Onderwerpen vandaag
- Het fenotype en de rol van het gezin
- Baby: ‘hoe overleef ik…’
- Is ‘het gezin’ er altijd al geweest?
Wie of wat bepaalt hoe een kind zich ontwikkelt?
- Gedeelde omgeving?
- Genen?
- Unieke omgeving?
Gedragsgenetica – een korte herhaling
- Probeert de grootte van de invloeden van genen (nature) en omgeving (nurture) op het
fenotype te schatten
Fenotype wordt gevormd door
- Gedeelde omgeving (C = common environment)
- Genen (g = genes)
- Unieke omgeving (e = error)
Genen en omgeving kunnen elkaar versterken
- Assortative mating: vader en moeder hebben zich ook al uitgezocht, lijken al op elkaar,
bijvoorbeeld beide sportieve ouders sportief kind
- Correlatie tussen genen en omgeving: hebben beide een wisselwerking met elkaar
o Kind kiest omgeving die bij hem past
o Omgeving kan uitkomst gen versterken
o Genetische bagage kind roept reactie omgeving op
o Sociale interactie met genetisch verwante personen
- Interactie tussen genen en omgeving: GxO
o Samenspel van nature en nurture – genetisch bepaalde ontvankelijkheid bij
blootstelling aan omgevingsinvloeden
Nature en nurture: differentiële ontvankelijkheid
,De drie gebieden (G, C, E) beïnvloeden elkaar
- Ouders ( C) invloed op keuze peers (E)
- Differentiële ontvankelijkheid (G) invloed op effect ouders ( C)
- Monozygote tweeling (G) lokt eendere opvoeding uit ( C) – G lijkt groter bij MZ
Evolutionaire kijk op gedrag
- Tijd: kijk je duizenden jaren geleden of nu?
- Cultuur: kijken naar verschillende culturen
- Soorten: hoe doen andere soorten iets en kunnen wij hiervan leren?
Soort (species): leren van verre familie
Vijf soorten worden tegelijkertijd onderzocht en vergeleken
- Verschil mens – aap?
o Taal
o Gedeelde doelen en intenties
- Ladygina Kohts
Apen: sociaal. Mensen: ultra-sociaal
- Mensen willen van nature samenwerken, helpen, geven
o Wel vaak om credit op te bouwen
- US study: spending money on OTHER people had a more positive impact on the happiness of
subjects than spending the same amount of money on themselves
Grootste verschil: mensen zijn ‘the world’s experts at mind reading’
- Tomasello: ‘people participate with others in collaborative activities with shared goals and
intentions’
- Apen
o Begrip van doelen en intenties anderen
o Begrijpen wat anderen zien,horen
o Geen begrip van false-beliefs (kunnen niet voorspellen wat iemand gaat doen die
verkeerd geïnformeerd is)
Sociale intelligentie
- Machiavellian intelligence hypothesis: gebruik maken van inside information (weten wat een
ander weet) (jij weet wat een ander weet en dat gebruik je)
- Machiavellian intelligence zichtbaar in gedrag
o Iemand de schuld geven of vergeven
o Liegen of waarheid vertellen
o Bondjes sluiten
o Beloftes maken of breken
o Regels maken of overtreden
o Iemand misleiden
Mensen zijn beter in mind-reading
- Waarom? Baby-mens andere zorg nodig dan baby-aap?
- Een aap hoeft haar kind niet neer te leggen – mensen vaak wel
Environment of evolutionary adaptedness
- Homo sapiens ‘gevormd’ in Oost-Afrika in Pleistoceen
- Gehechtheidsgedrag heeft overlevingswaarde
, o Bowlby: nabijheid moeder (monotropie!) essentieel voor overleven
o Het kind moet bijvoorbeeld de aandacht trekken wanneer er gevaar dreigt
o Maar: zorg door alloparents kan ook
Bowlbian stereotype van de altijd beschikbare moeder niet realistisch
Infant survival: gehechtheid
- Bowlby: infant survival depends on baby’s relationship with his mother
- Hrdy – Pleistocene: infant survival depends on infant + mother + others
Bowlby – Ainswoth: kind vertoont gehechtheidsgedrag om te overleven
- Huilen
- Nabijheid zoeken
- Vastklampen
- Kind wil bij de moeder zijn en doet daar alles aan
Lorenz ‘kindchenschema’
- Kinderen zijn zo geëvolueerd dat ze schattig zijn
- Kind heeft er zo evolutionair voor gezorgd dat ze schattig zijn, omdat ouders een klein kind
schattig vinden.
- Niet alleen het kind heeft zich mooi gemaakt, ook in de ouders is iets geëvolueerd
Baby’s zijn mooi en aantrekkelijk…
Baby’s hebben extra skills nodig
- Baby’s van (mens)apen gaan nauwelijks zonder fysiek contact met moeder
- Baby’s van jagers-verzamelaar wel – ontwikkeling van skills
o Kijken/staren
o Interpreteren
Evolutietheorie
- Kinderen groeien op afhankelijk van meerdere verzorgers
- Natuurlijke selectie van degenen die beter waren in het lezen van andermans mentale staat
(wie helpt en wie niet?)
Baby’s klaar voor interactie
- Wat gaat die moeder doen?
- Krijg ik aandacht?
- Wat heeft de baby nodig?
- Onze hersenen zijn verder ontwikkelt om dat van elkaar op te pikken (ouders van baby –
baby van ouders)
Face-to-face staren en imitatie
Contact zoeken – stillface
- Beter in aandacht trekken? Beter in overleven (alloparenting)
- Emotional neglect: Spitz
Baby’s brabbelen, volwassenen spreken ‘motherese’ (parentese)
- Niet alleen moeders, iedereen doet het automatisch
- How to speak parentese
- !Kund: andere caregivers spreken meer/vaker motherese dan moeder zelf
, - Moeders: motherese – alloparents: parentese
Kortom…
- Baby’s en verzorgers houden van nature contact in stand
- Ontstaan om te overleven
The hunting hypothesis and the sex contract
- We gaan ervan uit dat de mannen gingen jagen en de vrouwen thuis bleven
- Seks contract: vrouwen zeiden: ‘ik slaap alleen met jou’, mannen zeiden: ‘dan jaag ik voor jou
en zorg ik voor eten’ soort huwelijk
Hunting hypothesis kan niet kloppen
- Mensen eten paar keer per dag
- Twee keer per maand groot beest is niet genoeg
- Dus: vrouwen verzamelen en vangen kleine beesten
- ‘The needs of children outstrip what most fathers are able or willing to provide’
Niet mogelijk in je eentje genoeg eten te vinden – alloparents nodig
- Jagers-verzamelaars
- !Kung: 25% van tijd vastgehouden door anderen
- Aka en Efe moeders delen zorg met anderen (ook voor melk)
- Schept emotionele band = verzekering later zorgt kind voor jou
Terminologie Hrdy
- Cooperative breeding
o A breeding system in which group members, other than the genetic parents, help
one or both parents rear their offspring
o Een manier van voortplanten waarbij groepsleden die niet de genetische ouders zijn
helpen met het groot brengen van de kinderen
- Alloparenting
o Individuen ander dan de daadwerkelijke ouders vervullen ook een ouderlijke rol
o Allomother, artikel Hrdy
o Mensen die niet de biologische ouders zijn, maar die wel een ouderlijke rol vervullen,
soort hulp ouders
Cooperative breeding bij mensen
- Oudere kinderen nog steeds afhankelijk van moeder bij nieuwe baby
o Grote belasting – hulp nodig van vader, grootouders, broers/zussen
- Voordelen cooperative breeding
o Voor dyade: voor het tweetal
o Voor de hele groep
Inclusive fitness
- Hamilton’s rule
- The cost of helping should be less than benefits to offspring calibrated in line with the
alloparent’s degree of relatedness to his of her charge
- Als een alloparents gaat helpen, dan is het logisch, hoe dichter je bij dat kind staat qua
bloedlijnen, hoe meer tijd je daarin steekt doorgeven van de genen
- RxB>C
- Relatedness, benefits, costs
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolandahaak1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.