Dit document bevat een samenvatting van het boek communicatieleer. Hierin wordt hoofdstuk 1 t/m 12 uitgebreid beschreven (met uitzondering van hoofdstuk 6 & 8). Daarnaast staan in dit document voorbeelden om de stof beter te begrijpen.
Communicatie basics
samenvatting
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1.......................................................................................................................................6
1.2 Wat is communicatie...................................................................................................................6
1.2.1 Communicatie: bedoeld of onbedoeld?................................................................................6
1.2.2 Een omschrijving van communicatie.....................................................................................6
1.2.3 Interpersoonlijke- en intra persoonlijke communicatie en massacommunicatie..................6
1.2.4 Inhouds- en betrekkingsniveau.............................................................................................7
1.2.5 Ideeën, woorden en zinnen zijn géén voorwerpen...............................................................7
1.3 Waarom communiceren mensen?...............................................................................................7
1.3.1 Biologische motieven............................................................................................................7
1.3.2 Communicatie is een transactie............................................................................................8
1.3.3 Nogmaals: de behoefte aan aandacht...................................................................................8
1.3.4 Communicatie en zelfbeeld...................................................................................................8
1.3.8 Maatschappelijke motieven voor communicatie..................................................................9
1.4 Modellen van communicatie......................................................................................................10
1.4.1 Communicatiekanalen........................................................................................................10
1.4.2 Kanaalruis............................................................................................................................10
1.4.3 Vertalen en terugvertalen...................................................................................................10
1.4.4 Communicatie is een proces...............................................................................................10
1.4.5 Een procesmodel van communicatie..................................................................................11
1.4.6 Selectieprocessen...............................................................................................................11
1.4.7 De ontvangers.....................................................................................................................12
1.4.8 Boodschappen....................................................................................................................12
1.4.9 Situatie................................................................................................................................12
Hoofdstuk 2.....................................................................................................................................13
2.2 Wat is lichaamstaal?..................................................................................................................13
2.2.1 Analoge en Digitale communicatie......................................................................................13
2.2.2 Communicatie en metacommunicatie................................................................................13
2.3 Metacommunicatie: de belangrijke functie van het lichaamstaal..............................................14
2.3.1 Waarheid............................................................................................................................14
2.4 Andere functies van non-verbale communicatie........................................................................15
2.4.1 Aanvulling van de boodschap..............................................................................................15
2.4.2 Benadrukken van de boodschap.........................................................................................15
2.4.3 Vervangen van de boodschap.............................................................................................15
2.4.4 Regeling van het gesprek....................................................................................................15
2.4.5 Terugkoppeling of feedback................................................................................................15
2.5 Lichaamstaal of lichaamstalen?.................................................................................................15
2.5.1 Leeftijd, oorsprong en zelfstandigheid van lichaamstalen..................................................16
2.5.2 De mate waarin een lichaamstaal gedeeld wordt...............................................................16
2.5.3 Verzonnen lichaamstaal......................................................................................................16
Hoofdstuk 3.....................................................................................................................................16
3.1 Inleiding.....................................................................................................................................16
Dragers van non-verbale communicatie..........................................................................................17
, 3.2 Uiterlijk......................................................................................................................................17
3.2.1 Lichaamsbouw en gezicht...................................................................................................17
3.2.2 Haardracht, kleding en versierselen....................................................................................17
3.3 Lichaamshouding.......................................................................................................................17
3.4 Lichaamsbewegingen.................................................................................................................18
3.4.1 Status, sekse en herkomst...................................................................................................18
3.4.2 Spanning en zenuwachtigheid.............................................................................................18
3.4.3 Genegenheid en intimiteit..................................................................................................18
3.5 Gezichtsuitdrukking....................................................................................................................19
3.5.1 Het herkennen van gezichtsuitdrukkingen..........................................................................19
3.5.2 Aangeboren en cultureel bepaald.......................................................................................19
3.5.3 Oogcontact..........................................................................................................................19
3.6 Taal, metataal en stemtaal........................................................................................................20
3.6.1 Taalgebruik, opleiding en status.........................................................................................20
3.6.1 Zintuigelijke taalgebruik......................................................................................................20
3.6.3 Metataal..............................................................................................................................20
3.6.4 Stemtaal..............................................................................................................................21
3.6.5 Stem en persoonlijkheid.....................................................................................................21
3.6.6 Stemgebruik en contact......................................................................................................21
3.6.7 Spreken is zilver, zwijgen is goud........................................................................................21
3.7 Aanraken en nabijheid...............................................................................................................21
3.7.1 Aanraken en aangeraakt worden: wat mag?......................................................................21
3.7.2 Nabijheidsgedrag................................................................................................................21
3.7.3 Territorium..........................................................................................................................22
3.8 Ruimtelijke oriëntatie.................................................................................................................22
3.8.1 Macht aan tafel...................................................................................................................22
3.8.2 Elkaar na staan of niet zitten...............................................................................................22
3.8.3 Verschil tussen mannen en vrouwen..................................................................................22
3.8.4 Gebruik van de ruimte en menselijke relaties.....................................................................22
Hoofdstuk 4.....................................................................................................................................22
4.1 Inleiding.....................................................................................................................................22
4.2 Gezellige ruimtes...................................................................................................................22
4.2.1 Bevorderende en remmende factoren................................................................................22
4.3 Status, macht en ruimte.............................................................................................................23
4.3.1 Meer ruimte is beter dan minder........................................................................................23
4.3.2 Privéruimte is beter dan een gedeelde ruimte...................................................................23
4.3.3 Hoge ligging is beter dan laaggelegen.................................................................................23
4.3.4 Dicht bij de machtigen is beter dan achteraf......................................................................23
4.3.5 Binnen is beter dan buiten..................................................................................................23
4.4 De taal van tijd...........................................................................................................................24
4.5 Verschillen in tijdsopvatting tussen culturen..............................................................................24
4.6 Drie soorten tijd.........................................................................................................................24
4.6.1 Informele tijd......................................................................................................................24
4.6.2 Sociale aspecten van informele tijd....................................................................................24
Hoofdstuk 5.....................................................................................................................................25
5.1 Inleiding.....................................................................................................................................25
5.1.1 Communicatiepatronen......................................................................................................25
5.2 Van proces naar patroon...........................................................................................................26
5.3 Wat zijn communicatiepatronen................................................................................................26
5.3.1 Communicatie als systeem..................................................................................................26
5.3.2 Open of gesloten systemen?...............................................................................................26
, 5.3.3 Het patroonmatige..............................................................................................................26
5.3.4 Voorspelbaarheid van de interactie....................................................................................26
5.3.5 Patroon of individuele vrijheid?..........................................................................................27
5.3.6 De onzichtbaarheid van communicatiepatronen................................................................27
5.3.7 Het bovenindividuele..........................................................................................................27
5.4 Functie van communicatiepatronen...........................................................................................27
5.6 Standaardacties, de bouwstenen van communicatiepatronen..................................................28
5.6.1 Reactieovereenkomst.........................................................................................................28
5.6.2 Reactieovereenkomst: imitatie en wederkerigheid............................................................28
5.6.3 Compensatie.......................................................................................................................28
5.6.4 Waarom bouwstenen?........................................................................................................28
5.7 Een aantal communicatiepatronen............................................................................................29
5.7.1 Berne, Transactionele Analyse en Watzlawick....................................................................29
Hoofdstuk 7.....................................................................................................................................30
7.1 Inleiding.....................................................................................................................................30
7.2 Motieven voor lidmaatschap en maatschappelijke functies van groepen..................................31
7.2.1 Waarom nemen mensen aan groepen deel?......................................................................31
7.2.2 Maatschappelijke functies van groepen..............................................................................31
7.3 Wat noemen we een groep?..................................................................................................31
7.3.1 Een definitie van ‘groep’.....................................................................................................31
7.4 Groepssamenhang.....................................................................................................................31
7.5 Groepsnormen, uniformiteit en conformisme............................................................................32
7.5.1 Groepsnormen....................................................................................................................32
7.5.2 Uniformiteit........................................................................................................................32
7.5.3 Groepspressie en conformisme..........................................................................................32
7.5.4 De mogelijkheden voor heterogeniteit...............................................................................33
7.6 Leiderschap................................................................................................................................33
7.6.1 Leiderschap en persoonlijke eigenschappen.......................................................................33
7.6.2 Wat is leiderschap?.............................................................................................................33
7.6.3 Hoe mensen invloed verwerven..........................................................................................34
7.6.4 Taakleiderschap en sociaal-emotionele leiderschap...........................................................34
7.6.5 Democratisch, autoritair en laissez-faire leiderschap.........................................................34
7.6.6 Spreiding van leiderschapsfuncties.....................................................................................34
7.8 Soorten groepen.........................................................................................................................34
7.8.1 Primaire groep en secundaire groep...................................................................................34
7.8.2 Aspectomvang.....................................................................................................................35
7.8.3 Vijf soorten groepen...........................................................................................................35
7.9 Groepsomvang...........................................................................................................................36
7.9.1 Groepen van twee en groepen van drie..............................................................................36
7.9.2 Gevolgen van toenemende groepsgrootte.........................................................................36
7.9.3 Spreekangst in groepen......................................................................................................36
7.9.4 Samenvatting......................................................................................................................37
7.10 Groepsprocessen......................................................................................................................37
7.10.1 Wat zijn groepsprocessen?...............................................................................................37
7.10.2 Het binnenkomen in een groep........................................................................................37
7.11 Groepsontwikkeling.................................................................................................................37
7.11.1 Ontwikkelingstaken of fasen?...........................................................................................37
7.11.2 Sociale behoeften en de kernthema’s van groepsontwikkeling........................................38
7.11.3 Eerste kernthema: erkenning............................................................................................38
7.11.4 Tweede kernthema: invloed.............................................................................................38
7.11.5 Derde kernthema: genegenheid.......................................................................................38
, 7.11.6 Groepsontwikkeling en het soort begeleiding...................................................................39
7.11.7 het proces van groep afbouw...........................................................................................39
Hoofdstuk 9 Communicatiekanalen.................................................................................................39
9.1 Inleiding.....................................................................................................................................39
9.2 Communicatiekanalen: de geschiedenis....................................................................................39
9.3 Communicatiekanalen in het tweede millennium......................................................................40
9.3.1 Kanaaleigenschappen.........................................................................................................40
9.3.2 Betrouwbaarheid van nieuwsbronnen................................................................................41
9.3.3 Sensatie in het Nederlandse televisienieuws 1980-2004....................................................41
9.3.4 Kanaalgebruik.....................................................................................................................41
9.3.5 Kanaalgebruikers.................................................................................................................41
9.4 Interactieve media en de internetrevolutie................................................................................42
9.4.1 Inleiding..............................................................................................................................42
9.4.2 Multimedia – los.................................................................................................................42
9.4.3 (Multi) media op internet....................................................................................................42
9.4.4 Onderdelen van internet.....................................................................................................42
9.5 Welk kanaal, voor welke informatie, voor welke mensen?........................................................43
9.5.1 Van algemene tot persoonlijke informatie..........................................................................43
9.5.2 Lezing of artikel...................................................................................................................44
9.5.3 Lezing, artikel, radio- of televisietoespraak?.......................................................................44
9.5.4 Interpersoonlijke kanalen of massamedia?.........................................................................45
9.6 Interpersoonlijke kanalen, massamedia of interactieve media?................................................45
Hoofdstuk 10 Communicatienetwerken en verspreiding van informatie.........................................46
10.1 Communicatienetwerken.........................................................................................................46
10.2 Het ruimtelijke netwerk............................................................................................................46
10.3 Sociale netwerken....................................................................................................................46
10.3.1 Geruchten.........................................................................................................................47
10.3.2 Quasimassacommunicatie................................................................................................48
10.4 Massamedianetwerk................................................................................................................48
10.4.1Eenrichtingsverkeer...........................................................................................................48
10.4.2 Interactief verkeer............................................................................................................48
10.5 Vervlochten netwerken............................................................................................................48
10.6 Nieuwe communicatiepatronen...............................................................................................49
10.7 Verspreiding van vernieuwingen..............................................................................................50
10.7.1 Diffusie..............................................................................................................................50
10.7.2 Heterofilie en diffusie........................................................................................................50
10.7.3 De S-curve.........................................................................................................................51
10.7.4 Vijf groepen in aanvaarding van nieuwe ideeën...............................................................51
10.7.5 Kenmerken van vernieuwingen.........................................................................................51
10.8 Adoptie.....................................................................................................................................52
10.8.1 Het vijf-fasenmodel...........................................................................................................52
10.8.2 Functies in het aanvaardingsproces..................................................................................52
10.8.3 Mediagebruik bij de aanvaarding van vernieuwingen.......................................................52
10.9 Diffusie en sociale structuur.....................................................................................................53
10.9.1 Systeemeffecten...............................................................................................................53
10.9.2 Normen en verspreiding van vernieuwingen....................................................................53
10.9.3 Traditionele en moderne normen.....................................................................................53
10.9.4 Individu of systeem?.........................................................................................................53
Hoofdstuk 11 Theorieën over het effect van massacommunicatie...................................................53
11.1 Inleiding...................................................................................................................................53
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iekehoekstra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
