ZSA: Kortademigheid (kinderarts)
Kennisclip:
Dyspnoe is een subjectief gevoel van een moeizame ademhaling. Er is niet per definitie
pathologie bij dyspnoe. Oorzaken van dyspnoe kunnen in 3 groepen worden ingedeeld:
- Luchtflow in de luchtwegen à vb astma waarbij er bronchoconstrictie en minder
flow
- Alveolaire of parenchymateuze verstoorde diffusie (minder gaswisseling)
- Circulatoire (aanvoer of afvoer of systeem) à vb. shock waarbij meer lactaatzuur
met acidose en dus probeert iemand extra CO2 uit te ademen
Hoe te beoordelen?
- Anamnese
o Specificeren
§ Wat is het gevoel
§ Waar zit het
§ Is er sprake van tachypneu of pijn op de borst?
o Uitlokkende factoren en relatie met inspanning
§ Stof
§ Inspanning (verergert het de kortademigheid of veroorzaakt het)
§ Luchtweginfectie
o Begeleidende klachten
§ Is iemand aan het piepen à bronchus obstructie, astma
§ Hoesten à infectieziekten
§ Ontstaat tachypneu
- LO
o Observatie en auscultatie
o Arbeid à Effort
§ Het werk dat het lichaam moet doen voor ademhaling
§ Worden er extra spieren gebruikt voor ademhaling/zijn er
intrekkingen
§ Ademhalingsfrequentie?
o Effectiviteit
§ Wat levert het harde werken het lichaam op
§ Is de saturatie goed
§ Hoeveel lucht komt er door in de longen
o Secundaire gevolgen
§ Neurologisch à suf of geagiteerd raken
Kinderen vs volwassenen
- Kinderen zijn gevoeliger voor luchtwegproblemen
- Oorzaken zijn:
o Infecties
§ Minder rijpe luchtwegen (vooral eerste levensjaren) à vatbaar voor
infecties
§ Nog niet volledig gevaccineerd
o Kleinere diameter van de luchtwegen bij kinderen
§ Hoe groter de diameter hoe meer lucht er door past en hoe kleiner de
weerstand waarmee dit gaat
§ Gevoeliger voor luchtwegobstructie
o Hogere compliantie bij kinderen
§ Borstkast is soepeler
§ Meer moeite als iemand harder moet ademhalen omdat de borstkast
makkelijker naar binnen veert
o Minder spierkracht
§ Minder spieren dan volwassenen
o Risico op apneu (plotseling stilvallen van ademhaling)
§ Vooral bij kinderen onder de 3 maanden oud
§ Hypercapnie ( CO2) wat bij volwassenen leidt tot harder ademhalen
leidt bij kinderen onder de 3 maanden soms tot stoppen met
ademhalen
DD:
- Is het probleem acuut of chronisch?
o SEH vs polikliniek
- Wat is de leeftijd van de patient
o Neonaat
§ Zitten nog in de overgangsfase van in de buik naar de buitenwereld à
ontplooing van de long (als het niet goed gaat à dyspneu)
§ Dyspneu bij neonaten kan een teken zijn van een congenitale afwijking
o Onder de 6 jaar
§ Minder rijpe afweer
§ Aangeboren afwijkingen
o Ouder dan 6 jaar
§ Omgeving en stress
• Obesitas
- Patroon
o Is het episodisch of continue
- Begeleidende symptomen
o Piepen à obstructie
o Hoesten
o Slijm à infectie
o Koorts
DD acute dyspneu (Meest voorkomend dikgedrukt):
- Neonaten
o IRDS (onvoldoende surfactant en longontplooing à vaak extra zuurstof nodig,
witte long op X-thorax)
o Infectie
o Congenitale luchweg afwijking
- Jong kind
o Bronchiolitis
o Pneumonie
o Laryngitis subglottica (pseudokroep)
o Kinkhoest
o Corpus alienum
o Anafylaxie
o Epiglottitis
- Ouder kind
o Astma
o Pneumonie
o Pneumothorax
o Corpus alienum
o Anafylaxie
o Longembolie
DD chronische dyspneu episodisch:
- Jong kind
o Pre-school wheeze
§ Viraal piepen/peuter astma
§ Bij virale luchtweginfecties gaan piepen en benauwd
§ 90% verliest deze klachten bij 4/5 jaar
§ 10% houdt astma over
o Anatomische afwijkingen
- Ouder kind
o Astma
o Anatomische afwijking (die eerder gemist is)
o Dysfunctionele ademhaling (SOLK van benauwdheid)
DD continue dyspneu (allemaal zeldzaam):
- Jong kind
o Anatomische afwijking
o Schade door bijvoorbeeld vroeg geboorte
o Onderliggend lijden (onderliggende hartproblemen of metabole stoornissen)
- Oudere kinderen
o Conditioneel (overgewicht)
o Onbehandelde astma (waardoor bronchusprobleem erger wordt en continue
dyspneu ontstaat)
o Schade
o Onderliggend lijden
IRDS:
- Risicofactoren
o Prematuriteit
o Jongens
o Caucasisch
o Keizersnee
o Maternale DM
- Anamnese
o tachypneu en dyspneu korter dan 4 uur postpartum
o Snel toenemende behoefte aan ademhalingsondersteuning
- LO
o Verhoogde ademhalingsfrequentie
o Tekenen van dyspneu
o Cyanose
o Bij auscultatie afgenomen ademgeruis en crepitaties
- AO
o X-thorax: verminderd luchthoudende longen en diffuse witte sluiering over de
longen à minder longvolume
- Behandeling
o Opnemen neonaat en vitale parameters bijhouden
o Zuurstof geven, CPAP z.n.
o surfactant toedienen
Bronchiolitis:
- Meestal een virale oorzaak
- Risicofactoren:
o Grotere kans op complicaties bij jonge zuigelingen, prematuren, kinderen met
longafwijkingen, congenitale hartafwijkingen, immuundeficiënties of
downsyndroom
- Anamnese
o Hoesten
o Loopneus voor 2-5 dagen
o Piepende ademhaling
o Koorts
o Verminderde intake
o Verminderde mictie
o Onrust
o Verminderd bewustzijn
- LO
o Verhoogde adenhaming
o Lagere saturatie
o Verhoogde pols
o Hogere of gelijke temperatuur
o Tekenen van dehydratie
o Apneu
o Rhinitis
o Gebruik hulpademhalingsspieren (neusvleugelen, intrekkingen, head bobbing)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ChristiaanWinkelmeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.