Class notes
Hoorcolleges Beleid en besluitvorming
- Course
- Institution
In dit document vind je de uitgewerkt hoorcolleges van dit vak. Alles is zorgvuldig uitgetypt en niks is overgeslagen.
[Show more]
Seller
Follow
serenaschuurmans
Content preview
Beleid- en besluitvormingHC 1 ‘De groene en rode draad’ 06-04-2018 – Bannink, Huberts en Wagenaar
Beleid en besluitvorming
- Centrale vraag cursus:
o ‘Waarom pakken beleid en besluitvorming vaak zo anders uit dan gewenst of
gedacht?’
- Normatieve en empirische theorie
‘Rationeel model’ als ijkpunt
- Beleid maken is een kwestie van:
1. Goed je verstand gebruiken
2. First things first
Het beleidsproces (‘groene draad’)
Echter:
- Toch loopt het vaak anders dan gewenst of gedacht:
o Rode draad
o Rode draad-mechanismen
Voorwaarden groene draadpraktijk
1. Unitaire besluitvormer
2. Volledige informatie
3. Loyale uitvoerders
4. Vermogen om eigen beleid kritisch te evalueren
De verlichte despoot (1712-1786)
Kartoffelbefehl (14-03-1756)
Informatie en kennis in ontwerp
,Uitvoering en evaluatie
Obstakels – tekort
1. Geldgebrek
2. Tijdsdruk
3. Weerstand in:
o Samenleving
‘Middenveld’, sociale bewegingen, spontane protesten
o Politiek stelsel
Politieke partijen, rivaliserende ambtenarijen
o Partijen
Facties, ‘bloedgroepen’, concurrenten
o Regering
Coalitiepartners
Weerstand Compromissen ‘vage’ doelen halfslachtigheid
4. Begrensde rationaliteit
o Citaat: ‘The capacity of the human mind for formulating and solving complex
problems is very small compared with the size of the problems whose
solution is required for objectively rational behavior in the real world.’ -
Herbert Simon, Models of Man (1957)
o Grenzen aan de rationaliteit
Bounded rationality (Herbert Simon)
Intentioneel rationeel, maar beperkt
Dus niet: non-rationeel of irrationeel
Tweeledige begrensdheid
1. Fysieke (cognitieve) limieten
Informatieverwerking kennis vooruitzicht
2. Taallimieten
Vocabulaire, taalgevoel articuleren kennis en gevoel
Een voorbeeld cognitieve limieten: schaakspel
Op elk moment zijn er +- 30 toegestane zetten, voor het doen
van een zet en reacties hierop moet je rekening houden met 10
tot de derde mogelijkheden, bij gem van 40 zetten moet men
rekening houden met 10 tot de 120ste mogelijkheden, voor de
huidige generatie mensen en computers is dit te veel –
Ontleend aan Albert Benschop.
5. Bureaucratie
- Schijnbare machine:
o Centralisatie
o Hiërarchie
o Formalisatie
o Standaardisatie
o Specialisatie
- Maar: ‘bureaucratie drift’
- Rode draad mechanismes
- Geen tekort, maar een teveel
,Mechanisme
- Causale keten
- Getriggerd door individuen
- Komt vaak voor
- Gemakkelijk herkenbaar
- Vergelijkbaar met spreekwoorden
Een voorbeeld: groupthink
- Definitie: een manier van denken van mensen in een hechte groep waarbij hun
streven naar unanimiteit sterker is dan hun wil om alternatieven serieus te
overwegen.
- Oorzaak van beleidsfiasco’s
- Irving L. Janis (1972), victims of groupthink
Symptomen groupthink (Rode draad)
- Gedeelde illusie van onkwetsbaarheid
- Wegrationaliseren van alarmsignalen
- Klakkeloos geloof in eigen moraliteit
- Negatieve stereotypering van tegenstanders
- Direct terugfluiten van leden met afwijkende ideeën
- Zelfcensuur
- Gedeelde illusie van unanimiteit
- Opduiken van zelfbenoemde ‘mindguards’
HC 2 ‘De rationalistische benadering’ 06-04-2018
- Beleid (in de bestuurskunde) is ongeveer hetzelfde als Strategie (in de
organisatiewetenschap en bedrijfskunde)
Drie beleidswetenschappelijke benaderingen (perspectieven, visies):
1. Rationalistische benadering
2. Netwerkenbenadering
3. Institutionele benadering
, Omschrijving van de term ‘beleid’: ‘het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden
met bepaalde middelen en bepaalde tijdskeuzes’.
Fasen beleidsproces:
1. Agendavorming
2. Beleidsvoorbereiding
3. Beleidsbepaling
4. Beleidsinvoering en –uitvoering
5. Beleidsnaleving en –handhaving
6. Beleidsevaluatie
Agendavorming (als eerste fase van beleidsproces)
- Probleem (Ps) = Norm (Ns) – Waarneming (Ws)
Enkele aspecten van formuleren van doelstellingen (als onderdeel van
beleidsvoorbereiding):
a Intern versus extern
b Eenmalig versus permanent
c Precisie (mate waarin doelstellingen SMART zijn geformuleerd)
d Ambitieniveau
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller serenaschuurmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
55628 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now