Inleiding Psychologie, Medische - En Gezondheidspsychologie
All documents for this subject (23)
Seller
Follow
gnkkul1
Reviews received
Content preview
Les 2 : Stress
1. Stress : basics
➢ Transactioneel model
➢ Stress meten?
➢ Fysiologie van stress → ANS – SAM, HPA
➢ Dimensies van stress
2. Stress & gezondheid
➢ Algemene modellen (Selye, McEwen)
➢ Routes
➢ Buffers
1) Stress : basics
1) Transactioneel model stress & Coping
Lazarus & Folkman, 1984
Stress :
• Interactie tussen individu & omgeving !
• Onevenwicht tussen draagkracht & belasting (onevenwicht tussen eis en wat je denkt aan te
kunnen)
• Interpretatie (‘Appraisal) is cruciaal : stress is per definitie subjectief
Hier zie je dit model, het is een descriptief
model. Er gebeurt iets in de omgeving, het
eerste wat er dan gebeurt is een primaire
inschatting van de situatie, waarbij je een
evaluatie gaat maken of dit bedreigend is
of niet. Bijvoorbeeld je mist de trein, stel ik
vind dat niet erg en neem gewoon de
volgende dan stopt de stress hier. Maar
stel je maakt je erg zenuwachtig want je
moet op een afspraak zijn dan is dit een
‘bedreiging’ en ga je beginnen aan een 2de
inschattingsproces (secundair), hoe ga je
omgaan met de situatie. Je gaat
gedragingen stellen die dan weer gevolgen
hebben op hoe je je voelt, hoe je denkt,…
je verandert de situatie door dat gedrag.
Indien de stress blijft dus de situatie niet
opgelost is ga je de cyclus weer doorlopen.
Centraal in dit model is dus dat mensen constant appraisals maken. Belangrijk binnen dit model is dat
er verschillende coping styles zijn gedefinieerd geweest.
,Coping styles / stresshanteringswijzen :
Proces van hantering van subjectief belastende externe of interne eisen die de mogelijkheden van
een persoon dreigen te overstijgen (Lazarus & Folkman, 1986).
Projecting our health : coping strategies
Dit zijn voorbeelden van hanteergedrag bij
stress. Ze komen uit een schaal van Folkman.
Ja zal zien dat sommige meer gericht zijn op
het oplossen van het probleem en anderen op
het reguleren van emoties.
, Transactioneel model – revised (Folkman, 1997)
In een latere versie van het model hebben ze nog een 3de coping style/hanteringsstijl toegevoegd.
Dat is meaning based coping. Dat kan gaan over het herinterpreteren van een situatie. Het betekenis
geven aan een negatieve gebeurtenis, bijvoorbeeld mensen met diagnose van kanker zeggen soms
na een tijd dat ze hierdoor hebben ingezien wat belangrijk is in het leven. Dus mensen zien er soms
ook de positieve dingen van in. Of het kan gaan over spirituele zaken enzovoort. Dus dat gaat meer
over betekenisverlening. Voor de rest is het model gelijkaardig aan het model van de jaren 80. Het is
een succesvol model omdat het een beetje aansluit over hoe we stress beleven.
Transactioneel model stress & coping – Lazarus & Folkman, 1984
Bestaan er goede VS slechte hanteringswijzen?
• Afhankelijk van de situatie
• Flexibiliteit (mensen die meerdere coping styles hebben blijken het best gewapend te zijn
tegen stress, bijvoorbeeld als je enkel aan problem focused coping doet is dit niet goed want
sommige zaken kan je niet oplossen)
2) Stress meten?
Je kan stress meten via verschillende kanalen. Je kan bijvoorbeeld gewoon mensen bevragen, hoe ze
zich voelen, wat ze ervaren, welke lichamelijke klachten, je kan ook naar het gedrag gaan kijken,…
De fysiologie, je kan gaan kijken wat de stresshormonen doen,.. Opgepast die dingen gaan vaak niet
correleren of maar in beperkte maten. Sommige mensen kunnen hoge cortisolniveaus hebben
zonder dat ze subjectief stress ervaren of dat het in het gedrag tot uiting komt. Of andersom,
sommige mensen hebben veel stress, maar als je dan de stressfysiologie gaat meten is daar weinig te
zien. Dat geeft aan dat stress een moeilijk, heterogeen concept is. Waar we moeten oppassen als we
stress meten is dat we niet vervallen in een soort van competitie tussen de verschillende
meetkanalen. Al de aspecten gaan je een ander aspect van stress geven. De 3 meetkanalen komen
dus niet overeen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gnkkul1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.13. You're not tied to anything after your purchase.