COLLEGE 1 - BASISPRINCIPES: EMBRYOLOGIE EN OPBOUW
In het zenuwstelsel is de cellulaire diversiteit heel hoog
Voor alle zenuwstelsels geldt:
1. Neuronen zijn dynamisch gepolariseerd: Input gaat via dendrieten naar het soma en
output gaat via axonen
2. Er is een gecombineerd/sequentieel elektrische-chemische informatieflow:
actiepotentiaal (elektrisch) → neurotransmitters (chemisch)
Het lichaam is opgebouwd uit segmenten. Elk segment wordt geïnnerveerd door 1
zenuwpaar (1links en 1 rechts)
3 zenuwstelsels:
1. Centraal zenuwstelsel (CZS): neuronen in het centrale deel (hersenen en
ruggenmerg)
2. Perifeer zenuwstelsel (PZS): neuronen in de periferie die verbonden zijn met het CZS
3. Enterisch zenuwstelsel: neuronen in de wand van het spijsverteringskanaal
Vertebraten: het neurale merg ligt dorsaal van de darm (ruggenmerg). Het CZS is omgeven
met bot (schedel en wervels)
De neuroaxis van de mens maakt een hoek van 90 graden
Ongeveer 2 weken na de bevruchting is het embryo een plaat met 3 lagen. De
bovenste laag is de neurale plaat.
- Medio-laterale organisatie:
o Cellen CZS ontstaan mediaal
o Cellen PZS ontstaan lateraal
- Rostro-caudale organisatie: opgedeeld in segmenten
De neurale plaat vouwt zich op en vormt de neurale buis. Dit is een enkele laag neurale
stamcellen die met daarbinnen een holte gevuld met vloeistof. Dit is de basis voor het
ontstaan van het CZS.
Aan de rand splitsen cellen zich af → neurale lijst. Dit zijn de stamcelen die zullen migreren
naar de periferie.
Vanuit de neurale buis ontstaan er eerst 3 hersenblaasjes
(prosencephalon, mesencephalon en rhombencephalon (+myelum))
Deze splitsen zich vervolgens op tot 5 hersenblaasjes:
- 1a: telencephalon
- 1b: diencephalon
- 2: mesencephalon
- 3a: metencephalon
- 3b: myelencephalon
,De wand van de neurale buis differentieert:
- Korte afstand: de grijze stof (soma) blijft bij elkaar. De witte stof
(axonen) vormt zich daar omheen → ruggenmerg
- Lange afstand: de grijze stof licht rond het lumen maar migreert ook
verder weg. Ertussen vormt zich de witte stof → cortex (hersenen)
Het lichaam en dus het CZS is symmetrisch. Er ontstaan 2 hemisferen
Groei van het CZS:
- Primair:
o Rostrale deel van de neurale buis rolt zich op tot een c-vorm
o De laterale delen van het telencephalon groeien harden dan het mediale deel
o De fissura longitudinalis cerebri en de telencephale hemisferen ontstaan
- Secundair:
o Hersenkwabben (lobi)
ontwikkelen
o Lobi groeien harder dan de
insula → ontwikkeling fissura
lateralis
- Tertiair:
o Verdere groei en migratie →
ontstaan sulci en gyri
Ventrale-dorsale groei van CZS
- Ventrale deel neurale buis → motorneuronen
- Dorsale deel neurale buis → sensibele neuronen
- In de neurale buis wordt ventraal van dorsaal gescheiden door de sulcus limitans
(ondiepe groeve)
,COLLEGE 2 – TERMINOLOGIE, MACROSCOPIE EN TAXONOMIE
Soorten neuronen
Witte stof: vooral axonen
Grijze stof: vooral somata (cellichamen)
- Dendrieten liggen over het algemeen in de grijze stof.
Ook zijn er in de grijze stof axonen te vinden
CSV (cerebrospinale vloeistof) zit in de ventrikels of
extracerebraal (tussen de hersenvliezen)
Beeldvorming is soms lastig vanwege de kleuren en omdat met
bijvoorbeeld MRI niet de neuroaxis wordt gevolgd.
Naamgeving
- Vaak 3 delig: algemene structuur + kenmerk + relatieve positie
o Nucleus (grijze stof) Olivaris (olijfvormig) Inferior (onder)
- Grijze stof
o PZS: ganglion
o CZS
▪ Gelamineerd (gelaagd): cortex, gyrus, area, hoorn/comu
▪ Niet-gelamineerd:
• Duidelijk begrensd: nucleus
• Vaag begrensd: area, regio
- Witte stof
o PZS: nervus, ramus, plexus
o CZS: lemniscus, capsula, commissura, funiculus, tractus/baan, fasciculus
- CSV: canalis, aqueduct, ventrikel/ventriculus, foramen, apertura, cisterna
, Anatomische richtingen
De dorso-ventrale as staat
altijd loodrecht op de
rostro-caudale as
Taxonomie (schikking/structurering) grijze stof
- De basis komt vanuit de neurale buis
o Telecephalon
▪ Dorsaal → cortex
▪ Ventraal → cerebrale nuclei
o Diencephalon
▪ Dorsaal → thalamus
▪ Ventraal → hypothalamus
- Je kunt in feite de buis openknippen waardoor mediaal de
ventrale kant is en lateraal de dorsale kant
Lange verbindingen (witte stof)
- Projectiebanen
o Cortex subcortex
o Ipsi- of contralateraal
- Associatiebanen
o Binnen cerebrale hemisferen
o Ipsilateraal
o Vaak tussen corticale gebieden
- Commissuren
o Van hemisfeer naar hemisfeer
o Contralateraal
- Decussaties
o Kruisingen
o Contralateraal
Macroscopische kenmerken CZS
- Bijna elke regio heeft een linker en een rechter helft. In het cerebrum en cerebellum
noemen we het hemisferen
- Cerebrale hemisfeer heeft 4 lobi en 3 polen (uiteinden)
- De cerebrale cortex is gyrencephaal (er zijn groeven en windingen)
- Het cerebrum is opgevouwen tot een soort c-vorm
- Het CZS is omgeven door meningen (vliezen) en drijft in zijn eigen vloeistof (CSV)
- Het ruggenmerg is korter dan de wervelkolom
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ASG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.34. You're not tied to anything after your purchase.