100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
samenvatting geneeskundige psychologie en psychopathologie $13.97
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Tandheelkunde
  6.  
  7. Geneeskundige Psychologie En Psychopathologie (E08M4A)

Summary

samenvatting geneeskundige psychologie en psychopathologie
 65 views  2 purchases
  • Course
  • Geneeskundige Psychologie En Psychopathologie (E08M4A)
  • Institution
  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Deze samenvatting is gemaakt op basis van de lessen en de powerpoint van professor Bruffaerts

Preview 5 out of 50  pages

Document information

  • February 20, 2022
  • 50
  • 2021/2022
  • Summary

Subjects

  • e08m4a
  • geneeskundige psychologie
  • ronny bruffaerts
  • professor bruffaerts
  • bruffaerts
  • tandheelkunde
  • thk
  • master 1
  • 1ste master
  • geneeskunde psychologie en psychopathologie
  • samenvatting

Written for

  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  • Tandheelkunde
  • Geneeskundige Psychologie En Psychopathologie (E08M4A)
All documents for this subject (7)

Seller

avatar-seller
THKstudente

Reviews received

Content preview

Geneeskundige psychologie en psychopathologie

Inhoudstafel
Hoofdstuk 1 : Medische psychologie en psychopathologie Hoofdstuk 4 : Verslaving (p 13 – 15)
(p 1 – 4) 1. Verslaving
1. Inleiding o Algemeen
2. Wat is psychologisch functioneren o Gebruik in België
o Definitie 2. Misbruik en afhankelijkheid
o 4 lagen in psychologisch functioneren o Middelen gebruik DSM 4
 Laag 1 : neuropsychologisch / cognitief o Gebruik -> misbruik -> afhankelijkheid
 Laag 2 : symptomen en syndromen o Alcohol
 Symptomen o Cannabis
o Stress 3. Zorggebruik
o Angst 4. Herval
 Syndromen
o Methodisch dualisme Hoofdstuk 5 : bipolaire stoornis (p 16 – 17)
o Wat is (niet) normaal 1. Algemeen
o Definitie stoornis 2. Symptomen
o Classificatie o Manische episode
o Ziekte of stoornis o Hypomanische episode
 Laag 3 : persoonlijkheidsstoornis o Verloop pathologie
 Laag 4 : persoonlijkheidsorganisatie 3. Differentieel diagnose
o Bipolair vs unipolair
Hoofdstuk 2 : Angststoornissen (p 5 – 8) o Bipolair vs borderline
1. Inleiding o Bipolair vs ADHD
o Terminologie
o Verdeling Hoofdstuk 6 : Eetstoornissen (p 18 – 20)
o Angst als symptoom 1. Algemeen
o DSM 5 2. Anorexia nervosa
o ‘Pathological’ 3. Bulemia nervosa
2. Epidemiologie 4. Binge eating disorder
o Prevalentie
o Impact dagelijks leven Hoofdstuk 7 : Psychotische stoornis (p 21 – 23)
3. Gegeneraliseerde angststoornis 1. Psychose
4. Paniekstoornis o Algemeen
5. Sociale angststoornis o Symptomen
6. Specifieke fobie 2. Comorbiditeit
o Tandartsfobie o Depressie
7. Obsessief)compulsieve stoornis o Suïcidaliteit
8. Post-traumatische stress-stoornis 3. Zelfbeschrijving van angst psychoticus
4. Verloop psychotische stoornis
Hoofdstuk 3 : Depressie (p 9 – 12) 5. Prognose
1. Symptomen depressie
o Kluster van symptomen
o Waarom depressief worden?
o DSM-5 criteria
o Depressie vs rouw
o Depressief schema
o Cognitie bias bij depressie
o Rol positief affect
2. Voorkomen depressie
3. Comorbiditeit bij depressie
4. Impact op individu en omgeving
o Psychische stoornissen en suïcidaliteit
o Impact dagelijks leven
o Zorggebruik
5. Prognose depressie
6. Preventie

,Hoofdstuk 8 : Persoonlijkheidsstoornissen (p 24 – 27) Hoofdstuk 12 : Systeemtheorie (p 40 – 42)
1. Persoonlijkheidskenmerken 1. Feedback
2. Persoonlijkheidsstoornissen 2. Systeemtheorie
o DSM 5 criteria o Theoretische uitgangspunten
o Syndroom- vs persoonlijkheidsstoornissen o Systeemkader
o Behandelaspecten persoonlijkheden o Systeembenadering gezinnen
o Implicaties voor arts-patiënt relaties 3. Scholen en ideeën over systemen
o Prevalentie o Homeostase als ‘natuurlijke streving’ systeem
o Persoonlijkheidsstoornissen : clustering o Contextuele systeemtherapie
 Cluster A : zonderling
 Paranoïde stoornis Hoofdstuk 13 : Vaardig communiceren (p 43-45)
 Schizoïd 1. Communicatie
 Schizotypaal o Hulpverlenersfactoren
 Cluster B : dramatisch  Wat we zeggen
 Theatrale (histrionische) PS  Hoe we doen
 Borderline PS  Hoe we het zeggen
 Narcistische PS o Patiëntfactoren
 Cluster C : angstig o Systeemfactoren
 Obsessieve-compulsieve PS 2. Motivationele gespreksvoering
 Afhankelijke PS o Cognities rond motivatie om veranderen
 Vermijdende PS o 5 fasen motivationele proces

Hoofdstuk 9 : Trauma en psychische gezondheid Hoofdstuk 14 : Behandeling angstwekkende herinnering
(p 28 – 29) (p 46)
1. Vroeg-negatieve levenservaringen 1. Behandelopties trauma-angst
o Trauma 2. EMDR
o Effecten VNL in volwassenheid
 Vroege ontwikkeling stress-systeem Hoofdstuk 15 : Angsthantering binnen tandartspraktijk
 Emotioneel / psychologisch (p 47-48)
 Stoornissen ontstaan na VNL 1. Cognitieve technieken
 Suïcidaliteit 2. Disfunctionele angstschema’s
o Stappenplan
Hoofdstuk 10 : Suïcidaliteit (p 30)
1. Interpersonal theory of suicide
2. Intefrated motivational-Volitional Model
3. Three-step-theory suicide
4. Lifetime perspective Caine en Conwell

Hoofdstuk 11 : psychologische denkkaders (p 31 – 39)
1. Geschiedenis
2. Psychoanalyse
o Freud en psycho-analyse
o Psychisch functioneren
 Psychisme
 Psychisch conflict
 Psychische voorstelling
 Psychisch functioneren als dynamisch
apparaat
o Gangbare psychoanalytische
persoonlijkheidstheorie
o Afweer principes
 Primitieve afweer
 Secundaire afweer
3. Leertheorie
o Geschiedenis
o Klassieke conditionering
o Operante conditionering
o Systemische desnsitisatie
o Aangeleerde hulpeloosheid
 Experimenten
 Klinische implicaties
 Gedragstherapeutisch proces
 Gedragstherapie

, 1

Samenvatting

Hoofdstuk 1 : medische psychologie en psychopathologie
Inleiding
- Waarom psychologie en psychopathologie voor tandarts?
o Tandarts moet basale kennis hebben
o Tandarts : emotioneel gekleurd
 Gepaard met stress en angst
 Stress als onderliggende trigger kwetsbaarheid
o Psychische stoornissen veelvoorkomend
 Tandproblemen : vaak voorkomend + preventief gezichtspunt
 Psychische stoornissen vaak voorkomen
 12m prevalentie – 11%
 lifetime prevalentie – 25%
 lifetime risk – 37%
 Eetstoornissen (10% 12m prevalentie) – grote impact thk problemen

- Veel voorkomende problemen in tandartspraktijk waar psychologie rol speelt
o Perspectief tandarts
 Angst patiënten (vermijdingsgedrag)
 Geringe motivatie mondhygiëne
 Problemen met patiënten (en ouders) – miscommunicatie
o Perspectief patiënt
 Publieks-attitude : ondanks hoog prestige -> perceptie ‘tandarts doet pijn’
 Evalueren tandarts
 Kwaliteit werk
 Persoonlijkheid / communicatie
 Bezorgdheid mbt pijn
 Financiële aspecten
 1/3 niet helemaal tevreden over tandarts – vn tandarts-patiënt-relatie

Wat is psychologisch functioneren
Definitie
“psychological functioning is the ability to achieve his or her goals within him or her self and the external environment.
It includes an individiual’s behavior, emotion, social skills, and overall mental health.”

- Vermogen om doelen te bereiken in zichzelf en externe omgeving
- Te maken met gedrag, emoties, sociale vaardigheid
- Psychische functies
o Cognitieve functies (“denken”) – bewustzijn, aandacht, oriëntatie, waarneming, denken, geheugen
o Affectieve functies (“voelen”) – emoties
o Conatieve functies (“willen”) – psychomotoriek, motivatie, gerichte gedrag (doen)

4 lagen in psychologisch functioneren
Laag 1 : neuropsychologische / cognitieve functies
- Is patiënt cognitief in orde?
o Observatie patiënt essentieel
o Meer gestructureerde kijk wenselijk
- Neuropsychologische ‘deelfuncties’
o Aandacht
o Taal
o Geheugen
o Intellectueel functioneren
o 5de ‘superfunctie’ = executief functioneren – alles gelijk uitoefenen

Laag 2 : symptomen en syndromen
Symptomen
Stress
- Vaak voorkomend symptoom
- Kan goed : aanscherpen aandacht
- Niet slecht mits periode van rust – stress naar beneden

, 2

Angst
- Complex geheel gevoelens – met hoge mate negatieve impact
- Normaal verdeeld in populatie
o Meeste mensen weten wat angst is
o Iedereen ‘beetje angstig’
- Angst voor tandarts
o Volwassenen – 40% angst ; 12% extreem
o Kinderen – 15% angst ; 6% extreem
- Combinatie verschillende dimensies
o Contextgebonden of persoonsgebonden
o Gebonden aan object vs ‘free floating anxiety’
 Angst ‘voor iets’ – voorbeeld : spinnen
 Ongebonden angst
o Realiteitsgebonden of niet
 Angst in sommige situaties adequaat – angst infectie tijdens pandemie
 Angst niet adequaat – pre-pandemie altijd angst infectie
 Minder realiteitsgebonden ; meer persoonsgebonden => meer pathologisch
- Bij de tandarts (~ context)
o ‘dreigende context’ ontlokt reacties
 Cognitief beelden, gedachten, specifieke schema’s
 Emotioneel angst, boosheid
 Gedragsmatig rusteloosheid, gespannen, irritatie
 Fysiologische component -> verhoogde bloeddruk, zweten, hartkloppingen…
o ‘state anxiety’ bouwt op hoeveelheid ‘trait anxiety’ die er al is
 Personen hoge trait anxiety – context sneller als bedreigend
 Hoog verband tussen trait en state anxiety
- Pathways to fear
o Via leerproces
 95% patiënten : ‘akelige ervaringen’ in verleden
 Combinatie : pijnervaring + ruw/ onbegripvol gedrag tandarts
 Kwetsbaarheid en life events (voorbeschikkende en uitlokkende factoren)
o Modellering
 Zien schrikreacties anderen
 Moeder paniekaanval – kind bang worden en anticiperen
 Eigen maken gedrag- en denkpatronen belangrijke figuren
o Overdracht negatieve en bedreigende informatie : overdreven verhalen
- Wanneer is angst voor tandarts pathologisch?
o Angst meestal gezond, adequaat, beheersbaar psychologisch signaal
 Angst tandarts en/of tandheelkundige behandeling?
 Ingreep gezondheidsbevorderende actie?
 Milde state anxiety normaal
o ‘overgaan’ in automatismedat ongezond, niet adequaat en niet beheersbaar
 ‘irrationeel’ karakter – afstand tussen ‘weten’ en ‘voelen’
 ‘extreme vorm’ – intense angst, vermijdingsgedrag ; specifieke fobie

Syndromen
- Psychopathologie
o Verzamelbegrip voor psychopathologische verschijnselen
 ‘wetenschap en studie van psychopathologisch lijden’
 Zowel psychische stoornissen als psychopathologische processen
 Psychiatrie als ‘toepassingsgebied’
o Stoornisgerichte aanpak (DSM) en achterliggende processen
 Geen duidelijk onderscheid ‘normaliteit’ en pathologie
 Geen duidelijke diagnostische instrumenten
 Veelal geen biologisch substraat
 SPANNINGSBOOG : methodisch dualisme

, 3

Methodisch dualisme
- 2 kennisbronnen
o Empathisch begrijpen (‘Verstehen’)
 ~ intuïtief begrip, meebeleven
 Combinatie empathie en introspectie
o Rationeel verklaren (‘Enklären’)
 Hanteren systematiek, ontdekken iets gemeenschappelijk
 Abstractie van ‘binnenliggende regels’ ; nadruk op rationeel denken
- Pendelbewegingen in geschiedenis
o Nadruk op natuurwetenschappelijke benaderingen
o Nadruk op hermeneutiek
- Inherent verbonden
o Geen van beide gezichtspunten van psychopathologie volledig bevatten
o Psychopathologie ~ menswetenschap
 Menselijke psyché functioneert niet volgens vaste wetmatigheden
 Methodisch pluralisme : verscheidenheid denk- en verklaringsmodellen
- Zorgvuldigheid
o Terminologie en vakjargon -> stigmatisering
o Behandelingen

Onderliggend : wat is normaal en wat is niet normaal?
- Geschiedenis
o 19e E : ‘krankzinnigheid’, ‘geestesziekte’ -> objectiveerbare hersenziekte
o Tot midden 20e E : psychiatrie beïnvloed door ontwikkeling behandelmethoden
 Psychoanalyse, leertheorie
 Minder naar gedrag kijken, meer naar psychologisch proces
 Veel onderliggende psychologische processen zijn universeel
o Vanaf midden 20e E : anti psychiatrisch gedachtengoed
 Stoornis = etiket (discriminatie, stigma) -> negatieve connotatie
 Sociaal constructivisme
- ‘normaal’ vs ‘niet normaal’
o Empirische validering psychische stoornissen
 ‘vreemd’ karakter van sommige stoornissen in ervaring waarnemer
 Beschrijving psychische stoornissen sinds aantal eeuwen (al lang bestaan, anders benoemen)
 Cross-mondiale stabiliteit van stoornissen en risicofactoren (consistentie)
 Universaliteit van behandelmethoden (werken overal)
o Cultuurgebonden en tijdsgebonden variabiliteit
 Pathogenie : fundamentele kenmerken van stoornissen
 Psychoplastie : tijd-, plaats- en cultuurgebonden invulling
o Normaliteit en pathologie zijn grenzen van zelfde continuüm
- Hoe gezond en psychisch ziek onderscheiden
o Psychiatrische diagnostiek : niet waardenvrij, maar contextueel bepaald
o Wat normaal in bepaalde context, abnormaal of pathologisch in andere context
o Minstens 2 factoren die rol
 Context bepaalt blik (voorbeeld : homoseksualiteit)
 Context bepaalt grens tussen normaal en pathologisch
- Wetenschappelijke evidentie
o Weinig argumenten bestaan cut-off – in consensus
o Impact, risico’s en mortaliteit – gradueel toenemen met relevante symptoomdimensies
o Vb : DSM-criterium van minstens 5 symptomen blijkt voltrekt arbitrair voor depressie
- Alternatief arbitraire cut-off?
o Pathologie gedefinieerd obv pathofysiologie
 Stoornis gepaard met verstoring normale fysiologische en psychische mechanismen
 MAAR
 Psychiatrisch ziektemodel nauwelijks ontwikkeld via functionele medische model
 Verschuiven probleem : ook normale en verstoorde fysiologie op continuüm
 GEEN duidelijke cut-offs
o Ideografische benadering
 Complex samenspel factoren in individu -> subjectieve inleving patiënt
 Complex verband tussen
 Niet allen bepaald door mate sociale angst, zelfs als heel uitgesproken
 Heel wat factoren bepalen complex verband (sociale contacten, vaardigheden, …)
 ~ 40 risicofactoren binnen individu ; weinig eenduidigheid tussen individuen
 Geïndividualiseerd karakter – weinig leren over algemeen onderscheid tussen ziek en gezond

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller THKstudente. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $13.97. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52510 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$13.97  2x  sold
  • (0)
Add to cart
Added