Samenvatting Boek "Opvoedingsondersteuning: Visie en Kwaliteit"
37 views 2 purchases
Course
Thema\\\'s Uit De Gezinspedagogiek (P0W89A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Book
Opvoedingsondersteuning
Dit is een samenvatting van het handboek "Opvoedingsondersteuning: Visie en Kwaliteit" door Vandemeulebroecke & De Munter. Het volledige boekje wordt samengevat, maar soms wordt er verwezen naar een aantal pagina's.
Opvoedingsondersteuning: visie en kwaliteit.
– L. Vandemeulebroecke & A. De Munter
OO = opvoedingsondersteuning
Hoofdstuk 1: Opvoedingsondersteuning van praktijk naar theorie en terug: Delphi-onderzoek
Waarom een onderzoek over opvoedingsondersteuning (OO)?
- Verdrag rechten van het kind stelt dat opvoeding één van de belangrijkste rechten is van het
kind en dat de overheid ouders moeten bijstaan in de opvoeding
o Decreet betreffende de inrichting van opvoedingsondersteunende activiteiten (2001)
heeft als doel:
Optimale ontwikkeling voor kinderen en jongeren te bevorderen
Initiatiefnemers van dergelijke activiteiten te financieren (subsidies)
o Hierdoor heel veel initiatieven ontstaan, waardoor het overzicht verdwenen is
- Er is geen eenduidige begripsafbakening voor OO
o Het is een containerbegrip
o Eigen invulling van de betrokkenen
- Er is nood aan een conceptuele uitklaring van het begrip “opvoedingsondersteuning”
o Om het aanbod meer te kunnen structureren
o Om het aanbod beter te kunnen afstemmen op de vragen
o Om het aanbod inzichtelijker te kunnen maken
Onderzoeksdoelstellingen
- Construeren van een conceptueel kader was het hoofddoel van het onderzoek (om zo het
aanbod in Vlaanderen te kunnen optimaliseren)
- Hiervoor drie deeldoelstellingen
1. Algemeen conceptueel kader opstellen met kwaliteitscriteria voor het aanbod
2. Sterkte- en zwakteanalyse uitvoeren van het aanbod die er reeds is (met aandacht
voor specifieke groepen en kwetsbare groepen/gezinnen)
3. Toekomstige beleidsscenario’s formuleren
Keuze van onderzoeksmethodologie
- Te breed begrip van het concept OO, dus er was nood aan zicht op wat de mensen in de
praktijk verstonden onder het begrip ‘OO’
- Dialoog tussen praktijkdeskundigen en de onderzoekers => groepsbeslissing dus
o Delphimethode gekozen
o Eindigen met een workshop (rondetafelgesprekken en profileringsgesprekken)
- P15-26 beschrijven het verloop van het onderzoek en de resultaten per Delphironde (geen
leerstof voor examen)
,Hoofdstuk 2: Een verantwoorde begripsomschrijving
Na het onderzoek werd een begripsomschrijving voorgelegd en verduidelijkt. Het betreft een
definitie van OO, gekoppeld aan een overzicht van de uitgangspunten en de werkingsprincipes van
OO.
Inhoud en afbakening van OO
- OO is op intentionele wijze steun bieden aan ouders (en ouderfiguren) bij hun opdracht en
taak als opvoeders.
o Niet enkel biologische ouders, maar ook niet-professionele opvoedende figuren
o OO richt zich niet tot professionele opvoeders
o Professionals moeten vorming krijgen omtrent OO
Uitgangspunten die gelden voor elk gezin en elke gezinsvorm:
- 1: De erkenning van het belang van de gezinsopvoeding voor kinderen, volwassenen en de
samenleving
o Opvoeding is een interrelationeel proces tussen ouders en kinderen
o Kinderen hebben een grote inbreng in dit proces, maar het is de inbreng van de
ouders dat wordt gezien als ‘opvoeden’
o Ook tal van opvoedingsaanvullende milieus hebben een impact (bv de school)
o Met deze milieus wordt mee rekening gehouden in de opvoeding, ook al is dit niet
het initiële doel van de opvoeding
o Opvoeding is ingebed in een netwerk waar tal van factoren een invloed uitoefenen
op de ouder-kindrelatie
o Gerris heeft het over drie contexten van gezinsopvoeding: gezin, directe sociale
context van het gezin, maatschappelijke ontwikkelingen
o De samenleving is een context voor opvoeding, maar ook opvoeden is een zaak van
de samenleving
Gezinnen zijn basiseenheden en vormen hun leden op om te participeren in
de maatschappij
De samenleving heeft op zijn beurt verwachtingen en eisen ten aanzien van
die opvoeding
o Ouders hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid
- 2: De erkenning van de pedagogische verantwoordelijkheid, het verlangen en de
bekwaamheid van ouders om de relatie met hun kinderen op een verantwoordelijke manier
vorm te geven
o De pedagogische verantwoordelijkheid van ouders vloeit voort uit het ouderschap
o De professional mag deze verantwoordelijkheid niet voor de ouder invullen
o Opvoedingsvragen hebben getuigd niet meteen van een probleem of crisis, maar van
een streven naar een goede ouder zijn
- 3: De erkenning dat ouders bij het gewone opvoeden vragen en onzekerheden kunnen
ervaren en het recht hebben om hiervoor steun te vragen
o Er bestaat geen vast stappenplan om op te voeden, er zijn geen logische stappen die
elkaar volgen
o Vragen hebben is normaal en wijst op een kritische houding ten opzichte van zichzelf
en de opvoeding
2
, o De informele kring is hierbij een belangrijke basis
- 4: De erkenning van het recht van gezinnen op voortdurende aandacht van de samenleving
voor de randvoorwaarden voor de opvoeding
o De samenleving dient voortdurend aandacht te hebben voor de voorwaarden
waarbinnen van de ouders kan verwacht worden dat ze verantwoordelijkheid voor
hun kinderen opnemen
o Bv toegankelijkheid van kinderopvang, tewerkstelling van de ouders, goede
arbeidsomstandigheden
o De realisatie van de randvoorwaarden is ook nodig opdat OO effectief kan zijn
Werkingsprincipes van OO (volgen uit de uitgangspunten)
- 1: De ondersteuning afstemmen op de opvoedingsvragen en behoeften die ouders bij het
dagelijks opvoeden kunnen hebben en die geen intensieve en specifieke interventie vereisen
o OO richt zich op alledaagse opvoedingsvragen en steunbehoeften van ouders
o OO ≠ hulpverlening
In de hulpverlening gaat het om begeleiding bij specifiek opvoeden
Het specifiek opvoeden is een overaccentueren van bepaalde aspecten uit de
opvoeding omdat de vraagstelling van het kind dat noodzakelijk maakt
OO gaat over het alledaagse opvoeden en kan dus niet geboden worden in
specifieke situaties
o Onderscheid OO en opvoedingshulp
Deze vormen de polen van het continuüm
OO staat open voor alle ouders die vragen hebben over het dagelijks
opvoeden en wordt aangeboden in algemene voorzieningen
Opvoedingshulp is bedoeld voor ouders met opvoedingsvragen die een
specifieke en intensieve aanpak vragen en wordt aangeboden in
gespecialiseerde voorzieningen
Wanneer wordt OO dan opvoedingshulp?
De soort vraag kan gebonden zijn aan de opvoedingssituatie van de
ouders = voornaamste criterium voor de overgang
Maar ook de mate van specialisatie van de voorziening
De tussenzone tussen OO en opvoedingshulp kan een experimenteerruimte
zijn of een ruimte voor netwerkvorming zijn
Zo kunnen ook nieuwe vormen van OO ontwikkeld worden en
kunnen relaties met andere voorzieningen aangegaan worden
Het onderscheid tussen beiden blijft wel van belang
OO is heel laagdrempelig en sommige ouders hebben dit nodig + zo
voelt het ook genormaliseerd
- 2: Het werken vanuit een groeimodel, dat erop gericht is de pedagogische intenties en
bekwaamheden van de ouders te erkennen en te stimuleren om zo de kwaliteit van het
gezinsmilieu als pedagogisch milieu te bevorderen
o Hiermee willen we de ouderlijke competenties en sterktes meer centraal stellen
o Relatie tussen de begrippen ‘OO’ en ‘pedagogische preventie’ is onduidelijk
Onderscheid tussen bevordering (promotion) en preventie
Het eigene aan OO is het aanspreken en verrijken van de
opvoedingscompetenties van de ouders, en sluit zo meer aan bij het
promotiemodel of het groeimodel
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller melissaamandels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
