2.1 De opbouw van de aarde
Het grootste gedeelte van de aardkorst wordt gevormd door oceaanbodem. De
oceaanbodem bestaat uit basalt, dit heeft een hoge dichtheid en is zwaar. De
continentale bodem bestaat uit graniet, en is veel lichter dan basalt. Hierdoor zakt de
oceanische korst veel dieper in de aarde dan de continentale korst.
De midoceanische rug is een onderwater gebergte in de Atlantische oceaan. Aan de
randen van de Grote Oceaan liggen juist diepzeetroggen, dit zijn diepe kloven in de
oceaanbodem
Aardkorst = Het buitenste laagje van de aarde dat bestaat uit stukken oceaanbodem
en stukken continent
Basalt = Stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkaanuitbarstingen en veel in
oceanische korst voorkomt
Graniet = Stollingsgesteente dat ondergronds stolt bij intrusies
- intrusie is het proces waarbij opstijgend magma vast gesteente binnendringt,
afkoelt en stolt
Midoceanische rug = Een wereldwijde aaneengesloten onderwater gebergte op de
oceaanbodem dat ontstaat doordat de oceanische korsten divergeren
Diepzeetroggen = De diepste plaatsen in de zeebodem die ontstaan waar
oceanische korst onder de continentale korst wordt geduwd ( convergentie)
Lithosfeer = De aardkorst en het bovenste gedeelte van de aardmantel die samen
als aardplaten bewegen
Asthenosfeer = Het gedeelte van de mantel dat gedeeltelijk vloeibaar is en waar de
lithosfeer overheen beweegt
2.2 Platentektoniek
Er zijn 3 soorten plaatbewegingen:
1. Convergent ( naar elkaar toe)
- subductie; oceanische korst duikt onder de continentale korst
2. Divergent ( van elkaar af)
3. Transform ( langs elkaar)
- verschillende richting of dezelfde richting met verschillende snelheden
Actualiteitsprincipe = Het idee dat de natuurlijke processen zoals ze tegenwoordig
verlopen, dat ook in het verleden hebben gedaan
, Pangea = Het supercontinent dat 200 miljoen jaar geleden waarschijnlijk bestond
2.3 Vulkanisme
Het eruptiemechanisme van een vulkaan is afhankelijk van de ligging van de vulkaan
ten opzichte van de plaatgrens. Bij platen die divergeren ( zoals de mid oceanische
rug) ontstaan effusieve erupties. De breuk wordt direct opgevuld met magma, en
doordat het in aanmerking komt met water stolt het gelijk. Hierdoor ontstaat basalt.
Bij convergerende platen, of subductiezones, komen juist explosieve erupties voor.
Dit komt doordat de samenstelling van het magma anders is. het bestaat hier uit
omgesmolten oceaanbodem en sediment. Dit mengsel hoopt zich op in de
magmakamer. Dit magma wil omhoog omdat het licht is, maar door de samenstelling
is het ook taai. Hierdoor stolt het als een soort prop, en verstop de het de kraterpijp.
Dit zorgt ervoor dat er druk ontstaat, wanneer die druk groot genoeg is ontstaat er
een explosieve uitbarsting.
Pyroclastica = Het door een vulkaan in de lucht geslingerde materiaal.
Bij een explosieve uitbarsting ontstaat een stratovulkaan. Dit is een steile hoge
vulkaan.
- Een caldera ontstaat bij een stratovulkaan wanneer de magmakamer te snel
leegloopt, hierdoor wordt de vulkaan instabiel en zakt hij in. Uitbarstingen na
een caldera kunnen zorgen voor een nieuwe vulkaankegel in de caldera zelf.
Graniet is een resultaat van intrusie. In intrusies vindt je ook ertsen en ertsaders.
Schildvulkanen zijn lage vulkanen die ontstaan bij effusieve uitbarstingen. maar deze
vulkanen kunnen ook ontstaan op plekken zonder plaatgrens, dit heet een hotspot.
Dit is een plek in de aardmantel waar magma opstijgt en dan de aardkorst doorgaat.
Doordat de platen bewegen ontstaat er zo een rij aan vulkanen. Voorbeelden van
hotspots zijn Hawaii en de Canarische eilanden.
2.4 Aardbevingen
Bij convergente en transforme bewegingen ontstaan aardbevingen. Op een
seismograaf worden de trillingen omgezet in een uitslag, hierin wordt de maat van de
hoeveelheid energie die vrijkomt vastgesteld.\
De schaal van Richter is een logaritmische schaal die de kracht van een aardbeving
weergeeft.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kaylamsw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.