Ontwikkelingspsychologie UPvA jaar 1
Alex Verlinden
College 1
LCC 1 The Study of Human Development
Developmental science: onderzoeksveld wat zich focust op kinderen kun fysieke, intellectuele,
sociale en emotionele ontwikkeling
wordt steeds meer internationaal en interdisciplinair
Perioden van ontwikkeling: prenatale periode, infancy, vroege kindertijd, middel kindertijd,
adolescentie
Domeinen van ontwikkeling: sociaal, emotioneel, cognitief, fysiek
Contexten van ontwikkeling: oa fysieke omgeving, culturele normen en waarden en familie en peers
Historische overtuigingen over kinderen en kindertijd hebben effect op het leven van kinderen
Middeleeuwen: kinderen zijn miniatuurvolwassenen
preformationisme: volwassen capaciteiten/verlangens/interesses/emoties zijn al
aanwezig in vroege kindertijd
kinderen geen onderwijs/geen speciaal speelgoed/vaak alleen gelaten
Protestantse reformatie
kinderen worden geboren met zonden die weg kunnen door gehoorzaamheid aan
autoriteit
Begin 1900 kinderen hebben een zondevol en rebelse natuur: masturbatie en duimzuigen zijn
‘dangerous pleasures’
Industriële revolutie
Van werken op platteland naar werken in fabriek of naar school
Geboortecijfer flink omlaag
Kindersterftecijfer flink omlaag
Opkomst van ontwikkelingswetenschappen
Factories Inquiries Comittee in England deed onderzoek of 12 uur werken voor een
kind wel kon (het begin van ‘hé is dit wel ok?’, ook al was de conclusie ja)
Charles Darwins Origin of Species bracht fundamentele veranderingen over de
opvattingen van kind ontwikkeling te weeg: studie van menselijke ontwikkeling is
cruciaal voor het begrijpen van menselijke evolutie
William Preyer schreef het eerste boek over kind ontwikkeling
Hij had strenge regels voor observeren: had veel invloed op ontwikkelingswetenschap
Hij probeerde sequences of behavior te identificeren (hoe komt het ene gedrag voort
uit het andere gedrag)
Hij was geïnteresseerd in hoe omgeving en biologische factoren de ontwikkeling
beïnvloedden
Baldwin kwam met de 1e stage theorie
Hoofdkwesties van ontwikkelingswetenschappen
Bronnen van ontwikkeling: wat stuurt ontwikkeling?
Plasticiteit: in hoeverre en onder welke condities is ontwikkeling veranderbaar?
Sensitieve periode: een tijd in de ontwikkeling van een organisme waarin een
bepaalde ervaring een bijzonder groot effect heeft
Continuïteit/discontinuïteit: geleidelijke verandering of periodes met snelle verandering
(developmental stages)?
Continuïteit: kwantitatieve verandering // Discontinuïteit: kwalitatieve verandering
Individuele verschillen: wat maakt jou uniek en zijn dat blijvende verschillen?
,Ontwikkelingstheorieën
Belangrijke verschillen tussen benaderingen
Domeinen die worden onderzocht
Onderzoeksmethoden die zijn gebruikt
Centrale kwesties die worden geadresseerd (van de 4 hierboven)
4 Grand Theories
Psychodynamische theorieën
Theorieën die de invloed van universele biologische driften en individuele ervaringen op
ontwikkeling en de ontwikkelingsfasen onderzoeken
Freud
Alle biologische driften hebben 1 doel: overleven en voortplanten
Gedrag gemotiveerd door fundamentele seks drift
Psychoseksuele fases: elke fase conflict tussen verlangen en buitenwereld, hoe je deze
conflicten oplost bepalen je persoonlijkheid
Persoonlijkheid bestaat ui 3 mentale structuren:
1. Id: biologische driften
2. Ego: rationele component
3. Superego: geweten
Erikson
Sociale- en culturele factoren als drijfveer van ontwikkeling
Ontwikkeling gaat het hele leven door (eindigt niet bij adolescentie)
Belangrijkste uitdaging: zoektocht naar identiteit
Oplossen van bepaalde taken tijdens bepaalde fases
,Behaviorisme
Ontwikkeling als resultaat van leerprocessen en veranderingen in gedrag als resultaat van
gevormde associaties tussen gedrag en consequenties
Reinforcements en straffen
Thorndike
Law of effect: gedrag met een positief effect wordt waarschijnlijk herhaald
Watson: ‘maakt niet uit wie of wat je bent, door leerprocessen kan je álles worden’
Constructivistische theorie
Cognitieve ontwikkeling ontstaat doordat kinderen actief een beeld van de werkelijkheid
construeren, gebaseerd op hun eigen ervaringen met de wereld
Piaget (grondlegger)
Verschillende ontwikkelingsfase van de cognitie
Ontwikkeling kan worden versneld of vertraagd door omgeving
Assimilatie, accommodatie, equilibrium (later meer)
Constructivistische benadering: de processen van verandering in ontwikkeling zijn
universeel
Socioculturele theorie
Vygotsky (grondlegger)
Niet alleen biologische en sociale factoren maar ook culturele factoren beïnvloeden
ontwikkeling
Zone of proximal development (ZPD): het gat tussen wat kinderen zelf kunnen
bereiken en wat kinderen kunnen bereiken wanneer ze met een meer competent
individu interacten
Moderne theorieën
Evolutionaire theorieën: verklaren hoe menselijk gedrag bijdraagt aan het overleven van de
soort en kijken hoe de evolutie individuele ontwikkeling beïnvloedt
Ethologie: interdisciplinaire wetenschap die de biologische en evolutionaire
fundamenten van gedrag onderzoekt
Sociale leertheorieën: behavioristische benadering maar dan dat er geleerd wordt door
observatie en sociale interacties
Informatie-processing theorieën: cognitieve ontwikkeling wat betreft efficiënte
informatieverwerkingsprocessen
Systeem theorieën: ontwikkeling als complex geheel van aparte delen, onderzocht wordt hoe
deze delen zijn georganiseerd, interacten en veranderen
Dynamische systeem theorie: nieuwe complexe systemen ontstaan vanuit de
interactie tussen minder complexe delen
Ecologische systeem theorie: focust op de organisatie en interactie tussen de
verschillende omgevingscontexten waarin kinderen opgroeien
Bronfenbrenner:
1. Microsysteem: directe contacten/invloeden
2. Mesosysteem: interactie tussen de verschillende systemen
3. Exosysteem: indirecte contacten/invloeden
4. Macrosysteem: maatschappij/cultuur
5. Chronosysteem: tijd/wereld gebeurtenissen
Methoden van onderzoek
Verschillen in doel van onderzoek
Basic: verkrijgen van meer/bredere kennis
Applied: kennis verkrijgen die helpt bij het oplossen van een specifiek probleem
Action: verkrijgen van kennis om een sociale beleidsbeslissing te maken
Ze overlappen elkaar echter vaak
Criteria voor ontwikkelingsonderzoek
, Objectiviteit
Betrouwbaarheid
Repliceerbaarheid
Validiteit
Methoden voor data verzamelen
Natuurlijke observatie: observatie van het gedrag in een alledaagse setting
Ethnografie: studie van de organisatie van gedrag veroorzaakt door bepaalde
cultuur
Experiment: interventie wordt aangeboden
Klinisch interview: interview waarbij elke vraag afhangt van het voorgaande
antwoord (eigenlijk een gesprek dus)
Onderzoeksontwerpen
Ethische standaards
In de smiezen gehouden door de IRB’s
Fundamentele richtlijnen:
Freedom of harm
Informed consent
Confidentiality
GP 1: Endogene, exogene en constructivistische theorieën
Losse begrippen:
Phylogenese: ontwikkeling van een soort
Ontogenese: ontwikkeling van een individu
Endogene theorie verklaart ontwikkeling als resultaat van voornamelijk interne invloeden. De
biologische blueprint is niet vatbaar voor de omgevingscondities. Voorbeelden: Freud en Erikson.
Exogene theorie verklaart ontwikkeling als resultaat van specifieke externe invloeden. De biologische
blueprint is volledig te vormen door de omgeving. Voorbeelden: Skinner en Bandura.
Constructivistische theorie onderzoekt de loop en wezenlijkheid van ontwikkeling. Gaat ervan uit
dat ontwikkeling een synthese is van vooruitstrevende organisatie en reorganisatie. Deze organisaties
zijn opgebouwd uit interacties met de omgeving.
Aantekeningen HC 1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alexverlinden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.19. You're not tied to anything after your purchase.