Summary
Complete uitwerking en samenvatting inhoud colleges Signalering en aanpak van emotionele en gedragsproblemen
- Course
- Institution
Complete uitwerking en samenvatting inhoud colleges
[Show more]
Seller
Follow
jolandahaak1
Reviews received
Content preview
Signalering en aanpak vanemotionele en
gedragsproblemen
Opbouw colleges:
1. Introductie (theorieën en benaderingen)
2. Hechting
3. Angst
4. ODD & CD
5. ADHD
6. ASS
7. Depressie
8. NLD
9. Kindermishandeling
10. Slaap
College 1: 09-11-2020
Functies onderwijs
1. Bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling van kinderen
2. Maatschappelijke en culturele vorming
3. Kinderen voorbereiden op participatie in de samenleving
Kerndoelen primair onderwijs:
- Cognitieve ontwikkeling
o Taal-, lees-, schrijfvaardigheden
o Rekenvaardigheden
o Etc.
- Sociaal-emotionele ontwikkeling
o Omgang met klasgenoten
o Omgang met leerkracht
o Etc.
Ontwikkeling op school
- Van alle jongeren tot 23 jaar in Nederland kregen 428 duizend jeugdzorg in 2018. Dat is bijna
1 op de 10 jongeren. Vooral jongeren uit gemeenten Limburg en het noordoosten van ons
land krijgen vaak jeugdzorg.
- 15-20 % van alle jongeren in de Benelux psychische stoornis (DSM-5 diagnose)
- Kader 1a: meer jongens dan meisjes met (gedrags-)problemen
o Biologische-genetische kwetsbaarheid (‘the fragile male’)
o Sociaal-culturele invloeden en verwachtingen (uit historisch oogpunt wordt van
mannen meer verwacht dan van meisjes)
o Jongens uiten zich openlijker in gedrag (externaliserende gedragsproblemen komen
vaker voor bij jongens, internaliserende gedragsproblemen komen vaker voor bij
meisjes)
- Kader 1b: passend onderwijs
, o Gewoon onderwijs waar het kan, extra steun waar nodig, speciale steun waar het
moet
o In ontwikkeling
o Visie versus uitvoering
Ontwikkelingstaken
- Wat betekent het dat een kind een probleem heeft?
o Dan is er een ontwikkelingstaak waar het kind niet tegen opgewassen is
- Ontwikkelingstaak = alles wat een kind moeten leren tijdens het opgroeien
o Motorische ontwikkeling
o Cognitieve ontwikkeling
o Sociaal-emotionele ontwikkeling
o Morele ontwikkeling
o Etc.
Ontwikkelingstaken bedenken
- Babytijd:
o Regulering biologische processen (eten, drinken, plassen, poepen)
o Veilige hechting
- Peutertijd:
o Reguleren van affect
o zelfbepaling
- Voorschoolse leeftijd:
o Zelfregulering
o Relaties buiten familie (vriendschappen)
- Schoolse leeftijd:
o Academische vaardigheden
o Sociale vaardigheden
- Vroege adolescentie:
o Individualisering
o Identiteit
o seksualiteit
- Midden adolescentie:
o Onafhankelijkheid van familie
o Seksuele relaties
- Late adolescentie:
o Werk
o Doel en betekenis van het leven
o Relaties voor het leven
Ontwikkelingstaken
- Opvoeder(s) dienen ontwikkeling en ontplooiing zo optimaal mogelijk ondersteunen
- Leerkracht in de unieke positie om problemen in de ontwikkeling op te merken:
o Doordat vergelijking met anderen (beter) mogelijk is
- Maar wanneer is gedrag afwijkend?
Normaal versus abnormaal
- Normaal:
o Geen noodzaak om iets te doen
o De afwezigheid van stoornissen
, o Een statisch gegeven (wat binnen de 68% valt is normaal)
o Een ideale of gewenste toestand
o Een succesvolle adaptatie (aanpassing)
- Afwijkend = afwijkend van norm/van het gemiddelde
o Probleem: ontwikkelingstaak waar kind niet tegen is opgewassen, met als gevolg
ongewenst en/of storend gedrag
o Verstoorde ontwikkeling: de ontwikkeling stagneert op een of meerdere domeinen
Het gedrag is niet (meer) passend bij het niveau dat bijvoorbeeld verwacht
mag worden op basis van kalenderleeftijd kind
o Psychische stoornis (psychopathologie): als problematiek voldoet aan criteria DSM-5
en ernstige beperking geeft in dagelijks functioneren
o Ontwikkelingspsychopathologie: integratieve benadering om te onderzoeken hoe
psychopathologie zich door het leven heen ontwikkelt
Signalering & aanpak
- Signaleren: opmerken dat het kind in gedrag ‘anders’ dan de norm (gemiddelde, verwachting
op basis van leeftijd, vergeleken met broertjes/zusjes/klasgenoten)
- Diagnostische fase: beschrijven en verklaren van dat gedrag t.b.v. de aanpak
- Behandeling/begeleiding fase: uitvoeren aanpak
Diagnostische fase
- Gedrag van het kind begrijpen:
o In verschillende settings: school, thuis, vrije tijd
o In verschillende sociale omgevingen: ouders, leerkracht, leeftijdsgenoten
o Rekening houdend met aanleg van het kind (ouders interviewen over hoe hun
waren/zich gedroegen als kind)
- Stap 1: beschrijven van de kenmerken van het gedrag
o D.m.v. observeren
- Stap 2: theorie over de mogelijke verklaringen van het tot stand komen van dat gedrag
o M.b.v. verklaringstheorieën
Theorieën en handelingsmodellen
- Psychodynamisch/inzichtgevend
- Cognitief/gedragstherapeutisch
- Experimenteel/ervaringsgericht
- Systeemtheoretisch
- Neurobiologisch/neuropsychologisch
- Pedagogisch
- Deze theorieën die je inzicht geven in de verklaring van het (probleem)gedrag of de stoornis
(=diagnostische fase), en geven je ook handvatten bij de behandeling en begeleiding (=
behandeling/begeleidingsfase)
Waarom theorieën nodig?
- Topje van de ijsberg: probleemgedrag (dat zie je aan de buitenkant; gedrag van het kind; dit
zie je in de klas)
o Leerproblemen
o Concentratieproblemen
o Sociale problemen
o Emotionele problemen
- Onder het water: wat onderliggend is aan het probleemgedrag (is verborgen; kan je niet
direct aan de buitenkant zien)
, Onderliggende verklaringen
- Probleemgedrag resultaat van interactie tussen verschillende onderliggende factoren
(oorzaken):
- Kindfactoren
o Biologische context: genen, hersenchemie en hersenstructuur, neurologisch en
neuropsychologisch functioneren, temperament
o Individuele context: cognitie, emoties, gender en seksualiteit, zelf, hechting, moreel
- Omgevingsfactoren
o Familie context: achtergrond moeder én vader, opvoeding
o Sociale context: school, vrienden, familie buiten gezin
o Culturele context: etniciteit, religie, sociaal-economische status
Risicofactoren
- Een risicofactor (risk) is elke factor die de kans op psychopathologie vergroot; risicofactoren
gelden voor iedereen
o Hersenbeschadiging
o Chronische ziekte
o Risico’s in familiecontext
- Kwetsbaarheid (vulnerability) zit in een persoon, maakt dat kind gevoeliger voor een
risicofactor, geldt dus niet voor iedereen
o Persoonlijkheid
o Aanleg (genen)
- Versterkende factor (potentiating factor) vergroot impact van een risicofactor
o Bijvoorbeeld sociale isolatie
Beschermende factoren
- Beschermende factor (protective factor): bevordert of houdt de gezonde ontwikkeling in
stand
o Kind (bijvoorbeeld bovengemiddelde intelligentie)
o Gezin (bijvoorbeeld goede relatie met ouders)
o Omgeving (bijvoorbeeld groot sociaal netwerk/vangnet)
- Kinderen die ondanks allerlei risicofactoren ‘gezond’ blijven noemen we weerbaar of
veerkrachtig (resilient)
Theorieën en handelingsmodellen
- Psychodynamisch/inzichtgevend
- Cognitief/gedragstherapeutisch
- Experimenteel/ervaringsgericht
- Systeemtheoretisch
- Neurobiologisch/neuropsychologisch
- Pedagogisch
Psychodynamische benadering
- Inzichtgevende benadering
- De interpersoonlijke relaties staan centraal:
o De mens ontwikkelt zich a.d.h.v. relaties met belangrijke anderen
o Als ontwikkeling wordt bepaald door die belangrijke relaties, die kunnen dus de
oorzaak, maar ook de oplossing zijn!
- Vertrouwen (aanvaarding) staat centraal, ook in de hulpverlening (psychodynamische
therapie)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolandahaak1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now