Summary
Samenvatting Maatschappelijk Werk I: Werken Aan Welzijn
- Course
- Institution
Ik had een 16/20 hiervoor!
[Show more]
Seller
Follow
Zara24
Reviews received
Content preview
Werken aan welzijnLES 1
Poging om welzijn en welvaart te definiëren
Missie van SW ;
De sociaal werker bevordert sociale verandering, probleemoplossingen in menselijke relaties,
empowerment en bevrijding van mensen met het oog op het bevorderen van hun welzijn. Door
gebruik te maken van theorieën over menselijk gedrag en sociale systemen, intervenieert sociaal
werk daar waar mensen met hun omgeving in interactie treden. Mensenrechten en sociale
rechtvaardigheid zijn in het sociaal werk essentieel.
Welzijn als containerbegrip
Verschillende sociologen ondernamen theoretische en empirische denkoefeningen om het begrip te
ontrafelen in verschillende dimensies of domeinen. Het heeft te maken met o.a.
- Materiële omstandigheden, zoals het hebben van huisvesting, voeding, of je een auto,
computer, telefoon etc. bezit.
- Het gaat ook om vaardigheden, relaties en participatie aan de samenleving door middel van
werk, vriendschappen etc.
Welzijn binnen de CAPABILITYBENADERING
SW stelt menselijk welzijn centraal.
De -benadering biedt houvast in het beantwoorden van complexe vragen over hoe SW menselijk
welzijn kan helpen realiseren.
Benadering stelt unieke individu centraal:
- Het antwoord op wat een goed leven is, ligt vervat in hoe iemand dat goede leven zelf definieert
en in wat hij of zij denkt nodig te hebben om dat leven vorm te geven
- Het zijn mensen zelf die bepalen wat voor hen waardevol is en wat niet
Centraal: De vrijheid van mensen om te kiezen het leven te leiden dat ze –binnen de grenzen van het
redelijke- graag willen leiden
Ontwikkeld door Amartya Sen (econoom) en verder uitgebouwd door Martha Nussbaum (filosofe)
Capabilities: De vrijheid, mogelijkheden of kansen die mensen in staat stellen om dat te doen wat zij
met reden waarderen
– Keuzes, kansen, ontplooiings- en realisatiemogelijkheden die individuen krijgen
– Gezondheid, sociale banden etc.
– “Het kleurenpallet”
We kijken daarom steeds naar de mens in zijn leefwereld. De context waarin mensen leven en de
mate waarin de maatschappij hun rechten en vrijheden garandeert, is voor deze benadering erg
belangrijk
– De overheid/maatschappij heeft een belangrijke rol om deze vrijheden te
garanderen!
Nussbaum’s tien essentiële capabilities
Zich hechten aan dingen en mensen buiten
Leven van normale duur
onszelf
Lichamelijke gezondheid Met en voor anderen leven zonder discriminatie
, Lichamelijke onschendbaarheid, zich vrij kunnen Leven met zorg voor en in relatie tot de dieren en
verplaatsen de natuur
Geest kunnen gebruiken, verbeeldingskracht en
Lachen en spelen
denken
Praktische rede: in staat zijn om ideeën te Eigen omgeving vormgeven: Participeren in
vormen over het goede en hoe ik mijn leven politieke keuzes, eigendom kunnen verwerven
daarop kan inrichten etc.
Functionings: Situaties, toestanden of activiteiten die mensen spontaan belangrijk en
nastrevenswaardig vinden – gerealiseerde vrijheden
– Subjectief en contextgebonden
– “Kleuren op het pallet dat je kiest”
– Gezond zijn
Resources: Middelen om functionings te realiseren
– Een democratisch onderwijssysteem, een fiets etc.
Conversion factors: Maken dat mensen hun keuzes kunnen waarmaken
– Lichamelijke mogelijkheden, geestelijk (motivatie, talenten) en sociaal (sociale
normen, klimaat, politiek bestel etc.)
Praktijkvoorbeeld
Wanneer er een vorming wordt georganiseerd op het werk, maar er zijn geen praktische problemen
die u ervan weerhouden om deze workshop bij te wonen, zoals ziek zijn, te ver wonen of niet over
vervoer beschikken, u hebt met andere woorden de middelen, dan beschikt u over een capability om
naar die workshop te gaan. Dan nog kan u zeggen: “Fijn, ik heb die capability, maar ik heb vanavond
geen zin in een workshop, ik blijf liever thuis.”. Als u de mogelijkheid heeft om een workshop bij te
wonen, heeft u de capability, maar als u ook effectief de workshop bijwoont, heeft u de capability
gerealiseerd. Zo’n gerealiseerde capability noemt Sen een functioning. Volgens Sen moeten we
bekommerd zijn om de capabilities van mensen, maar moeten mensen zelf kunnen kiezen welke
capabilities ze omzetten in functionings en welke ze ongebruikt laten (Den Braber, 2013).
Capabilitybenadering en maatschappelijk werk?
Houding: Handelingsvrijheid van het individu staat centraal.
Agency: Cliënt is eigenaar van zijn leven, cliënt maakt keuzes
– Niet de maatschappelijk werker
Maatschappelijk werk creëert kansen en mogelijkheden om mensen in staat te stellen te doen wat ze
graag doen
Tips om het capabilitydenken te verbinden met het sociaal werk
• Stel mensen in staat om eigen keuzes te maken voor het leven dat ze waardevol vinden
• Heb als sociaal professional niet alleen oog voor de persoonlijke context, maar ook voor de
sociale en omgevingscontext
• Wees je bewust van de eigen waarden die aan de basis liggen van je handelen
• Sta voor een positieve benadering. Ga uit van de mogelijkheden van mensen en houd
rekening met de onmogelijkheden
• Vertrek van een holistische, meervoudige benadering van het welzijn van mensen. Mensen
zijn mens in alle dimensies die voor mensen belangrijk zijn, zoals sociale relaties, familie,
wonen, werk en vrije tijd
,Het oude en het nieuwe welzijnsbegrip
Oude welzijnsconceptie
De maatschappij werd verantwoordelijk gesteld voor veel ‘onwelzijn’. In deze visie werd het
overheidsbeleid verplicht welzijnsvoorzieningen uit te bouwen om tegemoet te komen aan
welzijnsnoden in de samenleving.
Nieuwe welzijnsbegrip
Niet de overheid, maar de mensen zelf worden verantwoordelijk gesteld voor hun eigen welzijn.
Tegenover het oude, passieve (?), welzijnsbegrip moet een ‘actief welzijnsbegrip’ geplaatst worden.
‘Problemen moeten door mensen zelf worden opgelost, in plaats van door instanties. Welzijn is:
werken aan je eigen welzijn.’ (Michielse, H.C.M., 1993) of het ‘recht op geluk’ wordt omgezet in ‘een
plicht tot gelukkig worden voor het individu’ of ‘geluk als opdracht’ (Bruckner, P.).
De veranderde visie op welzijn heeft te maken met ontwikkelingen en verschuivingen in de
samenleving. De problemen en uitdagingen van vandaag hebben o.a. betrekking op werkloosheid,
onveiligheidsgevoel, uiteenlopende levensstijlen enz.
Is welzijn ook welvaart?
Context
Samenleving als geheel is materieel zeer rijk geworden
– Historisch en comparatief
Tegenover het verleden en tegenover andere streken van de wereld
Bepalend voor materiële en immateriële levenswijze bevolking
“We zijn zo rijk geworden dat veel middelen en tijd beschikbaar kwamen voor de consumptie van
luxegoederen, voor vrije tijd (de ‘belevingseconomie’) en om lang te studeren” (Cantillon, 2016).
Grote sociale verschillen: inkomensongelijkheid en sociale gelaagdheid levenswandel- en kansen
- Sociale gelaagdheid: Hangt samen met de sociaaleconomische factoren van de gezinnen waarin
men geboren werd
Sociaaleconomische status (SES): Verworven eigenschappen van personen waardoor zij tot een
bepaalde groep gaan behoren
- Sociaaleconomische factoren: laag inkomen, laag opleidingsniveau, beroep (bepalend voor ses)
Welvaart op macroniveau?
- De economische toestand van een land en zijn inwoners
Welvaart op microniveau?
- De mate waarin individuen met beschikbare schaarse middelen in hun behoeften kunnen
voorzien
- Ruimer dan een hoog inkomen of veel geld (cf. vrije tijd)
Verschil tussen welzijn en welvaart?
Welvaart Welzijn
Bevrediging uit alle (schaarse) economische Multidimensionaal: Voldoening die gehaald wordt
goederen uit economische goederen, maar ook beleving van
, waarden (liefde, vriendschap)
= Welvaart + Waarden
Welvaart is de mate waarin de schaarste wordt verminderd. Dit betekent niet alleen dat welvaart om
veel geld en om veel inkomen gaat, maar ook over bijvoorbeeld vrije tijd. Vrije tijd is immers ook een
schaars goed.
Schaarse middelen
We moeten een prestatie leveren of een offer brengen om ze te verkrijgen
In een moderne maatschappij betekent dit: er moet voor betaald worden
Welvaart meten via het BBP
Bruto Binnenlands Product als welzijnsindicator
• Kuznets, jaren ‘30
Totale waarde van wat er binnen een economie gedurende één jaar wordt geproduceerd
Of: Het drukt uit hoeveel goederen en diensten de inwoners van het land in een jaar hebben
voortgebracht
Gemeten in geldwaarde: finale marktwaarde (uitgedrukt in geld)
Afspraak tussen landen: Mondiaal-aanvaarde maatstaf voor economische groei
Historische assumptie: Stijgend BBP = GROEI = Stijgend Welzijn
BBP als welzijnsindicator onder vuur
BBP-groei als belangrijkste oriëntatiekompas voor samenlevingen: Is er sprake van economische
groei en blijven we groeien?
Maar… “Welvaart kan nauwelijks afgeleid worden uit het meten van het nationaal inkomen”
(Kuznets, 1934)
Jaren ‘60: Kritieken op BBP nemen toe
“Het gebruik van het BBP als benadering voor sociale welvaart is mogelijks de grootste
informatiefaling in de wereld” (Van den Bergh, 2009).
Kritieken op BBP als graadmeter
Meet alleen transacties met monetaire waarde
• Alles wat niet in geld kan worden uitgedrukt, zit niet in BBP
Voorbeelden
Van professionele zorg naar Toegevoegde waarde van diensten moeilijk te meten bv
mantelzorg onderwijs en zorg
Bijvoorbeeld pastoor heeft Niet alles is gekend (e.g. zwartwerk, illegale activiteiten):
een meid en betaalt deze: Zit dus niet in BBP. Bij toename of afname van deze
door deze transactie activiteiten krijg je impact op BBP dat je niet kan
verhoogt hij dus het BBP waarnemen in het cijfer
MAAR: pastoor wordt
verliefd op meid en trouwt Meet ook alles wat niet goed is
ermee. Hij betaalt haar niet Verontreiniging, natuurrampen, slechte groei
meer want het is zijn vrouw, Ook drugs: legaliseren (dus consumptie stijgen) betekent BBP
maar ze blijft wel dezelfde verhogen. Dit is niet hetgeen wat we willen.
taken doen BBP gaat naar
beneden KLOPT DUS Kritiek op geldigheid: Is het BBP wel een juiste aanduiding van
NIET! welvaart en welbevinden?
Toetreding van vrouwen op
de arbeidsmarkt: Heel wat
huishoudelijke taken kunnen
nu in monetaire termen
worden uitgedrukt (zorgen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Zara24. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now