Summary
1.5 Changing man/ de veranderde mens samenvatting
- Course
- Institution
Dit document bevat een samenvatting van alle leerdoelen van blok 5.
[Show more]
Seller
Follow
jenthewestra
Content preview
Samenvatting blok 1.5 Changing man/de veranderende mensProbleem 1
Leerdoelen
- Wat is (het verschil tussen) mitose en meiose? AKA celdeling
- Wat is een recessief of dominant gen?
- Wat bepaald de erfelijkheid van eigenschappen?
- Hoe ontstaat de prenatale ontwikkeling?
- Hoe ontstaan abnormaliteiten door interne of externe factoren?
- Wat zijn de zwangerschapsfases? En invloed ervan op de ontwikkeling
- Wat zijn de belangrijkste gen abnormaliteiten/ syndromen/ afwijkingen?
,Afwijkingen van geslachtschromosomen
- Turner syndrome
- Poly-x of superfemale syndrome
- Klinefelters syndrome
- Supermale syndrome
Afwijkingen van autosomes
- Syndroom van down → extra chromosoom in het 21ste paar, komt door fenomeen
genaamd non- disjunction → chromosomen falen om te scheiden tijdens anafase 1.
Daarom heeft de eicel van de vrouw twee 21- chromosomen ipv 1. En wanneer de
eicel bevrucht wordt door spermacellen dan wordt het aantal 21-chromosomen drie.
Gen-gekoppelde afwijkingen
- PKU
- Sickle-cell anemia
- Huntington
,Soorten teratogens:
- Medicijnen (apotheek): Sommige medicijnen kunnen het geboortegewicht beïnvloeden en
soms zelfs ernstige afwijkingen veroorzaken zoals het geval was met het medicijn
,thalidomide. Hierbij werden er 7000 kinderen geboren met lichaamsafwijkingen en een lage
intelligentie.
Veel aspirine: leidt tot groeivertraging, een slechte motoriek en zelfs zuigelingendood.
Antidepressiva: Deze bevat lithium en kan zorgen voor hartafwijkingen wanneer deze
worden genomen is het eerste trimester.
Geslachtshormonen: Wanneer vrouwen medicijnen met geslachtshormonen slikken zoals de
pil is er een verhoogd risico op hartafwijkingen en andere kleine afwijkingen. Dit gebeurt
vaak wanneer vrouwen niet weten dat ze zwanger zijn en hun pil blijven doorslikken.
Belangrijk gevaarlijke sekshormoon: diethylstilbestrol (DES): een medicijn om miskramen te
voorkomen.
Vitamine A: Grote hoeveelheden vitamine a kunnen zorgen voor een gespleten gehemelte,
hartmisvormingen en andere serieuze geboorteproblemen. het meest bekende medicijn is
Accutane wat zorgt voor misvormingen aan de ogen, het hart, de ledematen en het centrale
zenuwstelsel.
- Drugs: Dit zorgt vaak voor verslaafde baby’s. Deze baby’s slapen vaak slecht, hebben
moeite met ademhalen, zijn geïrriteerd etc.
Cocaïne (crack): De bloedvaten van de moeder en het kindje vernauwen waardoor de
bloeddruk stijgt en er minder zuurstof en voedingstoffen door de placenta heen komen. Dit
leidt vaak tot een miskraam of te vroeg geboren kinderen. Kinderen hebben vaak last van
slaapstoornissen, een trage onoplettendheid voor de omgeving en een neiging om extreem
prikkelbaar te worden wanneer ze worden gewekt.
Heroïne: leidt niet tot lichamelijke afwijkingen bij het kindje maar er is wel een grotere kans
op een miskraam, een te vroeg geboren kind of sterfte vlak na de geboorte. De 1ste
levensmaand is vaak moeilijk voor de 60 tot 80 procent van de baby omdat zij verslaafd zijn
aan de drugs. Ze vertonen ontwenningsverschijnselen zoals braken, uitdroging, convulsies,
extreme prikkelbaarheid, zwak zuigen, en hoge toon huilen. Bovendien hebbe zij in de 1e
maand van hun leven moeite met het coördineren van ademhalen en slikken. Symptomen
zoals rusteloosheid, tremoren, en slaapstoornissen kan aanhouden zolang 3-4 maanden.
-Sigaretten: Nicotine zorgt ervoor dat de placenta niet goed groeit en deze niet de juiste
lengte krijgt. Hierdoor wordt de overdracht van voedingstoffen beperkt. Ook zorgt nicotine
voor een hoge concentratie carbon monoxide in de bloedstroom tussen de moeder en het
kind wat er voor zorgt dat zuurstof gescheiden wordt van de rode bloedcellen. Dit leidt tot
schade aan het centrale zenuwstelsel, een langzame lichaamsgroei en een laag
geboortegewicht.
Ook kan roken zorgen voor een cleft lip(; een aangeboren aandoening waarbij de bovenlip
verticale openingen of groeven heeft) en/of een cleft palate (gespleten gehemelte).
Pasgeboren kinderen hebben vaak ook last van een abnormale longfunctie en hypertensie.
Ook komen miskramen vaker voor wanneer moeders roken.
,- Straling: Dit kan ervoor zorgen dat DNA beschadigd raakt. Het leidt vaak tot miskramen of
onder ontwikkelde hersenen. Er is een verhoogde kans op kanker, een laag IQ en emotionele
stoornissen. Straling kan ontstaan door bijvoorbeeld X-ray of een atoombom (2e
wereldoorlog, Japan).
- Cafeïne: Sommige studies hebben zwaar gebruik van cafeïne verbonden (dat is meer dan
vier frisdrank of koppen koffie per dag) aan verminderde cognitie, miskramen en een laag
geboortegewicht.
- Luchtvervuiling: Chemische stoffen die fabrieken afscheiden kunnen ook invloed hebben
op het kind. Het verhoogt de kans op gezondheidsproblemen en ziektes. Ook kun je dit
binnen krijgen d.m.v. bewerkt eten (zoals vis).
- Sporten: Gezonde en fitte moeders hebben een grotere kans op gezonde kinderen.
Overmatig sporten kan leiden tot een lager geboortegewicht. Sporten kan helpen tegen
fysieke problemen die moeders vaak in de laatste weken ervaren zoals rugpijn en moeite
met ademhalen.
- Voeding: Wanneer een moeder te weinig voedingstoffen binnen krijgt, dan krijgt het kindje
dat automatisch ook, terwijl deze het juist hard nodig heeft in de periodes waarin het snel
groeit. Diëten tijdens de zwangerschap is dan ook zeer slecht!
Foliumzuur: Wanneer de moeder te weinig foliumzuur binnenkrijgt is er een grotere kans op
gedragsproblemen en een slechte ontwikkeling van de neural tube.
- Emotionele stress: Door stress worden hormonen geactiveerd die een bepaald
lichaamsdeel klaarmaken voor actie. Hierdoor wordt er veel energie en voedingstoffen
besteed aan het lichaamsdeel bij een kindje waardoor het overmatig kan gaan groeien (bijv.
een hazenlip). Stress hormonen kunnen dus door de placenta heen en beïnvloeden ook het
hartritme van de foetus. Verder zorgen stress hormonen dat het immuunsysteem van de
moeder verzwakt en ontstaat er dus een grotere kans op ziektes.
- Alcohol: Door het drinken van alcohol kan het fetal alcohol syndroom (FAS) ontstaan. Het
kindje heeft een mentale beperking, motorische beperkingen, aandacht-, taal-, en
geheugenbeperkingen. Uiterlijke kenmerken zijn microcephaly (klein hoofd) en
misvormingen aan het hart, de ledematen, gewrichten en het gezicht. Al bij een kleine
hoeveelheid alcohol kan dit syndroom ontstaan! Wanneer een kindje maar bepaalde
effecten hiervan vertoond leidt het aan fetal acolhol effect (FAE). Alcohol veroorzaakt dit,
omdat het de cel duplicatie verstoort en de migratie in de neurale buis. Verder om alcohol af
te breken is er veel zuurstof nodig. De zwangere moeder die stevig drinkt onttrekt dan
zuurstof aan het embryo of de foetus.
- Ziekte en virussen bij de moeder: De meeste ziektes zijn niet schadelijk voor het kind maar
sommigen wel
Rubella (rode hond): veel baby’s worden blind geboren. Ook doofheid, hartafwijkingen, en
mentale retardatie komt voor. Dit hangt samen met de sensitive period. Het risico van oog
,en hartafwijkingen is het grootst in de eerste 8 weken (Wanneer deze organen vormen),
terwijl doofheid komt vaker voor als de moeder rubella heeft in de weken 6 tot en met 13.
Toxoplasmose: Dit wordt veroorzaakt door parasieten in rauw vlees en parasieten bij dieren.
Het kan zorgen voor geboorteafwijkingen wanneer het wordt overgedragen op de embryo in
het eerste trimester en zorgen voor een miskraam later in de zwangerschap.
Syfilis: Deze ziekte is het meest gevaarlijk halverwege of later tijdens de zwangerschap. Dit
komt omdat de ziekte pas na 18 weken door de placenta heen komt. Meestal kan de
zwangere moeder daarom van te voren nog geholpen worden d.m.v. antibiotica. Wanneer
de moeder niet wordt behandeld is er een grotere kans op een miskraam en oog, oor,
botten, hart of brein schade. genital herpes: Deze komt ook door de placenta heen. Meestal
wordt het kind pas besmet bij de bevalling wanneer het kind in contact komt met de
moeders vagina. Er is geen behandeling voor genitale herpes. Deze ongeneeslijke ziekte
doodt ongeveer een derde van alle besmette pasgeborenen en veroorzaken dingen zoals
een handicap, blindheid, hersenletsel, en andere ernstige neurologische aandoeningen bij 25
tot 30 procent van de geïnfecteerde baby’s. Daarom ondergaan zwangere vrouwen met
actieve herpesbesmettingen vaak een keizersnede levering.
Aids: Dit is een relatief nieuwe ongeneesbare ziekte veroorzaakt door HIV. Moeders geven
het door aan hun kind via de placenta, tijdens de geboorte als het kindje in contact komt
met de moeder haar bloed of na de geboorte bij de borstvoeding. Ondanks de velen
mogelijkheden zijn slechts 25% van de baby’s geïnfecteerd. Er wordt gedacht dat kinderen
met aids depressief zijn en een slecht immuunsysteem hebben. Dit is echter niet zeker.
-Rhesus factor incompatibility: Als rode bloedcellen van de foetus (vooral bij de
bevalling/keizersnede, maar ook bij vruchtwaterpunctie) in de bloedbaan van de moeder
terechtkomen kunnen die de productie van antistoffen veroorzaken, wat bij latere
zwangerschappen problemen bij de vrucht kan geven doordat de antilichamen een gevaar
vormen voor de foetus.
- Leeftijd van de moeder: Moeders boven de leeftijd van 35 jaar hebben een grotere kans op
een miskraam en een grotere kans om een kindje met het downsyndroom te krijgen. Jonge
moeders (<16) beschikken vaak niet over de juiste omstandigheden en geld om een kind op
te kunnen voeden. Ook bevallen jonge moeders vaak te vroeg en hebben de baby’s een laag
geboortegewicht.
, Probleem 2
Leerdoelen:
- Hoe begrijpen/lezen baby’s emoties? (Na-apen?)
- Hoe werkt de emotionele ontwikkeling van baby’s en hoe wordt deze beïnvloed?
- Wat zijn primaire en secundaire emoties?
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bonding: De sterke banden die ouders kunnen voelen met hun kind. Sommigen
wetenschappers denken dat de sterkste binding plaats vindt kort na de geboorte
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Emoties → emoties zoals vreugde, woede en angst zijn subjectieve reacties op de omgeving
vaak ervaren als plezierig of onplezierig, vaak gepaard/vergezelt met psychologische arousal
en vaak gecommuniceerd naar anderen. Emoties worden door kinderen gebruikt om te
communiceren, om te laten weten hoe ze zich voelen, en leren interpreteren hoe
andermans emoties tot sociaal succes leidt.
Primary emotions →angst, vreugde, walging, verrassing, verdriet, interesse zijn al vroeg in
het leven aanwezig en vereisen geen zelf-reflectie
Secondary emotions /zelf-bewuste emoties →trots, schaamte, schuld, jaloezie en
verlegenheid komen pas later in de ontwikkeling en zijn afhankelijk van ons gevoel over
onszelf en over het bewust zijn hoe andere individuen op onze actie zouden reageren.
Perspectieven van emotionele ontwikkeling
3 theoretische perspectieven over emotionele ontwikkeling
- Genetic-maturational view →emoties zijn producten van biologische factoren.
Individuele verschillen in temperament spelen een belangrijke rol in hoe intens
kinderen reageren op emotioneel opwindende situaties en hoe goed ze in staat zijn
om hun emoties te reguleren.
Dit perspectief wordt bevestigd door twin studies. Eeneiige tweelingen lijken meer
op elkaar. (Blijkt dat omgeving en erfelijkheid beiden invloed uitoefen op gedrag)
- Learning perspective → gedrag zoals bijvoorbeeld lachen, lijkt beïnvloed te worden
door de omgeving waarin ze zijn opgegroeid. Ouders kunnen hun kinderen helpen
met het beheren en begrijpen van hun emoties door ze te belonen bij bepaalde
emotionele vertoningen. Emoties zijn aangeleerd. Baby’s lachen meer door
aanmoediging van ouders(operante conditioning). Dus ook angst bij bepaalde dingen
leren. Dus bijvoorbeeld dat kind ladder opklimt en dan valt. Daardoor leren dat ze
voortaan niet klimmen daarop en soort angst creëren.
- Functional perspective → emoties helpen ons om onze doelen te behalen en aan
onze omgeving aan te passen. Bovendien ook behouden van sociale relaties. Een
combinatie van de hierboven genoemde perspectieven. Een combinatie van nature
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jenthewestra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now