Summary
Samenvatting H19: Sport Nectar 4e ed vwo 6 Biologie
- Course
- Level
Samenvatting Biologie hoofdstuk 19: Sport van de methode Nectar
[Show more]
Seller
Follow
jasmijnjeulink
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 19: Sport19.1 Bouw van pezen en spieren
Pezen bestaan uit bindweefsel, weefsel dat andere weefsels aan elkaar koppelt en organen op hun
plaats houdt. Die functie heeft bindweefsel dankzij tussencelstof (gelachtig materiaal rond cellen
met veel eiwitten. Vormt lijm waarmee bindweefsel andere weefsels verbindt). Binas 80C, Binas
80D.
Door skeletspieren samen te trekken, is het mogelijk om te bewegen. Door te trainen kunnen
spieren meer kracht leveren en krijg je groter uithoudingsvermogen. Soepele gewrichten dragen bij
aan topprestaties. Pezen en banden zijn onmisbaar bij bewegingen. Pezen verbinden skeletspieren
met botten. Banden verbinden botten.
Bij elke beweging trekken langgerekte vezels in pezen aan je botten. Vezels zijn opgebouwd uit
collageen, gemaakt door peescellen. In tussencelstof draaien 3 collageenketens (verbonden door
H-bruggen) in elkaar tot collageenmolecuul met drievoudige helix. Groot aantal van deze moleculen
vormt collageenfibril. Veel collageenfibrillen vormen een collageenvezel en vele vezels een
collageenbundel (van klein naar groot: collageenketen collageenmolecuul collageenfibril
collageenvezel collageenbundel). Door deze kabelstructuur is pees nauwelijks uittrekbaar en kan
het kracht van spier goed doorgeven aan bot.
Cellen van bindweefsel zijn door tussencelstof verder van elkaar verwijderd dan andere celtypen.
Via dunne uitlopers houden ze contact met elkaar. In celmembraan van uitlopers bevinden zich
connexon-eiwitten. Waar celmembraan van bindweefselcel celmembraan van buurcel raakt,
ontstaat door connexon-eiwitten kleine opening in beide membranen (gap junction). Door dit
eiwitkanaal bewegen ionen en kleine moleculen. Veranderingen in ene cel beïnvloeden andere cel.
Openingen tussen cellen zijn niet permanent.
Skeletspieren zijn opgebouwd uit lange spiervezels. Vezels ontstaan uit samensmelting van heel
veel spiercellen en hebben dan ook meerdere kernen. Rond elke bundel spiervezels bevindt zich
bindweefsel met bloedvaten voor doorbloeding van spier. Spiervezels bevatten bundels langgerekte
eiwitfilameten (myofibrillen). Dankzij deze myofibrillen kunnen spieren samentrekken. Er zijn
dunne en dikke filamenten:
Dunne filamenten zijn opgebouwd uit twee in elkaar gedraaide ketens van eiwit actine
Dikke filamenten bestaan uit groot aantal ketens van eiwit myosine.
Actine- en myosinefilamenten zijn geordend gerangschikt, waardoor er patroon van lichte en
donkeren banden (I- en A-banden) ontstaat. Door deze banden heet spierweefsel van skeletspieren
dwarsgestreept spierweefsel. In het midden van elke I-band bevindt zich membraan, Z-lijn. Deel
tussen 2 Z-lijnen heet sarcomeer (kleinste eenheid van spiervezel die kan samentrekken). Binas
90C.
Opdrachten om te bewegen komen vanuit hersenen. Via ruggenmerg gaan impulsen richting
spieren. Axonen van motorneuronen vertakken en eindigen in aantal neuromusculaire synapsen
(motorische eindplaatjes). Op deze plaatsen komt acetylcholine vrij dat spiervezels activeert.
Bundels myosine en actine schuiven in elkaar, waardoor sarcomeren verkorten. Doordat axon zich
in spier naar aantal spiervezels toe vertakt, reageren meerdere spiervezels tegelijk op dezelfde
impulsen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnjeulink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now