Goederen zijn alternatief aanwendbaar als ze op verschillende manieren kunnen worden
gebruikt.
Vrije goederen - Goederen waarbij gebruik niets voor hoeft worden opgeofferd.
- Lucht die we inademen
Schaarste is de spanning tussen de menselijke behoeften en de beschikbare, alternatief
aanwendbare, middelen om in die behoeften te voorzien.
Schaarste is GEEN zeldzaamheid
Welvaart is de mate waarin je in je behoeften kunt voorzien.
Een hoger inkomen betekent niet altijd welvarender voelen
- Met een hoger inkomen kun je meer kopen
● Maar mensen stellen dan ook hun behoeften omhoog
- Sommige vormen van schaarste kunnen niet worden teruggedrongen
● Stilte of CO2 in de lucht
- Welvaart is een subjectief begrip: iedereen ervaart welvaart op zijn eigen manier.
1.2 Schaarste en kiezen
Een budgetlijn laat zien dat als je voor een bepaald artikel kiest, je de mogelijke aankoop
van andere producten vermindert.
,y = Budget y = p1q1 + p2q2
𝑝1 𝑦
p1 = Prijs van product 1 q2 = − 𝑝2
𝑞1 + 𝑝2
q1 = Hoeveelheid van product 1
p2 = Prijs van product 2
q2 = Hoeveelheid van product 2
Opofferingskosten of alternatieve kosten bestaan uit ( de waarde van ) het opgeofferde
alternatief.
Opofferingskosten bestaan ook bij keuzes uit meer dan twee mogelijkheden.
1.3 Arbeidsdeling en ruil
De arbeidsproductiviteit is de productie per werknemer per tijdseenheid.
- Door specialisatie neemt de arbeidsproductiviteit toe
- Toename arbeidsproductiviteit: mechanisering, automatisering, robotisering en
scholing
Waarom vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen:
- Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in hogere functies
- Vrouwen werken vaak in beroepen die minder goed betalen
- Vrouwen werken vaker in deeltijd, zodat ze minder kans op promotie maken
- Vrouwen onderbreken vaak hun carriere als er kinderen komen. Dat kost
salarisopbouw.
Een bedrijfskolom is een reeks van bedrijven die elkaar opvolgen in het productieproces van
grondstof tot eindproduct.
- Verticaal georganiseerd
- Horizontaal staan bedrijfstakken
Differentiatie → De bedrijfskolom wordt langer
Integratie → De bedrijfskolom wordt korter
Ruil is het overdragen van eigendomsrechten
Transactie is een ander woord voor ruil
Transactiekosten zijn de extra kosten die gemaakt moeten worden om een ruiltransactie tot
stand te brengen.
- Kan in geld uitgedrukt worden, maar ook in tijd en aandacht
- Nieuwe jas willen kopen → Zoeken van de jas zijn de transactiekosten ( meeste
gevallen )
- Belemmeren ruil
- Dus een rem op de mogelijkheden om de productie te vergroten
, 1.4 Ruilen en geld
Directe ruil → Goederen worden tegen goederen geruild
- Vaak nauwelijks sprake van arbeidsdeling
Indirecte ruil → Iemand maakt een goed of levert een dienst en ontvangt daar bij verkoop
geld voor
- Verlaagt transactiekosten
- Werkt productieverhogend
Geld is alles wat algemeen aanvaard wordt als ruilmiddel
- Het is intermediair, je accepteert het om het later weer te kunnen uitgeven
- Vertrouwen in geld is belangrijk
● Verliezen van vertrouwen in geld in Duitsland 1923 toen er hyperinflatie was:
een ongecontroleerde en zeer snelle stijging van de prijzen.
Functies van geld
- Ruilmiddel
- Rekenmiddel
● Waarde van goederen in geld uitdrukken
- Oppotmiddel
Wanneer is iets als geld bruikbaar?
- Grote waarde in kleine vorm kunnen vertegenwoordigen
- Gemakkelijk deelbaar
- Niet bederfelijk
- Niet gemakkelijk na te maken
De intrinsieke waarde van een munt is de waarde van het in de munt aanwezige metaal en
wordt bepaald door de prijs waartegen het metaal kan worden verhandeld.
De nominale waarde ( extrinsieke waarde ) van een munt is de waarde die op de munt is
aangegeven.
In de loop van de tijd is de band tussen intrinsieke en nominale waarde steeds verder
verdwenen.
Fiduciair geld → Men heeft vertrouwen in het geld dus het maakt niet uit dat de intrinsieke
waarde heel laag is.
Wet van Gresham → Bad money always drives out good money
- Zilveren munten hebben de gouden munten uit de omloop verdreven.
Chartaal geld → Munten en bankbiljetten
Giraal geld → Direct opeisbare tegoeden bij de bank
Chartaal en giraal geld vormen samen de maatschappelijke geldhoeveelheid
- Geld dat zich bevindt in de handen van het publiek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lagermanntum. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.