Deel één: gedrag en begeleiding (de mensfactor)
1. Klantbegeleiding en gastheerschap:
1.1. Inleiding.
● Mensen komen met een doel naar fitness en deze zijn zeer divers.
● De doelen van mensen kunnen veranderen gedurende het proces en zorg
ervoor dat je doorvraagt, want de meeste doelen bevatten onderliggende
gedachten.
● Je moet onderscheidend zijn ten opzichte van anderen in begeleiding en
gastheerschap.
1.2. Klanten en hun verwachtingen.
● Klanten hebben een verwachtingspatroon die tot stand komt door ervaringen,
gedeelde ervaringen, informatie over het fitnesscentrum, algemene kennis en
imago bijvoorbeeld.
● Het is belangrijk om te vragen naar de specifieke verwachtingen van de
sporter.
● Welke reden gaf de doorslag om te kiezen voor dit fitnesscentrum?
● Informeer iemand over zijn verwachtingen. Als iemand graag geholpen wordt,
praat dan vooral over hoe jullie hiermee te werk gaan. Dit maakt het
persoonlijker.
● Observeer klanten goed. Lichaamshouding is hierbij erg belangrijk.
● Soorten sporters:
○ De bodyshaper: sporten voor grote spieren.
○ De sociale sporter: puur voor de gezelligheid.
○ De liefhebber: sporten is fantastisch en zit daardoor goed in z’n vel.
○ De onderhoudswerker: sporten ter compensatie voor iets anders.
○ De doelgerichte sporter: sporten om een ander doel te bereiken.
○ De fanatiekeling: vanuit een bepaalde drang vaak sporten.
○ De volger: door iemand anders begonnen.
1.3. Instructeur, een diverse taak.
● Je hebt veel rollen als fitnessinstructeur, die overigens snel kunnen
veranderen:
○ Je rol als planner: voorbereiden, plannen en indelen van lessen;
daarnaast let je op de structuur van de les op voorhand.
○ Je rol als organisator: samenstellen en structuren tijdens de les. De
les moet logisch en overzichtelijk zijn voor de sporters.
○ Je rol als instructeur: uitleggen en een voorbeeld zijn hoe je
oefeningen moet uitvoeren, denk aan houding, instelling, doel,
aandachtspunten en uitvoering.
○ Je rol als evaluator: terugblikken op de les en geef advies voor de
dingen die minder goed gingen; vergeet niet de positieve dingen te
belichten, want dit is minstens zo belangrijk.
, ○ Je rol als visitekaartje en gastheer of gastvrouw: de instructeur is
de persoon die de klanten steeds moet laten terugkomen; elke klant is
anders en dien je daarom anders te benaderen.
● Goed en professioneel gastheerschap is een combinatie van hoe je je opstelt
en het tonen van je kwaliteit.
○ Alleen goede apparatuur is niet genoeg voor een goede beleving.
○ Zorg dat je de klanten helpt; dat je contact met ze zoekt en dat je de
positieve kanten vooral benadert.
○ Stel je mate van begeleiding, taalgebruik, soorten activiteiten en
lessen op de klant daarom aan.
● De klanten verwachten van jou een stukje aandacht als lesgever. Enige
onduidelijkheid is vervelend voor de klanten.
● Voor iedere sporter, dus deelnemers aan groepslessen en sporters ‘op de
vloer,’ moet er gelegenheid zijn om vragen te stellen.
● Daarnaast is het belangrijk om klanten actief te benaderen als ze iets goed of
fout doen; sterker nog, klanten verwachten vaak dat ze alles goed doen als je
ze niet benadert.
○ Maak af en toe een praatje met klanten om een betere band op te
bouwen, zodat ze ook eerder naar jou durven te komen. Het gaat
allemaal om initiatief.
○ Je bent als instructeur een rolmodel op het gebied van hygiëne,
training, het volgen van huisregels en er ‘sportief’ uitzien.
1.4. Communicatie.
● Een goede instructeur zijn, hangt maar liefst voor vijfentachtig procent af van
de sociale vaardigheden en hoe je met klanten omgaat.
○ Hierbij bedoelen we het sociaal-interactieve aspect van lesgeven.
○ Communicatie gaat verbaal of non-verbaal.
● Communiceren gaat in stappen: coderen, boodschap en kanaal en
decoderen.
○ Coderen: de zender codeert een mededeling voor de ontvanger; de
manier waarop is hierbij belangrijk.
○ Boodschap en kanaal: de boodschap bevat de inhoud van het bericht
en het kanaal is de vorm waarin je dit verstuurt.
○ Decoderen: het overdragen van een bericht.
■ Houdt hierbij rekening dat de waarneming van de ontvanger
beïnvloed wordt door eerdere ervaringen, opvoeding en
cultuur.
■ Een gesprek is een aaneenschakeling van dit soort processen;
aan de reactie van de klant kun je vaak opmaken of de
boodschap is overgekomen.
● Je lichaamshouding, gebaren en gezichtsuitdrukking zenden ook
boodschappen uit en mensen ontvangen deze vaak ook. Wees hiervan
bewust.
○ De ogen en de mond zijn het belangrijkst bij non-verbale
communicatie.
○ Door lichaamshouding kun je opmaken hoe een persoon reageert.
, ○ Op non-verbale wijze geven we aan hoe we onze woorden bedoelen.
● Zorg dat je je bewust bent van je lichaamshouding om misconcepties te
voorkomen van de klant; je wilt tevens niet dat de klant bijvoorbeeld denkt dat
het je allemaal niet zo kan interesseren.
○ Mensen nemen overigens ook lichaamshoudingen over door ze in te
schatten. Een actieve en energieke lichaamshouding is daarom
belangrijk, maar het moet wel oprecht zijn.
● Interesse tonen: actieve houding, oogcontact, glimlach, luister actief en wees
geduldig.
● Conflicten beheersen: sta rechtop en stevig op twee voeten; houd
oogcontact; praat duidelijk en zonder stemverheffing en zendt geen dubbele
boodschap uit (lachen terwijl je iets onvriendelijks vertelt bijvoorbeeld).
○ Mensen die praten kijken iemand minder lang aan dan een persoon
die luistert.
● Samenwerking bevorderen: spiegel de ander; knik regelmatig bij instemming
en herken signalen die een afwijzing betekenen.
1.5. De inzet van technologie.
● Nieuwsbrieven via de e-mail of social media zijn voorbeelden van de
moderne technologie.
● Activity trackers of apps die eet-, sport- en beweeggedrag bijhouden zijn ook
een vorm van technologie.
● Door de technologie kun je de sporter iedere dag impulsen laten ontvangen
voor een betere leefstijl.
1.6. Stijlen van lesgeven.
● Je bent als instructeur op twee manieren bezig: taakgericht en relatiegericht.
○ Taakgericht: je bent gericht bezig met een doel; denk bijvoorbeeld
instructie geven bij een bepaalde oefening.
○ Relatiegericht: je bent bezig om een band op te bouwen met de
klant.
● Drie manieren van leidinggeven:
○ Directieve leiding: autoritaire manier van leidinggeven.
■ Géén samenspraak, géén afwijking aan het schema en er is
sprake van eenrichtingsverkeer.
○ Communicatieve leiding: de lesgever bepaald nog steeds wat er
moet gebeuren in de les, maar er is samenspraak; de instructeur
bepaalt of er iets mee gedaan wordt.
■ Er is samenspraak, lesgever speelt eventueel in op wat er in
de groep gebeurt en er is sprake van tweerichtingsverkeer.
○ Participerende leiding: er vindt overleg plaats met de groep wat er
moet gebeuren; echter is de instructeur niet meer bepalend.
■ Samen wordt er besloten en de lesgever is meer een
begeleider.
○ Laissez-faire: de instructeur vindt het allemaal wel goed en legt het
initiatief volledig neer bij de groep.
1.7. Groepsdynamica.
, ● Er zijn allerlei groepen binnen de fitness die sterk kunnen verschillen. De
informele leider van een groep heeft veel invloed op de groep. De formele
leider van de les is de instructeur.
● Psychische voorbereiding voor een les is minstens zo belangrijk als fysieke
voorbereiding.
1.8. Regels en normen.
● Regels binnen een fitnesscentrum moeten voor iedereen duidelijk zijn. Licht
de klanten hierover in door middel van nieuwsbrieven, posters of door het
duidelijk te vertellen. Wees wederom een voorbeeld voor de klanten door de
regels na te leven.
1.9. Conflicten en overschrijdend gedrag.
● Conflicten kunnen altijd en overal ontstaan. Als instructeur is het belangrijk
om te weten dat conflicten een kans zijn om ergens verbetering aan te
brengen, want het hoeft niet negatief te zijn.
○ Voorkom irritaties: gebrek aan voorbereiding, je presentatie en externe
omstandigheden in het fitnesscentrum.
● Grensoverschrijdend gedrag moet worden aangesproken door de instructeur,
want het is niet de bedoeling dat dit wordt getolereerd. Het is moeilijk om
mensen hierop aan te spreken of soms voor jezelf op te komen, maar het is
erg belangrijk om de veiligheid van jezelf en anderen ook in de toekomst te
kunnen garanderen.
2. Gedrag en gedragsverandering bij training en voeding.
2.1. Inleiding.
● Klanten komen met zeer diverse redenen om naar de sportschool te gaan en
elke klant moet anders behandelt worden. Houdt hier rekening mee.
2.2. Gedrag en gewoonten.
● Onbewust gedrag: gedragingen die tot stand komen zonder erover na te
denken.
● Bewust gedrag: gedragingen die tot stand komen door er van te voren over
na te denken.
○ Gewoontes vormen het gedrag; gewoontes komen tot stand door
bepaalde dingen te herhalen, zoals tandenpoetsen.
● Preventief gedrag: trainen, zodat je bijvoorbeeld blessures of klachten kunt
voorkomen.
● Curatief gedrag: trainen, zodat de klant beter wordt of dat een klacht
verholpen wordt.
● Groote gewoonten (big habit): gewoonten die erg groot zijn, zoals regelmatig
trainen.
● Middelmatige gewoonten (medium habit): gewoonten die redelijk eenvoudig
vol te houden zijn en minder discipline vergt.
● Kleine gewoonten (tiny habit): eenvoudig vol te houden en vergt weinig
discipline.
● Enkele begrippen:
○ Basisbehoeften: fundamentele behoeften.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evert-janblokland. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.88. You're not tied to anything after your purchase.
