, domein .................................................... 3
2 Vier deeldomeinen ..................................................................................................... 8
3 Een zeer korte geschiedenis van de westerse filosofie ......................................... 11
4 Besluit .......................................................................................................................... 15
Hoofdstuk 2: Mechanisering en doelgerichtheid ......................................................... 15
1 De mechanisering van het wereldbeeld ............................................................... 15
2 Kant en de teleologie ............................................................................................... 18
3 Darwin en het darwinisme ........................................................................................ 20
4 Domheid en doelgerichtheid .................................................................................. 21
5 Functies en normen in de natuur............................................................................. 26
6 Besluit .......................................................................................................................... 28
Hoofdstuk 3: Lichaam en geest ...................................................................................... 28
1 Fysisch spul en geestesspul: Descartes’ dualisme ................................................. 29
2 Dualisme na Descartes ............................................................................................. 30
4 Van materialisme naar fysicalisme .......................................................................... 33
5 Besluit .......................................................................................................................... 40
Hoofdstuk 4: Lijden en dood ........................................................................................... 40
1 Oplossingen voor de dood ...................................................................................... 41
2 Lijden is (g)een pretje ............................................................................................... 46
3 Is de dood een kwaal? ............................................................................................. 48
4 Is onsterfelijkheid wenselijk? ..................................................................................... 51
5 Besluit .......................................................................................................................... 53
Hoofdstuk 5: Wetenschap en pseudowetenschap ..................................................... 54
1 Het demarcatieprobleem ........................................................................................ 54
2 Drie problematische oplossingen ............................................................................ 55
3 Karl Popper: zoeken naar weerlegging .................................................................. 57
4 Thomas Kuhn: paradigma’s en revoluties .............................................................. 62
5 Besluit .......................................................................................................................... 69
Hoofdstuk 6: Wetenschappelijke kennis ........................................................................ 69
1 Wetenschappen en hun methoden ....................................................................... 70
2 Hume en Popper: zoeken naar oorzaken .............................................................. 71
3 Over theoretische observaties en geloof in theorie.............................................. 74
4 Succes in de biomedische wetenschappen ......................................................... 77
5 Toeval gebruiken om toeval uit te schakelen ....................................................... 79
6 Besluit .......................................................................................................................... 82
Hoofdstuk 7: Ziekte ........................................................................................................... 82
1 Normativisme ............................................................................................................. 83
2 Naturalisme en hybridisme ....................................................................................... 85
3 Pluralisme .................................................................................................................... 90
4 Eliminativisme ............................................................................................................. 93
5 Besluit .......................................................................................................................... 95
1
,Hoofdstuk 8: Medicalisering ............................................................................................ 95
1 Medicaliseren en pathologiseren............................................................................ 96
2 Pathologiseren: oorzaken en gevolgen ................................................................. 99
3 De pathologisering van zwaarlijvigheid ............................................................... 102
4 Van zwaarlijvigheid tot obesitas: een genealogie .............................................. 105
5 Besluit ........................................................................................................................ 107
2
,Samenvatting: Denken over lichamen – wijsbegeerte voor
biomedische wetenschappers (Andreas De Block)
Hoofdstuk 1: Wat is filosofie?
o Ambrose Bierce (Amerikaanse satiricus): filosofie is ‘Een stelsel van vele wegen
die van nergens naar niets leiden.’
® Klopt, veel filosofen houden zich bezig met onmogelijke vragen waar
geen sluitend antwoord op kan gegeven worden
o Moeilijk om een lijst filosofische kenmerken op te stellen die bij alle filosofen en
hun opvattingen voorkomen & enkel bij filosofen en hun opvattingen
o Enige eensgezindheid over het feit dat filosofie geen wetenschap en geen
religie is
1 Drie aspecten: attitude, methodologie, domein
o Veel definities van filosofie => verschillen sterk van elkaar
o Britse filosoof Nigel Warburton: ‘Philosophy is an unusual subject in that its
practitioners don’t agree what it’s about.’
o Etymologie woord filosofie => liefde voor de wijsheid, verlangen om te weten
o Aristoteles (Griekse filosoof): alle mensen verlangen van nature naar wijsheid
en weten, ook wetenschappers en gelovige mensen
ATTITUDE
o Veel definities benadrukt kritische kracht van de filosoof
® filosofie wordt vereenzelvigd met kritisch denken
o Filosofen houden zich bezig met het in vraag stellen van zaken die andere
mensen als vanzelfsprekend beschouwen
® Ergeren zich aan banaliteiten waarop ons dagelijks leven rust +
willen/kunnen zich niet neerleggen bij overgeleverde inzichten en
schijnbare evidenties
o Autoriteiten worden uitgedaagd en hun uitspraken worden in twijfel getrokken
® Autoriteit van personen (bv andere filosofen, wetenschappers, politici)
® Autoriteit van de eigen vermogens (bv onze zintuigen en cognitieve
vermogens)
o Descartes merkt op dat ons gezichtsvermogen ons vaak bedriegt (bv
optische illusie) & dat onze zintuigen ons vaker bedriegen dan we denken
MAAR zintuigen spelen een belangrijke rol in het verwerven van kennis, als de
3
, zintuigen onbetrouwbaar zijn, is onze kennis dan ook onbetrouwbaar?
Volgens Descartes wel.
® Volgens Descartes was het niet onmogelijk dat ons denken steeds op
een dwaalspoor wordt gezet door God of een kwaadaardig genie (=
malin génie)
o Kritiek is niet altijd einddoel filosofie (zeker niet van Descartes) => filosofische
kritiek opent de mogelijkheid dat de dingen anders zouden (of hadden)
kunnen zijn
o Filosofie tracht een positief of constructief project te formuleren dat de
bekritiseerde elementen vervangt door elementen die beter bestand zijn
tegen kritiek
o Kunnen we filosofen onderscheiden van niet – filosofen op basis van hun
kritische geest?
® Nee, je kan kritisch zijn zonder aan filosofie te doen
o Wetenschappers en filosofen hebben bepaalde attitudes
gemeenschappelijk: kritisch, zoeken naar waarheid
o Amerikaanse fysicus Richard Feynman (geen grote fan van filosofie): Wat is
wetenschap?
® ‘Een van de kwaliteiten van wetenschap is dat ze ons de waarde van
rationeel denken bijbrengt, en het belang van vrijheid van denken, ze
leert ons dat het loont om te twijfelen aan de waarheid van wat ons
wordt verteld.’
® Beschrijving geldt ook voor filosofie
METHODOLOGIE
o Zijn er methoden die enkel gebruikt worden door filosofen en niet door
wetenschappers?
® Filosofen gebruiken veel methoden, maar geen daarvan is uniek voor
filosofie
® Methoden die mogelijk wel uniek zijn voor filosofie worden niet door alle
filosofen gebruikt, niet in al het filosofisch werk gebruikt
Methode 1: intuïties
o Filosofen maken overvloedig gebruik van hun eigen intuïties
® Intuïtie heeft meerdere betekenissen in de filosofie:
- 17-18e eeuwse filosofen:
§ Verwijzen naar kennis die op onmiddellijke manier wordt
verkregen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gnk27. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.73. You're not tied to anything after your purchase.