In het gedragswiel vind je 3 grote categoriën van determinanten namelijk:
- Competenties
- Drijfveren
- Context
Competenties zijn de vaardigheden ( fysiek of psychisch ) en de kennis die men
nodig heeft om een bepaald gezond gedrag te stellen OF om ongezond gedrag te
veranderen / af te leren
Drijfveren zijn de factoren die iemands gedrag sturen of motiveren vanuit een
reflectieve of rationele oeverweging of vanuit automatische processen of
factoren zoals onze behoeften, emoties en gewoonten.
Dit zijn determinanten van binnen het individu
Context omvat aspecten uit de fysieke, sociaal ( culturele ), economische en
politieke omgeving die gedrag kunnen beinvloeden op micro, meso of
macroniveau
En dit determinant komt van buiten het individu
1. het staat niet los van elkaar
De determinanten samen geven een overzicht van alle mogelijke invloeden op
gezondheid gerelateerd gedrag. Verschillende determinanten interageren met
elkaar wanneer ze gedrag beïnvloeden. Ze vormen een complex samenspel van
invloeden dat bij elk individu verschillend kan zijn. Ze kunnen elkaar versterken
of net ondermijnen.
2. Verklaren en voorspellen van gedrag
Het gedragswiel werd ontwikkeld om gezondheidsbevorderaars te helpen
voorspellen welke verandering nodig is om welbepaald gezond gedrag te
bekomen.
De determinanten kunnen op verschillende manieren invloed hebben op je
gedrag:
- Ze kunnen het uitlokken
- In stand houden
- Risico erop vergroten.
- Beschermen
3. belangrijk en veranderbaar
Wanneer je gedrag wil beïnvloeden, zal je niet kunnen ingrijpen op alle
gedragsdeterminanten en zal ook niet elke gedragsdeterminant even relevant
zijn. Je moet dus zoeken naar de belangrijkste en meest veranderbare
determinanten. Toch zal een mix van strategieën die inwerkt op de verschillende
1
, soorten determinanten (competenties, drijfveren én context) de grootste kans op
effectieve gedragsverandering garanderen.
Inwerken op gedragsdeterminanten kan je via gedragsverandering technieken
zoals nudging en engagerende communicatie
DE DETERMINANTEN VAN HET GEDRAGSWIEL
COMPETENTIES
= kennis en vaardigheden ( fysiek of psychisch ) die ervoor zorgen dat je in staat
bent om een bepaald gezond gedrag te stellen.
A. Fysieke competenties
Fitheidscompetenties ( over de nodige fitheid beschikken om een bepaald
gezond. Gedrag te stellen, fitheid bestaat uit LEUKS )
Vb. voldoende evenwicht hebben om de trap te kunnen nemen (bij
ouderen )
Bv. fysieke basisuithouding hebben om 150 min./week matig intensief te
bewegen
Motorische en technische vaardigheden ( het vermogen om handelingen
uit te voeren die motoriek en coördinatie vereisen )
Vb. een gezonde maaltijd kunnen bereiden
Bv. vaardigheid hebben om te fietsen of te zwemmen
B. psychische competenties
Kennis ( de mate waarin de doelgroep over de nodig info beschikt )
Bv. Kennis hebben over de gevolgen van roken / drugs
Bv. Inzicht hebben in hoe je best een rookstoppoging aanpakt
Bv. weten dat je best iedere dag een kwartier je huis ventileert
Functionele vaardigheden. ( het vermogen om te lezen, schrijven, rekenen,
informatie te onthouden )
bv. Vragenlijsten kunnen invullen
Bv. slogans en boodschappen begrijpen
Bv. medische informatie en risico-percentages begrijpen
Kritische vaardigheden ( het vermogen om info kritisch te evalueren op
basis van autonome en bewuste beslissingen )
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katodanneels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.