Rijk en uitdagend aanbod in de klas
Werkt niet in een thema
Er kunnen inleidende gesprekken gevoerd worden om een thema op te starten of
acties gepland worden om het themaloos werken verder invulling te geven.
Waarom themaloos werken?
Om in te spelen op hun noden, behoeften en interesses en tijd vrij te maken om mee
te spelen in het basisaanbod in de hoeken.
Voordeel = als leerkracht kan je gericht observeren en in te spelen op wat je ziet.
Kan een manier zijn om basisaanbod nog eens goed door te lichten en aan te passen.
Wanneer themaloos werken?
Periode = ingezet na een vakantieperiode.
o Omdat de kleuters hun ervaringen en leren ze (terug) kennismaken met de
klasstructuur.
Wat is thematisch werken?
= Een onderwerp dat voor kleuters een grote betekenis heeft + langere tijd voor
meerdere kleuters aan de orde is. Het is zichtbaar aanwezig + leeft in de klas
Rode draad doorheen de periode
Andere kleuters kunnen ook vrij spelen in hoeken die niet ingekleed zijn in het thema
= niet dwingend het is een uitnodiging
Kan zorgen voor een hoge betrokkenheid
Vanuit de interesses en talenten van de kleuters gewerkt + aanbod aanpassen aan
hun ontwikkelingsniveau
Het spreekt aan + op weg zet in hun ontwikkeling
Kan vanuit verschillende perspectieven ontstaan
Leerkracht kiest thema of vanuit mogelijkheden uit de omgeving
Wat is een Half open planning?
kleuters kunnen (gedeeltelijke) inspraak krijgen en mee richting geven aan het
verloop van het thema.
o Grasduinen in materiaal
o Mee brainstormen over invulling van het thema
o Via verschillende planningsgesprekken aangeven wat er in de klas kan
gebeuren
Hoe vragen vanuit kleuters verwerken?
Geïsoleerde vraag van een bepaalde kleuter= ‘gewoon’ beantwoorden’, een
infoboek of een eenvoudig aanbod geven.
Thema uitwerken= moet niet perse het antwoord zijn op die vraag, maar je kan zelf
een onderwerp hier rond kiezen.
1
,Waarom thematisch werken?
Thematisch werken is een antwoord op exploratiebehoeften van de kleuters
Kleuters krijgen de kans om hun leefwereld, hun ervaringen en belevingen grondig te
verwerken, te verwerken en samenhang te ontdekken.
Kans tot fundamenteel leren
Samenhang creëren in het onderwijsaanbod = wereld begrijpbarder voorstellen
Hoe ga je te werk?
Niet thematisch werken = thema kiezen en zoeken welke activiteiten hierbij horen.
Wel thematisch werken = inspelen op de exploratiebehoeften = grondige
voorbereiding nodig.
o Wat houdt het thema op bij ons?
o Wat bij de kleuters?
o Is het betekenisvol?
Op zoek gaan naar een grote variatie in aanbod waarbij telkens andere facetten van
het thema belicht worden.
Kleuters moeten kansen krijgen om indrukken op te doen
Je dient stapsgewijs te werken te gaan
o Niet chronologisch en gestructureerd doorlopen moeten worden = cyclisch
proces
o Betrokkenheid en welbevinden = de richtsnoeren in de uitwerking ervan =
stappendans (één of meerdere stappen terug of vooruit kunnen zetten)
Themamappen kan je jarenlang bewaren en aanvullen en aanpassen aan de
klascontext
Wat is een project uitwerken samen met kleuters?
Methodiek die bestaat uit 8 stappen
Elke stap is de kleuter betrokken
Verschillende competenties komen hierbij aanbod zoals:
o Informatie opzoeken
o Beslissingen nemen
o Voorkeuren durven uiten
o Keuzes maken
o …
Hier laat de leerkracht opnieuw meer ruimte voor zichzelf om de kleuters te zien en
aan te voelen om van daaruit het aanbod te voorzien.
Thematisch werken in 7 stappen
1. Themakeuzen
Je kiest een onderwerp dat voor meerdere kleuters een grote betekenis heeft.
Waar haal je een thema?
Geobserveerde interesses en noden
BETEKENISVOLHEID = Afgestemd op de leefwereld van de kleuters
o Op basis van ‘primaire behoeften’
o Actualiteit
o Ruimere natuurlijke en sociaal- culturele werkelijkheid
2
, Je eigen motivatie “Dat zie ik wel zitten!”
Mogelijkheden in de klas, buurt, school,…
Wat zijn de aandachtspunten?
!! Hou rekening met de leeftijd van de kleuters
o Jonge kleuters:
Thema’s die dicht bij hen liggen
Eenvoudige thema’s
Met concreet-waarneembare dingen
o Oudere kleuters: thema’s die tegemoet komen aan exploratiebehoeften (bv.
lezen en schrijven, techniek,…)
o Denk aan:
Wat je reeds leerde over de ontwikkeling van kleuters
Eenzelfde thema wordt anders uitgewerkt bij een andere leeftijd
Wat zijn de vragen die je kan stellen?
Wat leeft er in de actualiteit?
Wat speelt er in de leefwereld van de kleuters? Welke onderwerpen snijden de
kleuters met elkaar aan? Op de speelplaats, tussendoor als je naar de sporthal gaat,
bij het toiletbezoek, enz. ?
Welke onderwerpen brengen ze aan tijdens kringgesprekken?
Welke interesses verraden hun rollenspel?
Welke vragen lijken hen bezig te houden in tekeningen, schilder- en knutselwerkjes?
Wat brengen ze van thuis mee?
Hoe reageren ze op een materialenaanbod?
Waarom is een themaverkennende activiteit zinvol?
Doet je stilstaan bij de betekenisvolheid van het thema:
o “Wat betekent het thema voor de kleuters in mijn stageklas?”
Kan je nagaan tijdens één van de losse stagedagen:
o Wat houdt de kleuters bezig?
o Wat weten de kleuters al over het onderwerp?
o Hoe reageren de kleuters op dit materiaalaanbod?
Via gesprekken
Via expliciet of impliciet aanbod
= Verdieping in hoe je het thema verder vorm zou kunnen geven
Wat na de themaverwerkende activiteit?
Beantwoord je een tweede maal de vraag naar betekenisvolheid van een thema
o “Wat betekent het thema precies voor de kinderen van mijn stageklas?”
3
, Waarom is het thema betekenisvol voor je kleuters?
Wat zijn de mogelijkheden in de klas/omgeving?
Waarom is het thema betekenisvol voor jezelf?
2. Informatie en ideeën verzamelen
Stap 1 = brainstorm
o Wat weet ik zelf al over het onderwerp zonder hier internet voor te
raadplegen?
o Geen foute antwoorden mogelijk!
o Werkwoorden noteren
Stap 2 = webschema maken
o Brengt structuur in je gegevens
o Op zoek gaan naar inhoudelijke verbanden/clusters
o Kan zorgen voor nieuwe invalshoeken
o Je webschema mag continu aangevuld worden vanuit je themaverkennende
activiteit in je stageklas, de informatie die je verzamelt, de ideeën die je
opdoet,…
Stap 3 = infomap
o Doel = Jezelf voorzien van een stevige basis achtergrondkennis
o Jezelf informeren over bestaande didactische mogelijkheden die het thema
biedt
o Op zoek gaan naar didactische ideeën en materialen gericht op alle
leergebieden
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BabsJ. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.