Uitgebreide samenvatting van de besproken stof van de ZSO's van week 1 en week 2 van RA-1 '21-'22. Thema's zijn onder andere insuline en glucagon, weefselleer, histologie (met plaatjes en antwoorden)
Week 1
ZSO hormonale regulatie: insuline en glucagon
Glycogeen is een vertakt polysacharide bestaande uit glucose-eenheden.
In de lever draagt glycogeen tijdens de gevaste periode bij aan de glucose homeostase in het
bloed. In de spieren is het glycogeen uitsluitend voor eigen gebruik. De glucose-residuen uit
glycogeen worden vrijgemaakt om ATP te genereren voor de spiercontractie en de
energiehuishouding. Bij voldoende zuurstof in de spiercel verloopt dit proces via de
glycolyse, omzetting van pyruvaat naar acetyl-CoA, citroenzuurcyclus en oxidatieve
fosforylering, terwijl dit proces bij onvoldoende zuurstof in de cel verloopt via de anaerobe
glycolyse met omzetting van pyruvaat naar lactaat.
Glycogeen synthase katalyseert de synthese van lineaire ketens bestaande uit glucose-
eenheden die aan elkaar zijn gekoppeld met α-(1,4)-bindingen. Vertakkings-enzym
(branching enzyme) introduceert de vertakkingen door op regelmatige afstanden van de
lineaire ketens α-(1,6)-bindingen te introduceren. (Voor de volledigheid kan het glycogenine
worden vermeld dat de synthese van een nieuwe glycogeen granule start met een korte
lineaire keten van glucose-eenheden. De glycogeen granule wordt vervolgens om het
glycogenine enzym heen gesynthetiseerd, waardoor dit enzym als overblijfsel te vinden is in
het centrum van alle glycogeen granules.)
Een glycogeenhydrolase hydrolyseert het glycogeen met behulp van watermoleculen,
waardoor vrije glucosemoleculen vrijkomen. Om vrije glucosemoleculen in de cel te
gebruiken in de glycolyse is dan energie nodig in de vorm van ATP om glucose-6-fosfaat te
genereren. Het glycogeen fosforylase gebruikt daarentegen fosfaat-moleculen, in plaats van
watermoleculen, bij het vrijmaken van glucoseresiduen uit glycogeen, waardoor glucose-1
fosfaat ontstaat dat meteen wordt omgezet in glucose-6-fosfaat voor de glycolyse. Dit
bespaart energie in de vorm van ATP wanneer het glycogeen nodig is om energie te
genereren, zoals in de spier.
Wat is de functie van het andere enzym dat, naast het glycogeen fosforylase, betrokken is bij
de afbraak van glycogeen? Het debranching enzym is nodig om de α-(1,6)-vertakkingen uit
glycogeen te verwijderen. Het glycogeen fosforylase kan deze omzetting niet uitvoeren.
De hoge affiniteit van deze transporter garandeert een voortdurende opname van glucose in
de hersenen.
De GLUT4 transporter is een insuline-afhankelijke transporter, omdat de GLUT4 ‐transporter
onder invloed van insuline naar de plasmamembraan gaat en daar glucose opname
stimuleert.
SGLT1 is dunne darm
SGLT2 is nieren
, De glucoseconcentratie in de circulatie is 5 mM. De glucoseconcentratie zal hoog zijn aan het
begin van de dunne darm. Doordat glucose in de dunne darm wordt opgenomen door de
enterocyten zal de concentratie afnemen.
Wat denk je van de glucose concentratie in de enterocyt (2), zal deze hoger of lager zijn dan
in de circulatie (1)? Waarom?Deze is waarschijnlijk hoger dan in de circulatie. Afgifte van
glucose aan het bloed verloopt via het passieve transport door GLUT2. Passief transport
(kost géén ATP!) en verloopt alleen via diffusie langs een aflopend gradiënt.
Ondanks een relatief lage hormoonconcentratie van insuline en glucagon in de circulatie
leidt dit toch tot een sterke metabole respons. Hoe wordt een extracellulair signaal tijdens
de signaaltransductie cascade versterkt? Een enkel G‐eiwit kan meerdere target enzymen
activeren: b.v. adenlyaat cyclase activatie door glucagon. Enzymatische omzetting van
metabolieten/second messengers leidt tot een versterking van het signaal.
ZSO-principes van bio-regulatie
Stijging van de glucosespiegel is langzaam, omdat het tijd kost om de glucose op te nemen in
het bloed. De glucose zakt weer door verbruik (ondanks de afwezigheid van insuline) en
uitscheiding (zoete urine is kenmerk DM1).
HbA1c is hemoglobine waaraan glucose is gebonden. Hoe meer glucose in het bloed, hoe
meer er bindt. Eenmaal gebonden glucose kan er niet meer vanaf. RBC circuleren enkele
maanden in bloed, en om die reden is de HbA1c spiegel een afspiegeling van de gemiddelde
glucose concentratie in het bloed over een periode van 2-3 maanden.
Wat wil je bereiken? We willen de gemiddelde glucose spiegel over de dag omlaag krijgen,
maar tegelijk voorkomen dat de spiegel te laag wordt. 3.5 mmol/L is te laag. We streven naar
4.5-8 mmol/L ’s ochtend nuchter, en lager dan 9 mmol/L twee uur na het eten.
Als vuistregel: een DM1 patiënt heeft per dag 0.5-0.8 units per kg nodig.
De normale glucoseregeling is feedback, er is negatieve terugkoppeling. De spuitende DM1
patiënt is feedforward als hij zijn insulinetoediening aanpast aan de (verwachte) verstoring:
de maaltijd.
Voorbeelden van verstoringen:
- Op korte termijn: sporten, inname andere voedingsstoffen, variatie in afbraak
insuline
- Op lange termijn: variatie en veranderingen in functie beta-cellen, spiermassa en
vetmassa
ZSO Glucagon de boosdoener insuline het medicijn
Het orgaan dat in staat is om ketonlichamen te maken is de lever. Ketonlichamen worden
gemaakt van acetyl-CoA. De bouwstenen voor ketonlichamen zijn afkomstig van vrije
vetzuren (dus indirecte van vet/triglyceriden. De ketonlichamen synthese vindt plaats in de
mitochondriën. De cellen/organen die ketonlichamen kunnen opnemen en als energiebron
benutten zijn: alle cellen behalve lever en erythrocyten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mathijsnijhof1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.
