Summary
medische kennis 1.2 HBO-V samenvatting
- Course
- Institution
samenvatting van alle lesstof van medische kennis periode 2, leerjaar 1 van de opleiding HBO-V aan Hogeschool Windesheim
[Show more]
Seller
Follow
marlldeboer
Reviews received
Content preview
Medische kennis leerdoelen periode 2ken je de algemene functies van het zenuwstelsel
het zenuwstelsel brengt wijzigingen aan in lichaamshouding en regelt de bewegingen van het oog
over deze pagina. Het zenuwstelsel reageert snel. Het zenuwstelsel is het meest complexe
orgaanstelsel. Bij verschillende activiteitenpatronen reageert het zenuwstelsel verschillend. Er zijn 2
grote gedeelten:
1. het centrale zenuwstelsel CZS. Hersenen en ruggenmerg. : integreert en coördineert de
verwerking van sensorische informatie ne het doorgeven van impulsen naar spieren. Ook
intelligentie, emoties en het geheugen. Alle communicatie tussen het CZS en de rest van het hele
lichaam gebeurt via het PZS.
2. het perifere zenuwstelsel PZS. Bevat al zenuwweefsel buiten het CZS. Sensorische informatie die
buiten het zenuwstelsel door zintuigen of receptoren wordt geregistreerd, wordt doorgegeven naar
het afferente deel van het zenuwstelsel van het PZS naar plaatsen in het CZS waar de informatie
wordt verwerkt. Daarna zendt het CZS motorische impulsen door middel van het efferente deel van
het zenuwstelsel van het PZS naar spieren en klieren, de effectoren.
Het efferente deel van het PZS wordt onderverdeelt in het
- somatische zenuwstelsel, dat de skeletspieren aanstuurt, SZS.
- autonome zenuwstelsel, of visceromotorische systeem, dat zorgt voor automatische, onwillekeurige
regulering van glad spierweefsel, hartspierweefsel, klierwerking en vetweefsel. Het AZS bestaat uit
een sympathisch gedeelte, versnelt hartslag, en een parasympatisch gedeelte, vertraagt hartslag:
tegengestelde werking.,
Zenuwstelsel:
- meet het interne en externe milieu.
- integreert informatie van zintuigen.
- coördineert gewilde en ongewilde reacties aan verschillende orgaanstelsels.
,weet je het onderscheid tussen het animale en het vegetatieve zenuwstelsel
Animale zenuwstelsel
De skeletspieren worden aangestuurd door zenuwen uit het animale zenuwstelsel. De motorische
zenuwen die de skeletspieren aansturen staan onder invloed van de wil en hebben hun oorsprong in
de motorische schors van de grote hersenen. Met zenuwen uit het animale zenuwstelsel maakt het
organisme bewuste handelingen.
Het autonome zenuwstelsel is het onbewuste (automatisch e) deel van het zenuwstelsel, dat heel
belangrijke functies in het lichaam verricht zonder dat wij hier iets van merken. Het AZS en het SZS
geleiden motorische impulsen naar perifere effectoren.
De motorische neuronen van het AZS in het CSZ, de preganglionaire neuronen, sturen hun axonen,
de preganglionaire vezels, naar autonome ganglia buiten het CZS, in deze ganglia zijn de axonen van
de preganglionaire neureonen via synapsen met ganglionaire neuronen verbonden. De axonen van
deze neuronen, de postganglionaire vezels, verlaten de ganglia en innerveren de hartspier, de gladde
spieren, klieren en vetcellen (adipocyten).
ken je de bouw en functies van het vegetatieve zenuwstelsel; Grégoire, H12
Het wordt ook wel het vegetatieve of viscerale zenuwstelsel genoemd. Het autonome zenuwstelsel is
vooral belangrijk voor de regulatie van de werking van organen; zo heeft het heeft invloed op de
ademhaling, de vertering en de hartslag. De zenuwcellen van het autonome zenuwstelsel die de
organen aansturen liggen zelf buiten de hersenen en het ruggenmerg in verschillende zenuwknopen
die ganglia genoemd worden. Hierdoor wordt het autonome zenuwstelsel gezien als een onderdeel
van het perifere zenuwstelsel. De activatie van deze zenuwcellen wordt wel beïnvloed door
zenuwcellen die in de hersenen zelf of in het ruggenmerg liggen. Het autonome zenuwstelsel kan
verder worden onderverdeeld in het orthosympathische en het parasympathische zenuwstelsel.
Normaalgesproken zijn zowel het parasympathische als het sympathische deel van het autonome
zenuwstelsel actief. Afhankelijk van de omstandigheden kan het sympathische deel of het
parasympathische deel overheersen. Deze onderdelen worden hieronder apart toegelicht.
vegetatieve functie; dingen die je lichaam doet zonder dat je er zelf invloed op hebt, zweten,
bloeddruk…
ken je de bouw en functies van de delen van het centrale zenuwstelsel; Grégoire, H12
ken je de bouw en functies van de delen van het perifere zenuwstelsel; Grégoire, H12
Wanneer een impuls van het perifere zenuwstelsel naar het centrale loopt noemen we dat afferente
informatie. Als het van een uitloper, perifeer, naar het centrale zenuwstelsel gaat.
Van het centrale naar perifere zenuwstelsel gaat, efferent.
Ruggenmerg valt niet over perifere zenuwstelsel, hier zit geen bot omheen, maar over centrale
zenuwstelsel, hersenen en ruggenmerg, hier zit bot omheen.
,Centrale zenuwstelsel. Het CZS wordt in vier hoofdgebieden verdeeld: 1) de grote hersenen; 2) de
kleine hersenen; 3) de hersenstam en 4) het ruggenmerg. Het zenuwweefsel van het CZS kan worden
verdeeld in grijze stof en witte stof. De grijze stof bevat de cellichamen van de zenuwcellen, de
ongemyeliniseerde (zonder vettig laagje) uitlopers en de communicatiepunten (synapsen). De witte
stof bevat overwegend gemyeliniseerde (vettige) uitlopers, voor snelle signaalgeleiding van en naar
het lichaam. In de grote hersenen ligt de grijze stof als een schil over de witte stof heen. In het
ruggenmerg ligt de grijze stof centraal en heeft op dwarsdoorsnede de vorm van de hoofdletter H,
ook wel aangeduid als ‘vlinderfiguur’.
Perifere zenuwstelsel. Het PZS bestaat uit buiten het centrale zenuwstelsel gelegen zenuwen die
opgevat kunnen worden als bundels uitlopers met daartussen steuncellen. Anatomisch verdeelt men
het PZS in twaalf paar hersenzenuwen en dertig paar ruggenmergzenuwen. De hersenzenuwen staan
in verbinding met de hersenen en de hersenstam en doorboren op verschillende plaatsen de schedel.
De ruggenmergzenuwen gaan uit van het ruggenmerg en verlaten het wervelkanaal tussen de
wervelbogen door. Functioneel bestaat het PZS uit een somatisch (willekeurig) en een autonoom
zenuwstelsel (automatisch). Het PZS heeft twee hoofdtaken: 1) Het zet prikkels in de zintuigen om in
signalen en voert deze informatie naar het CZS; 2) Het brengt informatie van de hersenen naar
spieren en klierweefsel; efferent
Het AZS bestaat uit 2 gedeelten.
1. Het parasympatische zenuwstelsel.
Hier ontspringen de preganglonaire vezels aan de hersenen en de sacrale segmenten van het
ruggenmerg. Ze vormen synapsen met neuronen in de terminale ganglia vlka bij de doelorganen, de
zongenaamde intramurale ganglia, murus betekent wand. In dit deel zijn de preganglionaire vezels
lang en de postganglionaire vezels kort.
Het parasympatische gedeelte van het AZS wordt vaak gezien als het rustsysteem of het rust- en
spijsverteringssysteem, omdat het energie spaart en activiteiten stimuleert die in rust worden
uitgevoerd, zoals spijsvertering.
Deze tak van het zenuwstelsel wordt actief als we rusten en herstellen. In dat geval dalen de hartslag
en de bloeddruk, en krijgen organen en spieren een groot deel van de bloed- en zuurstoftoevoer om
te recupereren.
Je kan het parasympatische zenuwstelsel activeren door aan rustgevende activiteiten te doen, en
externe prikkels te vermijden. Het parasympatische zenuwstelsel activeren is van essentieel belang
om écht gezond te zijn, aangezien je lichaam zich dan optimaal kan herstellen van inspanning!
Het parasympathische deel van het AZS omvat de volgende structuren.
- preganglionaire neuronen in de hersenstam en in de centrale segmenten van het ruggenmerg. De
middenhersenen, de pons en de medulla oblongata bevatten autonome kernen die verbonden zijn
met de hersenzenuw 3, 7, 9 en 10. Andere autonome kernen liggen in de laterale grijze hoorns van
de ruggenmergsegmenten S2 tot en met S4.
- ganglionaire neuronen in perifere ganglia in of nabij doelorganen. Preganglionaire vezels van het
parasympatische zenuwstelsel hebben minder vertakkingen dan die van het sympathische
, zenuwstelsel. Daarom zijn de effecten van de parasympathische prikkeling plaatselijker en specifieker
dan die van het sympathische zenuwstelsel.
Organisatie van het parasympatische zenuwstelsel.
Preganglionaire vezels die de hersenen verlaten, reizen binnen de hersenzenuwen 3, oculomotorius,
5, facialis, 4, glossopharnyngeus, en 10, vagus. Deze vezels hebben synaptische verbindingen in
terminale ganglia die zich in perifere weefsels bevinden en korte postganglionaire vezels die van
daaruit naar de doelorganen lopen. De n. vagus zorgtmvoor preganglionaire parasympathische
inntervatie van ganglia in organen van borst-buik en bekkenholte, soms wel helemaal tot in de
laatste segmenten van de dikke darm. De n. vagus levert ruwweg 75 % van alle parasympatische
impulsen en innerveert de meeste van deze organen. Preganglionaire vezels in de sacrale segmenten
van het ruggenmerg geleiden de sacrale parasympatische uitvoer. Ze zijn niet met de
ruggenmergzenuwen verbonden, maar vormen daarentegen afzonderlijke bekkenzenuwen die
verbonden zin met intramurale ganglia in de nieren en de urineblaas, de laatste segmenten van de
dikke darm en de geslachtsorganen.
Algemene functies van het parasympatische zenuwstelsel.
- vernauwen pupillen
- verhoogde afscheiding van de spijsverteringsklieren
- stimuleren van de activiteit van de gladde spieren in het spijsverteringskanaak
- stimuleren van stoelgang en plassen
- vernauwen luchtwegen
- vertraging van de hartslag
- vermindering van de concentratie van het hart
Deze functies zijn vooral gericht op ontspanning, de vertering van het voedsel en opslaan van
energie. Dit deel wordt ook wel het anabole/opbouwende systeem genoemd, omdat de stimulatie
ervan leidt tot een algemene toename van de concentratie van voedingsstoffen in het bloed. Cellen
in het gehele lichaam reageren op deze toename door voedingsstoffen op te nemen en deze te
gebruiken om de groei en het opslaan van energiereserves te ondersteunen. De effecten van
parasympatische stimulering zijn meestal kort van duur en beperken zich tot specifieke organen en
plaatsen.
De nervus vagus is de 10e hersenzenuw. Beinvloed het samentrekken van de hartslag, vertraagt de
hartslag. Hoort bij het parasympatische hersenstelsel.
2. Het sympatische zenuwstelsel
Hier vormen preganglionaire vezels van de thoracale en lumbale ruggenmergsegmenten synapsen in
de ganglia nabij het ruggenmerg. In dit deel zijn de preganglionaire kort lang en de postganlionaire
vezels lang. Sympathische deel wordt vaak fight-or-flight systeem genoemd, omdat het de
stofwisseling in de weefsels stimuleert, de waakzaamheid verhoogt en het lichaam op noodsituaties
voorbereid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marlldeboer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now