In deze samenvatting (Biologie: Nectar hoofdstuk 21: Afweer, vwo 6) staat alles wat je moet weten over je afweersysteem, van mechanische afweer tot B- en T-cellen. In deze samenvatting staat alle noodzakelijke informatie met handige plaatjes. Veel succes met leren!
biologie hoofdstuk 17 dna nectar 4e ed vwo 6 leerboek isbn 978 9001 88597 7
vwo
6
vwo
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
6
All documents for this subject (5605)
7
reviews
By: ilsecdejong • 10 months ago
By: lutevandenbroek • 10 months ago
By: 116497H • 1 year ago
By: nikkihuisman62 • 1 year ago
By: josylenedelooze • 1 year ago
By: annemijnverheijden • 1 year ago
By: pienvanthek • 2 year ago
Seller
Follow
JustDoIt
Reviews received
Content preview
BIO H21 AFWEER
21.1 GEEN INDRINGERS
BARRIÈRES AAN DE BUITENKANT
• Dekweefsels (BINAS 80B: nauw aaneengesloten cellen) vormen als fysieke barrière een mechanische
afweer tegen ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen: ze beschermen het inwendige milieu van het
uitwendige milieu
• Huid (BINAS 87A): vorm van mechanische afweer:
- Opperhuid (: dekweefsel):
o Hoornlaag: dode, verdroogde cellen
o Basale cellenlaag (kiemlaag): vooral stamcellen, waarvan de dode dochtercellen de
nieuwe hoornlaag worden
- Lederhuid (: bindweefsel): elastische vezels met veel zintuigjes
- Onderhuids vetweefsel: warmte-isolatie
BESCHERMING TEGEN ZONLICHT
• Melanocyten: pigmentvormende cellen in de basale cellenlaag met uitlopers met korrels melanine:
korrels hopen zich op om kernen van naburige cellen om DNA te beschermen tegen UV-licht
VOCHTBARRIÈRES
• Longen en darmen zijn bedekt met slijmvlies: dekweefsel waarin slijmbekercellen slijm afscheiden dat
bacteriedodende stoffen bevat;
- In de longen voeren trilharen het slijm af naar de keelholte
• Biochemische barrière beschermt via pH, enzymen, bacteriën en andere chemische factoren
- In de maag overleven de meeste bacteriën de lage pH (1-3) niet
, INVESTEREN IN BESCHERMING
• Mechanische afweer bij planten: bv. stekels en doornen:
- Voordeliger om tegen grotere dieren te beschermen, omdat die meer schade toe kunnen brengen
• Door selectieprocessen en evolutie kan een vorm van mutualisme ontstaan waarbij het ene organisme
de ander beschermt (en daarvoor een beloning krijgt) door gevaarlijke organismen af te weren
CHEMISCHE BESCHERMING
• Chemische afweer bij planten: giftige stoffen (toxines)
AFWEERMAATREGELEN
• Afweermaatregelen van planten bij schimmel kunnen zijn:
- Sluiten huidmondjes
- Maken H2O2 → verdikking celwand
- Schimmelsporen dodende stoffen aanmaken
- Vrijlaten van het schadelijke NO door beschadigde cellen
SIGNAALSTOFFEN EN L OKSTOFFEN
• Waarschuwingssignalen of lokstoffen waarschuwen andere organismen of lokken de vijanden van het
gevaar die dan het gevaar opeten/onschadelijk maken
21.2 NIET-SPECIFIEKE AFWEER
OMRINGD DOOR EENCELLIGE ORGANISMEN
• Bacteriën (eencelligen; BINAS 78, 79A, 92A) bestaan uit:
- Celwand en celmembraan
- Ribosomen (andere organellen ontbrekken)
- Cirkelvormig chromosoom
- Aantal plasmiden (kleine cirkelvormige DNA-moleculen)
o Geen celkern: prokaryoten
• Bacteriën worden ingedeeld op grond van:
- Leefomgeving (aeroob/anaeroob)
- Voedselherkomst (heterotroof/autotroof)
- Celvorm (bolletjes/staafjes)
- Celwandverschillen (reactie op kleurstoffen
• Microbioom: al de bacteriën op en in je lichaam
BACTERIËN ALS ZIEKTEVERWEKKERS
• Bacteriën kunnen ziektes veroorzaken door afgeven van
bepaalde stoffen
- Sommige soorten maken giftige stoffen:
o Bv. microcytines of anatoxine-a
ANDERE EENCELLIGE ZIEKTEVERWEKKERS
• Sommige eencellige ziekteverwekkers zijn eukaryoten: ze hebben een celkern en andere organellen
- Bv. parasieten die een gastheer gebruiken om zich voort te planten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustDoIt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.16. You're not tied to anything after your purchase.
