Class notes
Alle college-aantekeningen van het vak Diagnostiek, Uva
- Course
- Institution
In dit document zijn alle hoorcolleges met extra uitleg opgenomen.
[Show more]
Seller
Followjodywiersma
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 1a• Diagnostiek is 1 van de kerntaken van de orthopedagoog
• De basis voor behandeling/begeleiding/ondersteuning
Diagnostiek
• Dia = uit elkaar halen
• Gignoskein = begrijpen, te weten komen
• Diagnostiek = kunnen onderscheiden van beelden
Diagnose = vaststelling (bv. van een ziekte) op grond van verschijnselen
Psychodiagnostiek
Al het verwerven en verwerken van informatie ter onderbouwing van besluiten die in het
hulpverleningsproces genomen dienen te worden, hetzij in de vorm van screening, gericht
onderzoek, monitoring of evaluatie. Het gaat om het verkrijgen van een (voor dat moment)
voldoende compleet, uniek en gedetailleerd beeld van de problematiek van de hulpvrager(s)
en zijn/hun situatie met het ook op gefundeerde advisering en probleemoplossing.
Let op
• Psychodiagnostiek legt de nadruk op het individu
• Diagnostiek als classificatie of als uitspraak
• Diagnostiek als diagnostisch onderzoek en/of als hulpverlening
• (Psycho)diagnostiek als de praktijk en/of de leer
Componenten van diagnostiek als leer
1. Testleer
2. Theorieën en concepten
3. Meetinstrumenten
4. Diagnostisch proces
1. Testleer
• Ook wel psychometrie genoemd, de leer van het meten
- Omvat statistische en methodologische kennis voor keuze van instrumenten en
interpretatie van scores
• Centrale begrippen: betrouwbaarheid, validiteit, normering
• Pas als we iets weten over de verdeling van kenmerken in een populatie en hoe we
die kunnen vaststellen bij 1 persoon kunnen we aangeven of de score van die
persoon afwijkend of problematisch is.
• Casus Miran: toetsingscriteria en aannemen/verwerpen hypothesen
2. Theorieën en concepten
• Omvat theorieën over individuele verschillen tussen personen en omgevingen en
over de ontwikkeling van personen.
• Centrale begrippen: eigenschappen, kenmerken, gedragingen, belevingen,
ontwikkeling, individu, omgeving.
1
, • Geven ons een kader om te kijken naar een persoon en diens omgeving en een basis
voor het ontwikkelen van meetinstrumenten
• Casus Miran: hypothesevorming en conclusie
3. Meetinstrumenten
• Omvat alle methoden om iets te weten te komen over een persoon en/of diens
omgeving
- Observatietechnieken, vragenlijsten, interviews, testen
• Centrale begrippen: items, vragen, opdrachten, observatiecategorieën,
schaalconstructie
• Middelen om kenmerken of gedragingen van een persoon weer te geven in een getal
en te kunnen interpreteren, zodat we een diagnose kunnen stellen.
• Casus Miran: Operationalisatie
4. Diagnostisch proces
• Omvat alle fasen die worden doorlopen in een diagnostisch proces
• Er zijn normatieve modellen of procedures die voorschrijven welke stappen hierbij in
welke volgorde moeten worden genomen
- Van aanmelding tot advies
• Centrale begrippen: regulatieve cyclus, empirische cyclus, NVO richtlijnen
• Je doet als diagnosticus niet zomaar iets, je volgt een vaststaande procedure, die
navolgbaar is voor cliënten en collega’s
Vele diagnostic, 1 diagnose?
• Controleerbaar
• Herhaalbaar
Testleer, theorieën en concepten, meetinstrumenten → COTAN
Diagnostisch proces → NVO richtlijnen
Verschillende typen vragen in de praktijk
1. Hoe ervaren alle betrokkenen het gedrag van het kind?
Verhelderende diagnostiek
• Voorafgaand aan de diagnostiek
• Ordenen van klachten en hulpvragen
• Geen antwoord of beslissing
- Vormgeven verdere diagnostische- en hulpverleningsproces
2. Wat is er aan de hand met het kind? Waaruit bestaat het probleem?
Onderkennende diagnostiek
Beschrijvende of karakteriserende diagnostiek
a) Objectieve beschrijving van het probleem
- Wat is de aard en ernst van het eetprobleem van Ceren?
b) Classificatie
- Is er bij Tijs sprake van een gegeneraliseerde angststoornis?
2
, c) Niveaubepaling
- Wat is het vaardigheidsniveau van Efe op het gebied van rekenen?
- Is er bij Hanna sprake van een achterstand op het gebied van spelling?
Classificeren lijkt verklarende diagnostiek, maar dat is het niet
Je kijkt of bij een kind een bepaalde groep gedragingen/symptomen aanwezig is en geeft
daar een naam aan
Voorbeeld
• Impulsief gedrag vertonen is een kenmerk van ADHD
• De stoornis ADHD vormt dus niet een verklaring voor het impulsieve gedrag van
Helen, dan zouden we immers zeggen
- Het impulsieve gedrag van Helen wordt verklaard door impulsief gedrag
• We kunnen slechts stellen dat het impulsieve gedrag dermate ernstig is dat we het
ADHD kunnen noemen
• Vervolgens kunnen we in de literatuur zoeken wat mogelijk oorzaken en aanpakken
zijn voor ADHD
Waarom classificeren?
• Binnen de orthopedagogiek zijn we vooral gericht op verandering voor een kind
binnen een context
• Classificeren is geen doel op zich, maar
- Geeft toegang tot literatuur
- Geeft toegang tot financiering
- Geeft toegang tot behandelingen
- Vormt soms een voorwaarde voor plaatsing
3. Waarom zijn deze problemen met dit kind er nu? Hoe komt het? Wat zijn de
oorzaken van de problematische situatie?
Verklarende diagnostiek (waaromvragen)
• Je wilt weten hoe het komt dat bepaald probleemgedrag voorkomt, zodat je de
problematiek begrijpt en aanknopingspunten hebt voor de behandeling.
• Je onderzoekt condities of factoren die problemen veroorzaken of in stand houden
(kind, ouders, school …)
- Kunnen ook interpretaties of ideeën zijn
• Wetenschappelijke/parate kennis is essentieel om te bepalen welke
condities/factoren relevant zijn
4. Wat is de meest geschikte behandeling of plaatsing gezien het kind en zijn situatie?
Indicerende diagnostiek (in enge zin)
• Je wilt bepalen of een bepaald type behandeling of plaatsing geschikt is voor een
kind, of hij of zij voldoet aan de toelatingscriteria en er geen contraindicaties
aanwezig zijn.
• Twee typen:
- Plaatsing: toewijzen aan de meest geschikte behandeling; kiezen uit alternatieven
- Selectie: bepalen van geschiktheid voor bijvoorbeeld een opleiding; ja of nee
3
, • Let op: bij indicerend in engere zin is je advies slechts een beslissing, je zegt niks over
hoe de behandeling ingevuld moet worden
5. Wat kan er gedaan worden om de problemen te verminderen of te doen verdwijnen?
(Be)handelingsgerichte diagnostiek
• Ook wel indicerende diagnostiek in ruime zin genoemd
• Je wilt hulpverlening plannen en de kans van slagen van een bepaalde interventie
inschatten
- Behandelingsplanning
- Taxatie veranderbaarheid
• Je probeert te beoordelen wat kind, ouders en leerkracht nodig hebben om de
problematiek te doen verminderen
- Welke doelen staan centraal? (bijv aggressieve gedrag neemt af, leerprestaties
verbeteren, meer positieve sociale contacten, kind is minder somber)
- Welke aanpak is nodig om die doelen te bereiken? (kind heeft cursus nodig,
ouders hebben cursus nodig, leerkracht heeft begeleiding nodig van intern
begeleider, ouders hebben psycho-educatie nodig)
- Hoe, wat kunnen we doen? Hebben vaak te maken met behandeling
6. Heeft de geadviseerde behandeling het verwachte en gewenste effect opgeleverd?
Zijn de problemen verminderd of verdwenen?
Evaluatie diagnostiek
• Vindt plaats een tijdje nadat de plaatsing of behandeling is geïndiceerd
• Is in principe herhalingsonderzoek
• Je wilt weten of het advies het gewenste effect heeft gehad
- Moet de behandeling worden veranderd of bijgesteld?
- Kan de behandeling gestopt worden?
- Kan de behandeling op dezelfde manier worden voortgezet?
• Hiervoor is monitoring van belang: is de interventie uitgevoerd zoals bedoeld
- Nee, dan zou de behandeling effectief kunnen zijn als die beter wordt uitgevoerd
- Ja, dan is wellicht de verkeerde behandeling gekozen en/of verkeerde diagnose
gesteld.
Waaruit bestaat het antwoord op deze vragen?
Wat is bij deze vragen het doel van de diagnostiek?
• Het type antwoord dat je zoekt bepaalt het doel van de diagnostiek en tevens het
type diagnostiek
• Het antwoord zelf vormt de diagnose: een bepaald type uitspraak waarin de
diagnostiek uitmondt.
Welk type diagnostiek?
• Waarom blijven de leerresultaten van Aya achter?
Verklarende diagnostiek
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jodywiersma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now