Summary
Samenvatting tijdvak 5 - ontdekkers en hervormers
- Course
- Level
tijdvak 5 - ontdekkers en hervormers
[Show more]
Seller
Follow
Chantal19971
Content preview
Tijdvak 5 – Ontdekkers en hervormersDe periode van 1500 – 1600.
Het begin van de vroegmoderne tijd.
Na de kruistochten werd er gehandeld met het Midden-Oosten.
Er waren gedeeltes bekend van noord en de westkust van Afrika.
Europeanen wouden zelf de goederen gaan verhandelen.
Hun routes naar China en India werden geblokkeerd door de Turken die in het zuidwesten van Azië
een groot rijk hadden opgericht: het Ottomaanse rijk.
De Portugezen gingen als eerst in de 15e eeuw een zeeweg naar Indië zoeken.
Een nieuw zeilschip: het karveel werd toen ontwikkeld.
In 1488 bereikte Bartholomeo Diaz Kaap de Goede Hoop.
In 1488 sloeg Vasco de Gama erin om als eerste Europeaan het huidige India via zee te bereiken.
Fernao de Magalhäes vond de verbinding tussen de Atlantische en de Stille Oceaan via het
zuidelijke punt van Amerika.
Rond de 16e eeuw gingen andere volkeren ook op zoek naar een zeeweg richting Indië.
De reden hiervoor was dat het zelf halen van de producten uit Indië goedkoper zou zijn.
Hollanders gingen rond de 16e eeuw ook op zoek naar een zeeweg.
De expeditie onder leiding van Van Heemskerck en Barentsz liep in 1595 vast in het poolijs bij
Nova Zembla.
Daarna sloegen enkele Hollandse schepen erin om via het zuiden Java te bereiken.
Christoffel Columbus kwam in 942 aan op de Bahama-eilanden en dacht eerst Indië te hebben
ontdekt.
Het eiland noemde hij San Salvador en de bewoners werden Indianen genoemd.
Na de ontdekkers kwamen de veroveraars.
Bekende veroveraars waren Cortes en Pizarro. Zij sloegen er in om de Indiaanse rijken van de
Azteken en Inca's te vernietigen.
Na het vernietigen van deze twee Indiaanse rijken begonnen ze met het exploiteren van de zilver en
goudmijnen.
De Indianen werden daarbij ingezet als dwangarbeiders.
Er gingen ook veel Indianen dood door de ziektes die meegenomen waren door de blanken.
Door deze ziektes, waar de Indianen niet tegen bestand waren, stierven de Inca's en Azteken uit.
Door de Paus kwam het Verdrag van Tordesillas in 1494 tot stand.
Dit kwam er op neer dat de ontdekte gebieden verdeeld werden.
Portugal kreeg Azië en Spanje kreeg grote delen van Latijns-Amerika.
De Europeanen gingen aan het einde van de middeleeuwen tot uitbreiding over omdat:
– de handel leefde opnieuw op.
– via de Arabieren hadden ze kennisgemaakt met tropische producten.
– het wereldbeeld van de Europeanen veranderden.
– er werden verschillende ontdekkingen gedaan.
Europeanen konden de nieuwe volkoren onder hun macht brengen doordat ze op technisch en
economisch gebied een voorsprong hadden op de rest van de wereld.
Ook hadden de Europeanen vuurwapens.
, De renaissance kwam terug door een hernieuwende belangstelling voor het erfgoed van de klassieke
oudheid.
Ook leidde de toegenomen rijkdom er toe dat mensen meer van het leven gingen genieten. In deze
tijd ontwikkelde zich ook het Romeinse levensmotto: carpe diem.
Mensen kregen weer waardering voor de klassieke kunst.
De renaissance word ook wel de wedergeboorte van de klassieke oudheid genoemd.
Er werden in de tijd van de renaissance ook veel portretten gemaakt. Dit was niet mogelijk in de
middeleeuwen omdat dat gezien werd als verwaandheid.
Bekende kunstenaars uit de renaissance:
– Michelangelo
– Raphael
– Leonardo da Vinci (voorbeeld van de homo universalis)
Eerst werden alle geschriften beoordeeld via het christendom.
Nu kwamen er geleerden die deze teksten los van het christendom wouden bestuderen.
Geleerden die zich hiermee bezig hielden werden humanisten genoemd.
Een van de bekendste humanisten was Erasmus. Hij had kritiek op de katholieke kerk.
Door de uitvinding van de boekdrukkunst, in de 15e eeuw, konden deze denkbeelden verspreid
worden. Hierdoor kregen mensen een kritische instelling. Er werd steeds meer zelf onderzoek
gedaan.
De nieuwe manier van denken leidde tot belangrijke ontdekkingen.
Bijvoorbeeld:
. de Poolse geleerde Copernious die een model ontwierp van het zonnestelsel waarin de zon het
stilstaande middelpunt was.
– Versalius die onderzocht hoe het menselijk lichaam in elkaar zat.
Al deze ontwikkelingen hielpen bij de overzeese ontdekkingsreizen en handelsreizen.
De denkbeelden van de renaissance verbreidde zich uit over het Westen van Europa. Dit gebeurde
eerst in Vlaanderen en spreidde zich daarna uit naar andere stedelijke gebieden.
In Oost-Europa had de periode van de renaissance weinig invloed omdat het vooral een agrarische
samenleving was. De mensen waren arm, leefden onder slechte omstandigheden en waren
analfabeet.
Tot ver in de 18e en 19e eeuw kwamen hongersnoden nog voor in bijna heel Europa. Een
mislukking van het oost van het graan had zware gevolgen.
De gemiddelde leeftijd was rond de 35 jaar.
Aan het einde van de middeleeuwen ontstonden er wantoestanden in de rooms-katholieke kerk.
Door de wantoestanden kwam er veel kritiek. Mensen die kritiek leverden eindigden op de
brandstapel.
Door de boekdrukkunst en opkomst van de scholen was de bijbel breder beschikbaar en konden er
steeds meer mensen de bijbel lezen. Hierdoor kwamen ze tot de conclusie dat niet alles wat er in de
kerk gebeurde overeenkwam met wat er in de bijbel stond.
Erasmus ontdekte dat de oorspronkelijke verklaring van de bijbel vol stond met fouten.
Erasmus zorgde voor de juiste vertaling. Hierdoor ontdekte hij dat de katholieke kerk afweek van
het oorspronkelijke geloof.
Ondanks al zijn kritiek trad Erasmus niet uit de kerk. Hij wilde wel hervorming binnen de kerk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Chantal19971. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now