Dit is een samenvatting van H5 tot en met H9 van het boek: Veilig opgroeien de oplossingsgerichte aanpak signs of safety in jeugdzorg en kinderbescherming van A. Turnell en S. Edwards.
Deze stof is onderdeel van het tentamen: Complexe opvoedsituaties en systemisch (module COGH, jaar 3 van de opl...
VEILIG OPGROEIEN
H5: DE SITUATIE BEOORDELEN VANUIT DE VEILIGHEID VAN HET KIND
Situaties beoordelen is inherent aan het werk van jeugdzorg en kinderbescherming. Een goed oordeel vereist
gedetailleerde informatie. In zaken die te maken hebben met de veiligheid van kinderen komt het oordeel
gewoonlijk tot stand op basis van een risicotaxatie die primair op twee zaken is gericht: gevaar en letsel.
Een evaluatie van de situatie moet ook gegevens omvatten over acceptabele opvoeding, de competenties,
sterke punten en hulpbronnen van het gezin en de bestaande en voor de toekomst voorziene veiligheid.
Wat bereik je met een traditionele risico-evaluatie?
Een betrouwbare risicotaxatie moet een automatisch onderdeel van de praktijk van de kinderbescherming zijn.
Gebaseerd op de beste onderzoeksgegevens die beschikbaar zijn geïntegreerd met praktijkkennis moet dit
leiden tot een ‘diepgaand en samenhangend oordeel over de kwetsbaarheid van een kind en een middel zijn
om de vermoedelijk ernst van eventuele toekomstige gevallen van mishandeling of verwaarlozing in te
schatten.’
Informatie over zaken als de ernst en het patroon van de mishandeling, hoe de gezinsleden aankijken tegen
mishandeling en verwaarlozing, de kwetsbaarheid van het kind voor toekomstig letsel, de neiging in het gezin
om geweld te gebruiken en aanvullende factoren als alcohol- en drugsgebruik, psychische stoornissen en
eventueel misbruik van de ouders als kind zijn typische gegevens die voor een risico-evaluatie worden
verzameld.
Het is ook van vitaal belang om aan informatie te komen over de veiligheid, bekwaamheden en sterke punten
van het gezin die vroeger en nu of in aanleg aanwezig zijn. Met zo’n evenwichtig beeld van het
gezinsfunctioneren kan de hulpverlener tot een brede risico-evaluatie komen betreffende de veiligheid van een
kind.
Een goede risicotaxatie moet een stevige basis leggen voor verdere analyse en de hulpverleners voorzien van
uitgebreide en volledige informatie, zodat zij zich zeker voelen over de mogelijkheid de situatie van het kind te
verbeteren.
Een taxatie moet worden uitgevoerd vanuit de gedachte aan samenwerking en verandering
Het is belangrijk om te erkennen dat alleen optimale informatie van het gezin kan worden verkregen in het
kader van een optimale relatie tussen hulpverlener en gezin. Bij een werkwijze die partnerschap tot doel heeft,
zal geprobeerd worden informatie zo te verzamelen dat wordt voldaan aan de vereisten van een risicotaxatie
en er tegelijkertijd maximale mogelijkheden ontstaan om een samenwerkingsrelatie met het gezin op te
bouwen.
Een taxatie is nog geen oplossing
Verandering en veiligheid gaan bij het beschermen van kinderen om de aanwezigheid van iets nieuws, niet
Alleen om de afwezigheid van risico's. Kortom: de jeugdzorgmedewerker moet niet alleen zeggen dat het gezin
‘moet ophouden met dit en dat’ (factoren die te maken hebben met gevaar en beschadiging), maar moet ook
kunnen zeggen dat zij ‘meer zus en zo moeten doen’ (bestaand positief gedrag) en ook ’ dit en dat moeten
gaan doen’ (nieuw gedrag dat de veiligheid garandeert).
Risico’s inschatten is vakkennis, geen kennis van het gezin
Een professionele risicotaxatie moet in balans zijn doordat systematisch ook de zienswijze van het gezin naar
boven wordt gehaald en in de evaluatie geïntegreerd. Wordt hier geen rekening mee gehouden, zullen de
kansen op samenwerking en verandering in het gezin, afnemen. Deze balans wordt met de Signs of Safety-
benadering bereikt.
Gevaar en veiligheid in balans: beoordelen met de Signs of Safety-aanpak
Bij een beoordeling met de SOS-aanpak gaat het in de kern om het inventariseren van gegevens die hetzij op
gevaar hetzij op veiligheid wijzen. Er moet altijd eerst gekeken worden of er daadwerkelijk mishandeling of
verwaarlozing heeft plaatsgevonden.
Feiten en details van een zaak kunnen verweven raken met oordelen en het beste is om die uit elkaar te halen.
Naarmate hulpverleners alerter zijn op het oordeel dat zij aan informatie hechten, des te groter is de kans dat
, zij hun perceptie met de hulp van de cliënt verhelderen en zich blijven openstellen terwijl ze informatie
verzamelen ter beoordeling van de situatie.
De schalen voor veiligheid en context
Op de schalen voor veiligheid en context wordt alle informatie samengevat een beoordelingscijfer van 0 tot 10.
- De schaal voor veiligheid betreft het specifieke geval waar het om gaat, de toe te kennen score loopt
van 0 (wat aangeeft dat het kind beslist opnieuw zal worden mishandeld) tot 10 (wat aangeeft dat de
kinderbescherming de zaak kan afsluiten omdat er voldoende veiligheid is).
- De schaal voor context beoordeeld een concreet geval in verhouding tot alle andere gevallen
waarmee de kinderbescherming te maken heeft, waarbij er ook een cijfer tussen de 0 en 10 moet
worden gegeven. 0= het ergste geval waar de kinderbescherming ooit mee te maken heeft gehad. 10=
een geval waarbij de kinderbescherming totaal geen actie zou ondernemen.
Doelen
Door zowel te vragen naar de doelen van de hulpverlening als naar de doelen van het gezin wordt er concreet
gewerkt aan het idee dat wanneer de hulpverlener zich vanaf het allereerste begin een reëel beeld vormt van
waar het met dat concrete geval heen moet, de kans groter is dat de kinderbescherming en het gezin spoedig
zover zullen komen.
Doelen van de hulpverlening
Doel van de kinderbescherming: zorgen voor voldoende continue, ononderbroken veiligheid voor het kind (bij
voorkeur binnen het gezin) om de zaak te kunnen sluiten. Door deze idealen centraal te stellen is doelgerichter
casework en contact met het gezin mogelijk
Doelen van het gezin
Inzicht in de doelen die ouders voor hun kinderen hebben, in hoe zij voor hen willen zorgen, en hoe zij dat al
doen is bij uitstek het mechanisme waarmee hulpverleners van de kinderbescherming aansluiting kunnen
vinden bij het gezin.
Heel simpel: als ouders het gevoel hebben dat de jeugdzorgmedewerker begrijpt en luistert naar wat zij willen,
dan is het hele proces van het opbouwen van samenwerking tussen ouders en hulpverlener al een heel eind op
weg. Een goede beoordeling moet altijd informatie structureren en tegelijkertijd leemtes In de beschikbare
kennis duidelijk maken
Directe verandering
De hulpverlener moet niet alleen kijken naar de doelen van de kinderbescherming en het gezin op lange
termijn, maar ook naar wat er in de nabije toekomst kan en moet worden bereikt. Ook moet de hulpverlener
letten op kleine dingen waardoor het oordeel van de kinderbescherming over de veiligheid van het kind een
klein beetje beter wordt, misschien maar een half puntje of nog minder. Dit is een eenvoudige manier om aan
directe doelen te werken.
H6: AANBELLEN: MEER DAN EEN ONDERZOEK
De gezinsleden voelen zich meestal overweldigd, aangevallen kwaad bedreigd, verlegen hulpeloos enz. Het
paradoxale is dat zij de maatschappelijk werker ook nodig hebben om beter te kunnen begrijpen waarvan zij
beschuldigd worden, wat er zou kunnen gebeuren, wat zij van de relatie tussen hulpverlening en gezin mogen
verwachten en wat zij kunnen doen.
Het eerste onderzoek heeft 3 doelen:
- nagaan of de beschuldigingen waar zijn
- de kans op toekomstig letsel inschatten
- zoveel mogelijk samenwerking tot stand brengen zodat de beste informatie wordt verzameld en een
partnerschap tussen gezin en instelling kans van slagen heeft als er verder casework nodig is.
Om te streven naar partnerschap in het werk van de jeugdzorg en kinderbescherming is een werkwijze vereist
die tegelijkertijd gezaghebbend en onbevooroordeeld is. (Belangrijk naast de eerste twee doelen).
Beschuldigingen dienen aan een rigoureus onderzoek te worden onderworpen, terwijl de hulpverlener het
gezin op positieve wijze bij het hele proces betrokken houdt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller as1999dr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.12. You're not tied to anything after your purchase.
