Summary
Volledige samenvatting Gastro-intestinaal en endocrien stelsel
- Course
- Institution
Volledige samenvatting Gastro-intestinaal en endocrien stelsel met afbeeldingen
[Show more]
Seller
Follow
angelika0804
Reviews received
Content preview
Samenvatting gastro-intestinaal en endocrien stelsel Angelika Kolodziejska 2BA BMW1 Mondholt
e
1.1 Lippen
Meerlagig
plaveiselepitheel
1.2 Gehemelte (zacht en hard)
Meerlagig plaveiselepitheel
Lamina propria
Submucosa (onregelmatig bindweefsellaag)
Bot (periost is bindweefsel dat tegen bot ligt)
Mondholte & zacht gehemelte:
o Parakeratotische verhoorning: kernhoudende opp gelegen cellen met stapeling van
keratine
o Lichaampje van Barr
Tandvlees (gingiva) & hard gehemelte
o Orthokeratotische verhoorning: verhoornde kernvrije opp gelegen cellen met
stratum granulosum (loslatende schilfers, cellen tonen op oppervlakte micro richels)
Huig (uvula)
o Opgebouwd uit kegelvormige uitstulpingen van spierweefsel en losmazig
bindweefsel, bekleed door mondslijmvlies
1.3 Tong
= Spiermassa (skeletspier in verschillende richtingen) die omgeven is door slijmvlies
Aan bovenkant dikker epitheel met verhevenheden
o Papillae mecanicae
Papillae filiformes (bovenkant tong).
Grootste in aantal
Weerkhaakjes, verhoornd
Papillae marginales (tijdelijke structuur bij zuigreflex, op laterale tongrand bij
pasgeborenen)
o Papillae gustatoria
Papillae fungiformes (bovenkant)
Knotsvormig
Gerenige verhoorning (bloedvaten komen doorschijnen rode
kleur)
Soms smaakknoppen
Talrijke sensibele zenuwuiteinden
Papillae circumvallatae (naar achter toe in V-vorm)
1
,Samenvatting gastro-intestinaal en endocrien stelsel Angelika Kolodziejska 2BA BMW
Knotsvorming
Groeve rondom, er zijn kliertjes van Ebner (sereus) die de groeve
schoonspoelen
Lateraal smaakknoppen
Papillae foliatae
Parallelle plooien lateraal van tong
Smaakknoppen aanwezig aan laterale zijde
Typisch: 3 invaginaties
Smaakknop = caliculus gustatorius
Type 1: steuncellen (talrijkst en donker gekleurd)
Type 2: neuroepitheelcellen, receptorfunctie? (licht gekleurd, meer centraal gelegen, sER)
Type 3: peervormig met basaal veel elektronen dense vesikels, basaal geïnnerveerd,
waarschijnlijk zijn deze cellen verantwoordelijk voor smaakperceptie
Type 4: precursor(?) cellen (basale vervangcellen)
Type 5: marginale cellen
Innervatie smaakknoppen: NSE
We kunnen 5 smaken herkennen: umami (glutamaat gevoelig verhoogt speekselsecretie maag-
darm kanaal wordt getriggerd), zoet, zuur, zout, bitter
Onderzijde tong:
Kliertjes zowel sereus als muceus
Zenuwbundel
1.4 Tand
Tand is opgebouwd uit:
Pulpa
o Kern van losmazig bindweefsel
o Ontstaan uit tandpapil
Dentine
o Meet hydroxyyapatiet harder dan bot
o Gesynthetiseerd door odontoblasten (monolaag van cilindrische cellen met basale
kern, zetten predentine af)
Email (glazuur)
o Aangelegd door ameloblasten (ectoderm). Na eruptie en vorming verdwijnen de
ameloblasten (hebben apicale uitloper van Tomes)
Cement
o In de tandhals: afgezet door fibroblasten
o Naar wortelpunt toe: door cementoblasten (mesenchymale oorsprong)
Rond tandwortel bevindt zich wortelvlies = parodontaal ligament
hecht vast in tandalveole
Anatomische kroon: gedeelte dat bedekt is met glazuur
Klinische kroon: gedeelte dat in mondholte uitsteekt (grootst bij
stijgende ouderdom)
Ontwikkeling tand:
Ectoderm vormt tandlijst tandkiemen groeien vanuit tandlijst (stulpen
aan onderzijde, gevuld met mesenchym dat de papil vormt)
In elke kaak 10 tandkiemen van melkgebit + definitieve
Verbinding met tandlijst verdwijnt ontstaan tandklok = glazuurorgaan
(uit laag cellen tegen tandpapil, binnenste glazuur epitheel en buitenste.
Ruimte ertussen wordt opgevuld door reticulair epitheel)
Bloedvaten dringen in glazuurorgaan
2
,Samenvatting gastro-intestinaal en endocrien stelsel Angelika Kolodziejska 2BA BMW
Uit mesenchymcellen van tandpapil odontoblasten
Apicale cellen van binnenste glazuurepitheel ameloblasten
Glazuurepitheel breidt zich uit naar onder en vormt epitheliale wortelschede
Na vorming eerste dentine vormen ameloblasten de glazuurmatrix (initieel glazuur)
o Bevat hydroxyapetietkristallen
Als glazuurvorming compleet is vormen ze ook nog primaire glazuurcuticula
Cementoblasten (mesenchym) gaan cement afzetten tegen worteldentine
Process herhaalt zich voor het blijvende gebit en osteoclasten breken melkgebit af
Brachydonte tanden:
Relatief gerenige kroonhoogte (groei stopt bij eruptie)
Volledig bij mens
Vooral carnivoren
Snijtanden van herkauwers
Tanden van varken
Hypsodonte tanden:
Veel langer dan brachydontale tanden
Groei gaat door na eruptie
Geen kroon & nek, wel verlengd lichaam
Cement zowel boven als onder gingiva
Glazuur vrijwel van apex tot wortel
Cement en glazuur invagineren in dentine
Tanden van paard, kaaktanden van herkauwers, slagtanden mannelijk varken
Gingiva (= tandvlees)
Goed doorbloed
Hemidesmosomen (thv junctie) die mondslijmvlies hechten aan tand via glazuurcuticula
(dunne eiwitlaag)
1.5 Speekselklieren
Gl parotis (25% speeksel)
o Sereus (90%)
o Schakelstukken
o Kanalen van Pfluger
Gl submandibularis (70% speeksel)
o Sero-muceus
Amylase en lysozym
secretiegranula
o Schakelstukken
o Opvallende kanalen van Pfluger
Gl sublingualis (5% speeksel)
o Muceus (65%)
o Onopvallende schakelstukken
o Afvoerkanalen zonder ionentransporterend epitheel
3
, Samenvatting gastro-intestinaal en endocrien stelsel Angelika Kolodziejska 2BA BMW
Sereuze (secreteren eiwitten), muceuze (mucine) en kanalen van Pfluger (amylase)
Myepitheliale cellen
1.6 Tonsillen
Achterste 3e van de tong (amandelen)
Ring van Waldeyer
Tonsilla palatinae (keelamandel)
o (meerdere) Krypten omgeven met epitheel
o Lymfefollikels (B-lymfocyten)
o Interfolliculaire gebieden door T-lymfocyten
o Meerlagig plaveiselepitheel
Tonsilla pharyngea (neusamandel)
o Respiratoir epitheel: pseudomeerlagig cilindrisch gecillieerd
o Geen krypten
Tonsillae longuales (tongamandel)
o Bestaande uit lymfefollikels die langs crypten gelegen zijn.
o Meerlagig plaveiselepitheel
o Meestal 1 krypte
2 Slokdarm – maag
Farynx verbidnt mondholte met spijsvertringskanaal en de luchtwegen. Daar waar geen eten
passeert is de farynx bekleed met trilhaarepitheel en slijmbekercellen. Wel passage van eten:
meerlagig plaveiselepitheel
Algemeen bouwpatroon (buisvormig)
Serosa
o Bindweefsel met veel bloed- en lymfevaten, afgedekt door mesotheel
Muscularis (externa)
o Stratum circulare
o Stratum longitudinale
Submucosa
o Losmazig bindweefsel met veel bloed- en lymfevaten + zenuwplexus
o Klieren en concentraties van lymfoid weefsel
Mucosa
o Lamina epithelialis
o Lamina propria
o Lamina muscularis mucosae
o Functie:
Absorptieve functie
Secretieve functie
Protectieve
Productieve (slijm)
Lumen
Functie darmepitheel:
Selectieve resorptie van nutriënten
Verteren en transporteren van voedsel
Productie entero-endocriene hormonen
Barrière tegen infecties
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller angelika0804. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
47561 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now