Summary
Samenvatting Bedrijfseconomie M3
- Course
- Institution
Samenvatting Bedrijfseconomie M3
[Show more]
1 review
By: elisabeth1233 • 1 year ago
Seller
Follow
carolinevancappellen
Reviews received
Content preview
GemeentefinanciënGemeenteraad stelt begroting vast.
Gemeente moet verantwoording afleggen en het vooraf vaststellen van de 3-www vragen is
belangrijk.
Beleidsbegroting:
- Wat willen we bereiken
- Wat gaan we daarvoor doen
- Wat mag het kosten
Beleidsverantwoording:
- Wat hebben we bereikt
- Wat hebben we daarvoor gedaan
- Wat heeft het gekost
Verschil markt en publieke begrotingscyclus: Publieke sector gaat aandacht uit naar vooraf en
marktsector achteraf. Deze verantwoording wordt gedaan door B&W aan gemeenteraad middels
jaarverslag en jaarrekening
Instrumenten gemeenteraad:
- Budgetrecht: programmabegroting / jaarrekening
- Verordening financieel beleid en beheer/controle
- Rechten van agenderen
- Vragen stellen / actieve informatieplicht B&W
- Benoemen / ontslaan van wethouders
- Opdrachtverstrekking accountant
- Enquête-onderzoeken
- Rekenkamer: is afhankelijk
,Verdieping:
Nederland een van de meest gedecentraliseerde landen. Dit volgt uit de uitgaven van de lokale
overheden. De inkomsten van de lokale overheden zijn heel laag in Nederland.
Gemeente zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig
zieken en ouderen. Maatregelen om de nieuwe taken goed te kunnen uitvoeren:
Minder regeldruk voor inwoners. De regels moeten zo eenvoudig mogelijk zijn. Inwoners
met ingewikkelde problemen kunnen terecht bij 1 aanspreekpunt.
De geldstromen aan gemeenten voor de taken in het sociaal domein worden eenvoudiger
ingericht. Gemeenten krijgen uiteindelijk 1 budget vanuit het gemeentefonds om de
participatie in de maatschappij te bevorderen. Besteding van en verantwoording over dit
budget wordt zo voor gemeenten overzichtelijker.
Rekenkamer wil dat het bedrag vanuit vakministers en gemeentefonds vrij ingevuld mag worden en
de gemeente daarover beheert. Nu gaat het terug naar het rijk als er iets over is en dit bevordert
geen optimale inzet van het rijksgeld. Gemeente controleert niet en de ministeries ook niet volledig.
Gemeentefonds/provinciefonds bestaat uit:
- Algemene uitkering (AU)
- Decentralisatie-uitkering (DU)
- Integratie uitkering (IU)
Gemeentes zijn verplicht jaarrekening te controleren door een accountant.
Provincie voert controle uit op gemeente, neemt provincie deel in gemeenschappelijke regeling dan
wordt het toezicht gedaan door minister van binnenlandse zaken en koninklijke relaties (BZK).
Wetsvoorstel met 3 onderwerpen
- Wijzigingen in het uitkeringsstelsel
- Wijziging wettelijk kader voor verdeling van algemene uitkering
- Introductie van de rechtmatigheidsverantwoording door de colleges van burgemeester en
wethouders en gedeputeerde staten
,H23 Gemeentefinanciën
Vanuit economisch oogpunt is het beleid decentraal voeren beter, er kan beter rekening gehouden
worden met persoonlijke voorkeuren van inwoners en lokale omstandigheden. Nationale zaken
kunnen het beste centraal worden gedaan met een voordeel van schaalvergroting en lagere
coördinatiekosten.
Subsidiariteitsbeginsel -> beleid wordt gemaakt op het laagste bestuursniveau – de gemeente en
een hoger orgaan neemt het alleen op zich wanner de uitvoering van een lager bestuursniveau
minder maatschappelijke welvaart oplevert.
Staatsrechtelijke benadering -> Ook in de staat geregeld zoals het subsidiariteitsbeginsel.
Gemeentes hebben het lokaal voor het zeggen tenzij een hoger orgaan anders bepaald.
Medebewind -> De centrale overheden die zulke door de centrale overheid opgelegde taken
vervullen kunnen daarbij vaak tot op zekere hoogte hun neigen inzichten toepassen
Drie functies overheid:
- Stabiliteitsfunctie -> taak van centrale overheid, op lokaal vlak heeft dit geen zin aangezien
het budget van de gemeentes niet groot genoeg zijn en men dan bij andere gemeentes iets
kan halen. Bij extreme omstandigheden draagt ook de gemeente of provincie bij (corona).
Gemeentes helpen door industrieterreinen aanleggen etc.
- Verdelingsfunctie -> een eigen inkomensbeleid bij gemeentes zal ervoor zorgen dat er geen
verdeling is en dat bewoners naar plekken gaan waar hoge uitkeringen zijn. Wel voeren
gemeentes eigen armoedebeleid en sommige inwoners zijn daardoor beter af.
- Allocatiefunctie -> aanbod van voorzieningen en spelen decentrale overheden wel grote rol.
De voorzieningen gaan vaak naar mensen in een beperkt gebied. Aangezien ieder gebied
verschilt en sommige gebieden meer voorzieningen nodig hebben kan er extra geld komen
via het gemeentefonds naar bepaalde gemeentes.
Voordelen decentralisatie:
- Voorkeuren, betere afstemming op voorkeuren van inwoners
- Betrokkenheid, beleidsvoerders zijn meer betrokken bij eigen gebied
- Beleidsinnovatie, meer mogelijkheden worden uitgeprobeerd wanneer meer mensen naar
probleem kijken en oplossingen uitvoeren. Experimenten zijn op lokaal niveau mogelijk.
- Maatsstafconcurrentie (Maakt vergelijking mogelijk tussen gemeentes, de beste kan dienen
als maatstaf voor de achterblijvers)
- Kostenreductie
Let op: zonder lokale beleidsvrijheid is gaat geen van deze voordelen op
Nadelen decentralisatie:
- Grotere kans op corruptie, kleine afstand bestuurder en markt
- Willekeur
- NIMBY-effecten (not in my back yard) bijvoorbeeld aanleggen nieuwe weg. Goed voor
landelijk niveau, maar niet in eigen gemeente
- Grensoverschrijdende externe effecten (zwembad gebouwd door gemeente en omliggende
maken er ook gebruik van, maar ook geen rekening houden met effecten dat het geeft
buiten de eigen gemeente)
, - Schaalnadelen, zelf doen is duurder, gemeentesamenwerkingen (regelingen) kunnen helpen
- Complexiteit (vooral kleine gemeentes)
Haagse bedilzucht -> opstellen van landelijke richtlijnen en regels verdwijnt een groeot deel van
lokale beleidsvrijheid
Decentralisatie paradox -> door de noodzaak van gemeentelijke regelingen (samenwerkingen) bij
complexe taken verdwijnt een grote mate van beleidsvrijheid bij gemeenteraden.
Keuze voor decentralisatie of niet:
Mag het beleid in de ene gemeente of provincie anders zijn dan in de andere?
Ja? Dan kan decentralisatie grote voordelen hebben.
Nee? Dan is decentrale uitvoering alleen zinvol wanneer dit aantoonbaar tot lagere kosten leidt.
Worden lokale verschillen in voorzieningen en tarieven geaccepteerd, dan luidt de vervolgvraag:
overtreffen de voordelen van decentralisatie de nadelen ervan? Die nadelen hebben te maken met
de grensoverschrijdende externe effecten van lokaal of provinciaal beleid en met de optimale schaal
van de productie van overheidsvoorzieningen.
Optimale allocatie -> aanbod van voorzieningen het beste aansluiten op voorkeuren. Echter iedere
voorziening wordt door een ander gedeelte gebruikt met een wisselend geografisch bereik.
Omliggende gebieden worden door het effect geraak (grensoverschrijdende effecten) positief of
negatief. Rekening houden met baten voor externe heeft voor hen geen nut. Dit kan worden
opgelost door:
- Prijsdifferentiatie -> bij niet-inwoners hogere prijs in rekening brengen. Vaak niet mogelijk
omdat dit gepaard gaat met hogere uitvoeringskoste. Parkeerbelasting is een voorbeeld.
- Compensatie -> compensatie voor een centrumgemeente. Bij horizontale compensatie
dragen omliggende gemeentes bij en verticale compensatie geeft de centrale overheid
financiering voor voorzieningen
Grootste geld van gemeentes gaat naar uitkeringen, aankoop van goederen en diensten.
Inkomsten gemeente en provincies bestaan uit vier bronnen:
- De algemene uitkering van de rijksoverheid (3/5)
Komt uit gemeentefonds en mag naar eigen inzicht worden geïnvesteerd. (beperkingen)
- Specifieke uitkeringen van de rijksoverheid
Bedoeld voor bepaalde taken en bestedingsbestemming ligt vast. Bijvoorbeeld onderwijs,
bijstand. Brede doeluitkeringen hebben geen gedetailleerde voorschriften en bestaat ruimte
voor voeren van lokaal beleid. Enkele motieven voor specifieke uitkeringen:
o Paternalistisch motief = wil dat een bepaalde voorziening prioriteit krijgt
o Gelijkheidsmotief = om iets evenwichtig te verdelen en voor ieder bereikbaar
o Knelpuntenmotief = knelpunten moeten vermeden worden
Normeringsstelsel -> worden niet de werkelijke kosten vergoed, maar genormeerde kosten
(op basis van landelijk gemiddelde). Bij overschrijding moet je het zelf aanvullen
Flypaper-effect -> een overheidssubsidie aan een ontvangende gemeente doet het niveau
van de lokale overheidsuitgaven meer toenemen dan een verhoging van het lokale inkomen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carolinevancappellen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now