100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting Eigentijdse geschiedenis: Werkcolleges/hoorcolleges/handboek $11.20
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  4.  
  5. Globalisering II: Eigentijdse Geschiedenis

Summary

Samenvatting Eigentijdse geschiedenis: Werkcolleges/hoorcolleges/handboek

5 reviews
 42 purchases
  • Course
  • Globalisering II: Eigentijdse Geschiedenis
  • Institution
  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Book
  • A Concise History of the World Since 1945

Samenvatting van het boek "A concise history of the world since 1945: states and peoples" met daarbij de aantekeningen van de hoor- en werkcolleges.

Preview 4 out of 40  pages

Document information

  • Yes
  • March 16, 2022
  • 40
  • 2021/2022
  • Summary

Subjects

  • eigentijds
  • spellman
  • sinds 1945
  • staten
  • mensen
  • werkcolleges
  • hoorcolleges

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Geschiedenis
  • Globalisering II: Eigentijdse Geschiedenis
All documents for this subject (6)

5  reviews

review-writer-avatar

By: matsvalk • 1 year ago

review-writer-avatar

By: kaatje_paauwe • 1 year ago

review-writer-avatar

By: ariannemeijer05 • 1 month ago

review-writer-avatar

By: hudo • 1 year ago

review-writer-avatar

By: wouter14 • 2 year ago

Seller

avatar-seller
emkooistra

Reviews received

Content preview

Samenvatting eigentijdse geschiedenis

Deel 1 Spellman: Van bipolaire tot multipolaire wereld
Hoorcollege en werkcollege 1 De Koude oorlog (1945-1991)
Het eerste deel van het boek beschrijft 2 systemen die in de KO tegenover elkaar stonden
(Oost-West) en wat er na 1990 voor hen in de plaats kwam
 Liberale democratie was verwacht dominant te worden na de KO, maar dit gebeurde
niet. Daarvoor in de plaats kregen allerlei antidemocratische regimes juist de wind in
de rug
1. Liberaal- democratische staat kwam onder druk te staan
2. Tegenstelling tussen globaliseringsprocessen aan de ene kant (wereldcultuur) <>
allerlei krachten die veel meer gericht zijn op het particuliere-, identiteitsbewuste
groep
 Eigentijdse geschiedenis= een periode van explosieve nieuwe dimensies, waarin we
met adembenemende snelheid zijn meegenomen naar de randen van het menselijk
bestaan. Vanaf 1945? 1968? 1989? 2001?
Hoofdonderwerpen:
1. Contemporaine geschiedenis
2. Containmentpolitiek
3. McCarthyisme
Sovjetisering
Barraclough herziend (1908-1984) – een periode van her aanpassing, Barraclough
was de eerste die met het concept ‘contemporary history’ kwam

Contemporaine geschiedenis
Term wordt samen met na-moderne tijd gebruikt (postmodern) > ambigue, kleurloos, een
voorlopige term
 Eigentijdse geschiedenis begint wanneer de problemen die in het heden spelen voor
het eerst vorm krijgen
Enkele argumenten voor het begin na WOII:
 Europa stelt sindsdien veel minder voor (balans macht anders, de 2 grootmachten:
SU/VS, West- en Oost-Europa), minder dominante positie na 1945
 Oude koloniale rijken vallen uiteen
 Atlantische Oceaan naar Stille Oceaan
 Aanpassing relatie witte/gekleurde mensen
 Er wordt veel verwacht van het communisme (communism is a doctrine to meet a
new age)
 Weinig optimisme over de democratie (propaganda veel grotere rol) >
staatsinterventionisme belangrijker
 Nucleaire wapenwedloop
Hierbij ontbreken technologische ontwikkelingen en klimaatverandering




Het Atlantische Handvest (1941)

,  Amerikaanse en Britse doelen voor na WOII
 Alle door oorlogsgeweld gewijzigde grenzen zouden worden hersteld
 Landen recht op zelfbeschikking > koloniale rijken zouden al snel uit elkaar vallen
 Demilitarisering agressorstaten (Duitsland/Japan)
 VN: mondiaal voor veiligheid
 Vrije wereldhandel

VN
Eerste decennia niet waar kunnen maken waarvoor ze waren opgericht door toenemende
confrontaties West/Oost. 1 van de partijen sprak steeds veto uit waardoor de voorstellen
van de ander niet door konden gaan
 Pas na KO de rol ingenomen die ze vanaf 1941 voor ogen hadden

SU
Kort na WOII bleek dat SU troepen niet terugtrok uit Midden- en Oost-Europa
 Eerst nog het idee dat ze bleven hangen, al snel geen sprake meer van
zelfbeschikking en democratie in Midden- en Oost-Europa.
 SU-bevrijders namen rol van de Duitsers in: nieuwe onderdrukker

 Containmentpolitiek
 Vanuit het Westen: een manier om met deze groeiende SU-invloedssfeer om te gaan
George F. Kennan: Containment
 1946: Long Telegram (Kennan zag in dat de Su niet bereid was tot langdurige vredig
bestaan naast de Westerse wereld, dus de beste optie was om het communisme in te
dammen, uitleg gedrag SU, Politiek advies, hoop voor de toekomst)
 1947: X-article, Foreign Affairs blad (het publiekelijk maken van de
containmentpolitiek aan de buitenwereld)
 Wanneer de SU geïsoleerd wordt, breidt het alleen maar uit
 De SU niet als grote kwaad afschilderen, maar rationele politiek
 Hoop geven, een beeld op de lange termijn
Een politiek van appeasement werkt in dit geval niet bij de totalitaire regimes, dus
containmentpolitiek:
 Hard en confronterend (anders gaat het verder)
 Westers politiek model superieur aan dat van de SU
 Mensen en burgers durfden niet in opstand te komen
 Grenzen stellen, wanneer deze werden overschreden duidelijk maken dat er werd
ingegrepen
 Situatie stabiliseren, niet toegeven
 Uiteindelijk zal de SU inzien dat het westerse politieke systeem beter functioneert
dan het communistische systeem
INDAMMEN > VERTROUWEN > OVERWINNEN


 1947/1948: verharding van de containmentpolitiek. Redenen hiervoor: Berlijnse
crisis 1948. China communistisch in 1949, duidelijk dat Mao Zhedong het daar aan

, macht won. Nieuwe relatie tussen voormalig geallieerden. Geen vrije verkiezingen
Centraal-/Oost-Europa.
 1947: TRUMANDOCTRINE
Truman nam containmentpolitiek over en werkte deze verder uit
 Economische en militaire steun voor landen die van strategisch belang waren
 Economisch herstel van Europa/Japan (=MARSHALLPLAN) – ingezet zodat
kwetsbare economieën niet door armoede onder invloed kwamen van de
communistische invloedssfeer
 Geen terugkeer isolationisme: buitenland bleef belangrijk

Communisme is in Europa nog populair, de grens zal nog meer verschuiven. Voorkomen
door:
 Economische steun
 Het bieden van perspectief zodat het verlangen naar revolutie minder wordt
Communisme was een aantrekkelijke ideologie voor veel Europeanen in de naoorlogse
periode:
 Alle burgers gelijk, iedereen zou er even goed uitkomen en er evenveel baat bij
hebben
 Veel landen lagen in puin en hadden een nieuw begin nodig. Het zoeken naar een
manier van wederopbouw
 Nieuwe ideologie: niet terug naar het oude maar iets totaal anders. Leek een
blauwdruk voor hoe het in de toekomst zou gaan

Reactie Containmentpolitiek
 Moskou haalde lijnen aan (toename toezicht satellietstaten Midden- en Oost-EU) –
politiek, militair en cultureel
 Optimistische kijk op de toekomst, niet te veel twijfel
Tom Lehrer (1960)
 Komiek, nucleaire bewapening
 Komisch lied over de KO-situatie

Tussen 1948 en 1950 gingen dingen heel erg verkeerd:
 Berlijn was herhaaldelijk een knelpunt tijdens de KO:
In 1945 het verdrag in Potsdam, hierin werd Duitsland verdeeld in 4 bezettingszones:
SU/Frankrijk/VK/VS > dit leidde tot een conflict: SU wilde Berlijn bij Oost-Duitsland
laten horen en sloot in 1949 alle wegen ernaartoe af – VS accepteerde dit niet:
luchtbrug containmentpolitiek (Berlijn kon alleen bevoorraad worden via de lucht via
Oost-Berlijn). West-zone voegde zich samen > nieuwe munt > meer economisch te
verkrijgen > SU blokkeerde Berlijn doordat ze het niet eens waren met handelingen
Westen. SU verwachtte dat geallieerden zouden zwichten: gebeurde niet. 1961: de
bouw van de Berlijnse muur maakte de verdeling tussen Oost en West duidelijk.
 Tsjechoslowakije werd communistisch
 China (communistische revolutie)
 Atoombom SU
 Korea (begin van de Koreaanse oorlog)

,  Anticommunisme (alles Amerikaans: tegen alle on-Amerikaanse activiteiten zoals
films – steeds meer mensen kregen een tv en gingen naar de film, er was angst dat
communisme via deze weg zou worden verspreid)
McCarthyisme (1950-1954)
 Anticommunistische verdachtmakingen VS
 Alles on-Amerikaans: fascistische, communistische en cryptocommunistische
activiteiten. Fluïde term, niet duidelijk. Dit maakte mensen bang, je kon uit het niets
aangevallen worden (homoseksuelen, mensen die voor hun recht opkwamen)
Opkomst van de ‘Rode Angst’ in de VS (eind 1940-begin 1950)
 Anticommunisme VS verminderde, vooral nadat SU in WOII-bondgenoot was
geworden
 Proces Ethel en Julius Rosenberg: spionage
 IJzeren Gordijn Oost-Europa
 Atoombom SU
 Communistische revolutie China
 Begin Koreaanse oorlog
 China en Tsjechoslowakije communistisch

De sovjetisering van Centraal- en Oost-Europa
 1945-1948: Transitiefase (vorming blokken)
 1948-1953: Terreur (intensivering)
 1953-1956: Destalinisering
 1956-1968: Opstanden (Hongaarse en Poolse opstand in 1956)
 1968-1989: Normalisering
 1968: BREZJNEVDOCTRINE (leden van de Russische presidentiële: reactie op de
Trumandoctrine die als doel had het communisme in te dammen)
 Zorg voor meer vrijheid binnen de SU zodat mensen niet in opstand komen

Het Rode Leger
Het rode leger was de naam voor het leger van Bolsjewistisch Rusland na het uiteenvallen
van het keizerlijk Russisch leger in 1918. Beging op grote schaal oorlogsmisdaden bij verslaan
Duitsers aan het oostfront. Grootste overwinnaar nazisme, gaf SU enige legitimiteit. Het is
problematisch om over ‘bevrijding’ te spreken als er naar het rode leger wordt verwezen:
 Deed wat het wilde in bepaalde gebieden (plunderingen enz.)
 Grondstoffen/ industrie weggehaald uit Oostbloklanden voor gebruik SU >
achtergesteld
 Stalin heeft landen (Hongarije/Roemenië niet bevrijd om vrij te laten, maar om te
bezetten. Landen waren in WOII deel van nazi-Duitsland: zaten ze wel te wachten op
het communistische regime?
 Meer anticommunisme (aarzeling tegenover communisme en totalitaire regime
Stalin) - bleven lang in gebieden, niet de identiteit van een bevrijder
 MOLOTOV-RIBBENTROPPACT (1939): niet-aanvalsverdrag tussen Duitsland en de SU.
SU had grote delen Midden-/Oost-EU onder hun macht. Mensen waren bang voor
bezetting. Wilden niet door SU bezet worden.
 1975: Helsinki-akkoorden en het belang hiervan voor vrede in Europa:

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through EFT, credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying this summary from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emkooistra. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy this summary for $11.20. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

70113 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy summaries for 15 years now

Start selling

Recently viewed by you

Presentation ·

(3)

Public Services Unit 14: Responding to Emergency Service Incidents P1, P2

Exam (elaborations) ·

(1)

Colorado Mental Health Jurisprudence Exam Update Questions And Answers

Other ·

(0)

NR 565 Advanced Pharmacology Fundamentals - Week 1 Readings - Chapter 2, 7, 8

Summary ·

(0)

Samenvatting Klinische pathologie, ISBN: 9789006614824 hoofdstuk 9 Bloed

Other ·

(0)

BIOS 242 Week 5 EXAM 2 Review. Chapters 7, 8, 11, 12, 13 Chamberlain

$11.20  42x  sold
  • (5)
Add to cart
Added