100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Alle hoorcolleges van materieel strafrecht jaar 2 $10.56
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
  4.  
  5. Materieel Strafrecht (JUR2STR)

Lecture notes

Alle hoorcolleges van materieel strafrecht jaar 2

 0 purchase
  • Module
  • Materieel Strafrecht (JUR2STR)
  • Institution
  • Radboud Universiteit Nijmegen (RU)

Alle hoorcolleges van materieel strafrecht jaar 2 (Fedorova). Zie ook de bundel met ook de hoorcolleges over bijzondere onderwerpen. Hiermee een 7,5 gehaald voor het tentamen.

Preview 4 out of 32  pages

Document information

  • March 4, 2022
  • 32
  • 2020/2021
  • Lecture notes
  • Fedorova
  • All classes

Subjects

  • hoorcolleges
  • materieel strafrecht
  • strafrecht

Written for

  • Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
  • Rechtsgeleerdheid
  • Materieel Strafrecht (JUR2STR)
All documents for this subject (1)

Seller

avatar-seller
lcjschobbers

Reviews received

Content preview

HC 1) Inleiding, rechtvaardiging strafrecht en legaliteit
Functie van strafrecht
Belang materieel strafrecht: legitimeert strafrechtelijk optreden overheid
↳ of en hoe de overheid kan optreden

Formeel en materieel strafrecht: onderscheiden maar niet gescheiden
Formeel staat ten dienste van de uitvoering van het materiële strafrecht

De methode van het materiële strafrecht
- algemene leerstukken niet gedefinieerd in de wet
- criteria uit standaardarresten van de HR van groot belang
- toepassing van deze criteria op de casus
Kanttekeningen:
● De HR is geen feitenrechter: er is dus een beperkte toetsing in cassatie (over de
begrijpelijkheid en motivering)
● sommige leerstukken spelen een beperkte rol in de rechtspraak, maar wel een
belangrijke rol in opsporing en vervolging (bv. strafuitsluitingsgrond)

Strafrecht grijpt indringend in in het leven van de burgers
Het is een dynamisch en problematisch rechtsgebied
“In het strafrecht wordt de mens, meer dan waar ook, diepgaand geconfronteerd met zijn
eigen menselijke problematiek, met vragen omtrent de vrije wil, het onduldbare, de
lotsbestemdheid, het handelen ondanks zichzelf, het veroorzaken van fatale gevolgen
zonder dit te willen, kortom met de tragische kanten van het menselijk bestaan.”

Vergeldingstheorieen
Misdrijf is de grondslag van de straf: de daad staat centraal
Klassieke richting (o.a Beccaria).
- uitsluitend geschreven wetboeken
- geen onnodige strafbaarstellingen
- duidelijke en heldere formuleringen
- proportionele straffen
- effectieve bestraffing
- geen preventief optreden door de overheid
- openbare bestraffing

★ Preventietheorieën
Straf is het middel om verschillende doelen te bereiken: de dader staat centraal
Moderne richting (o.a Internationale Kriminalistische Vereinigung)
Verenigingstheorie in Nederland
In Nederland: een compromis tussen Klassieke en moderne richting= verenigingstheorie ligt
ten grondslag

Pompe (1959):
Het wezen van straf is vergelding van schuld:
Het doel van straf is de behartiging van het algemeen welzijn
De werking van straf is de speciale en generale preventie

,De tijdsgeest: van ultimum remedium naar:
● Modderman: door ingrijpende en pijnlijke karakter van het strafrecht: alleen
toepassing als uiterst redmiddel
Naar optimum remedium
● Maatschappelijke ontwikkelingen: toename zware georganiseerde
criminaliteit en terrorisme mede onder invloed van internationalisering en
digitalisering → het veiligheidsdenken komt op.
● Misdaad is geen uitzondering maar een normaal sociaal probleem dat de overheid
behoort te managen
● Juridische ontwikkelingen: strafbaarstelling voorbereidingshandelingen, versterking
positie slachtoffer, internationale invloeden zoals harmonisatie materieel strafrecht
via de EU
Strafrecht als optimum remedium: aanpak die het best bijdraagt aan het oplossen van
maatschappelijke problemen?
Betekenis ultimum remedium nu: stemt tot terughoudendheid, bezinning

Legaliteitsbeginsel
Art. 1 lid 1 Sr: geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke
strafbepaling
↳ art. 16 Gw, art. 7 EVRM, art. 15 IVBPR, 49 Handvest EU
→ Nullum delictum, nulla poena sine praevia lege poenali (Von Feuerbach)
Zowel de strafbaarstelling als de op te leggen straffen moeten al zijn opgenomen in de wet

Beoogd de waarden van rechtszekerheid en rechtsstaatgedachte (rule of law) te
beschermen
1. verbod van terugwerkende kracht
- strafbaarstellingen en strafbedreigingen
- de meest gunstige bepaling moet worden teruggebracht
2. lex scripta: alleen geschreven recht
- strikter dan het EVRM
3. Lex certa: toegankelijke en scherpe normen in strafbaarstellingen
- duidelijke, “accessible” en “foreseeable” bepalingen
4. Grenzen aan de interpretatieruimte voor de strafrechter
- verbod op analogische toepassing op de norm
- verbod vanuit de gedachte van de trias politica
- EHRM: consistent with the essense of the offense
- interpretatiemethoden zijn wel toegestaan dus er is wel enige ruimte
- extensieve interpretatie mag ook

,HC 2) Strafbaar feit en wederrechtelijkheid
De betekenis, functie en doel van wederrechtelijkheid in het strafrecht

Wederrechtelijkheid als element
Algemene voorwaarde voor strafbaarheid Gedraging
Betekenis: in strijd met het recht en
- formele wederrechtelijkheid= in strijd met de wet Wederr
(wederwettelijkheid) echtelijk
Strafb
- formele wederrechtelijkheid= in strijd met het
recht (geen rechtvaardigingsgronden)
aar

Wederrechtelijkheid als bestanddeel
Twee leren:
- totaalwederrechtelijkheid
- facetwederrechtelijkheid

“Wederwettelijkheid” → materiële wederrechtelijkheid
Democratische wetgever stelt wat strafbaar. Alleen hetgeen strafbaar is gesteld mag
strafrechtelijk genormeerd worden.

Wat strafwaardig is wordt mede door andere factoren dan democratische legitimatie bepaald
(rassenwetten WOII).

Modderman: Dat alleen datgene mag gestraft worden, wat in de eerste plaats “onrecht” is,
en in de tweede plaats: als geen andere middelen openstaan (ultimum remedium).

Wat is strafwaardig?
Morele overtuigingen als basis voor strafwaardigheid
Normaal ←→ immoreel
Rechtsdelicten= moreel verwerpelijk (malum in se) → bescherming meest
essentiële rechtsgoederen
Wetsdelicten (malum prohibitum): om de ordening van de maatschappij te ondersteunen,
terwijl ze op zichzelf niet helemaal moreel verwerpelijk zijn (verkeersovertredingen)

Wat moreel verwerpelijk is is gebonden aan tijd/plaats/cultuur

Materieel wederrechtelijk gedrag: schadelijk gedrag waarvoor geen rechtvaardiging bestaat


wetgever




individ sa
u me
nle
vin
g

, Wanneer gedrag strafwaardig is en strafbaar kan worden gesteld

Wanneer strafbaar stellen
Criteria voor strafbaarstelling / regulerende strafrechtsbeginselen, zoals
● Negatieve criteria van Hulsman (1972)
○ zo min mogelijk strafrecht
○ je mag niet strafbaar stellen alleen om een morele opvatting op te leggen
○ wanneer strafbaarstelling bedoeld is om gestraften hulp te verlenen
→ om niet te paternalistisch te werk gaan
○ capaciteit van strafrechtelijk apparaat mag niet door strafbaarstelling worden
overschreden
○ de strafbaarstelling mag geen schijnoplossing zijn voor het probleem
● Relatieve criteria
○ als aan meerdere is voldaan moet een strafbaarstelling eventueel achterwege
blijven
○ aanmerkelijke groep bevolking heeft de veronderstelling dat het geoorloofd is,
gedrag komt zeer veel voor, moeilijk te omschrijven wat precies strafbaar is,
wanneer het vooral in privésfeer is etc.
● Positieve criteria van Van Bemmelen (1973)
○ nadruk op immoraliteit en schadelijkheid gedrag
○ noodzakelijkheid strafbaarstelling van individuele en gemeenschaps
rechtsbelangen die nog niet voldoende werden beschermd door andere
rechtsgebieden
● De Roos (1987)
○ crimineel politiek toetsingsschema
○ zes gezichtspunten die aan bod moeten komen wil de wetgever tot
strafbaarstelling komen
○ nodigt uit tot pragmatische discussie naast principiële discussie over
wenselijkheid
■ aannemelijkheid en motivering van schade, tolerantie, legaliteit,
proportionaliteit en subsidiariteit, praktische hanteerbaarheid,
effectiviteit

Wet wetsgeschiedenis, rechtspraak, literatuur
⇓ ⇓ ⇓ ⇓
Beginselen
1. Schadebeginsel: het gedrag moet (risico op) schade van een belangrijk rechtsgoed
veroorzaken, afhankelijk van het belang van het rechtsgoed zullen meer gedragingen
als strafwaardig worden aangemerkt
- John Stuart Mill: schade aan anderen voorkomen
Leer van rechtsgoederen:
Belangen die van grote waarde zijn (leven, vrijheid, lichamelijke integriteit, privacy,
veiligheid, openbare orde etc.
2. Wederrechtelijkheidsbeginsel: het gedrag moet strijdig zijn met geschreven en
ongeschreven normen (strafwaardig, niet alleen storend)

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lcjschobbers. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $10.56. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

64670 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy revision notes and other study material for 15 years now

Start selling

Recently viewed by you

Exam (elaborations) ·

(0)

APEA Predictor Exam Review Chamberlain University

Exam (elaborations) ·

(0)

Davita Actue RN final Exam with Correct Solutions

Exam (elaborations) ·

(0)

SEJPME II Module 4 Questions and Answers Graded A+

Exam (elaborations) ·

(1)

LIN1502 Assignment 2 2024 - DUE 02 April 2024

Essay ·

(1)

Unit 12 - Assignment 5 - Homeostasis - Distinction

Summary ·

(1)

Samenvatting neuropsychologie en -diagnostiek

Exam (elaborations) ·

(0)

Alle uitgewerkte examenvragen levenswetenschappen

Summary ·

(0)

Tandheelkundige kennis H8 - MKA (kaakchirurgie)

Exam (elaborations) ·

(0)

HBEDIE6 Exam pack 2024(Questions and answers)

$10.56
  • (0)
Add to cart
Added