Biologie H3 Cellen
§1 Celonderdelen
Biologische onderzoek vindt plaats op organisatieniveaus: van klein naar groot
1. Molecuul 6. Organisme
2. Organel 7. Populatie/soort
3. Cel 8. Ecosysteem
4. Weefsel 9. Systeem Aarde
5. Orgaan
Cellen-> nemen stoffen op, staan stoffen af, groeien, reageren op veranderingen en delen.
Weefsel -> cellen met dezelfde bouw en functie.
Orgaan -> verschillende weefsels die samenwerken aan een taak.
Orgaanstelsel -> alle organen die samenwerken aan dezelfde taak.
^ hart, longen en bloedvaten bijvoorbeeld -> verzorgen het transport van zuurstof,
voedingsstoffen en afvalstoffen.
Organisme -> alle orgaanstelsels samen.
Populatie/soort -> groepen organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied
(populatieniveau).
Dan komen we nog een niveau hoger -> de ecosystemen en daarna systeem Aarde.
Slag- en aders -> verzorgen het transport van stoffend door het lichaam.
Cel
-> grondplasma = bestaat uit water en opgeloste stoffen
-> celmembraan = zit om het grondplasma heen, opgebouwd uit vetachtige stoffen en
eiwitten vormt de grens tussen celinhoud en omgeving. Alle stoffen die de cel in of uit
gaan passeren de celmembraan.
- eiwitten in het celmembraan selecteren de meeste van die stoffen
* sommige vormen ‘poortjes’ waardoor alleen bepaalde stoffen
kunnen passeren
* andere zijn receptoreiwitten die stoffen opvangen
-> organellen = hebben een specifieke taak. Grondplasma en organellen vormen samen het
cytoplasma.
-> celkern (meest opvallende organel) -> regelt alle processen in een cel, daarbij zijn steeds
eiwitten betrokken.
* voor het maken van eiwitten bevat de celkern DNA, verpakt in RNA-moleculen
gaat die informatie via openingen in het kernmembraan naar het grondplasma
* daar maakt de cel met die informatie de benodigde eiwitten.
, Het RNA dat een celkern verlaat, gaat naar de ribosomen.
Ribosomen korrelvormige organellen, dat zijn de eiwitfabriekjes van de cel. Ribosomen
kunnen met de informatie uit een RNA-molecuul een eiwit maken.
Ribosomen zijn soms gekoppeld aan het endoplasmatisch reticulum (ER).
Endoplasmatisch reticulum dit organel is een netwerk van membranen rond de celkern.
-> De membranen vormen holten en kanalen om eiwitten door de cel heen te verplaatsen.
-> Via het ER transporteert de cel en andere gemaakte eiwitten naar het Golgi-systeem.
Golgi-systeem dit organel bestaat uit een aantal platte membraanzakken die de
gevormde eiwitten sorteren.
Van het Golgi-systeem splitsen ook andere blaasjes af -> dat zijn lysosomen.
Lysosomen bevatten enzymen die stoffen binnen de cel verteren-> die breken oude
organellen en grote (voedsel)deeltjes af.
Mitochondrium is een rond of boonvormig organel opgebouwd uit 2 membranen: een
glad buitenmembraan en een sterk geplooid binnenmembraan. Mitochondrium zijn de
energiecentrales van de cel.
§2 DNA en celcyclus
Cellen kunnen eiwitten gebruiken als: bouwstof, enzym, transportmiddel of signaalstof.
Eiwit een soort kralenketting van aminozuren. Eiwitten beïnvloeden ook je
eigenschappen.
DNA:
De kern van je cellen bevat DNA-moleculen -> daarin is informatie opgeslagen voor het
maken van duizenden eiwitmoleculen waaruit je lichaam bestaat.
DNA bestaat uit 2 in elkaar geweven strengen -> bestaan uit afwisselend fosfaatgroepen en
suikermoleculen. De treden bestaan uit 4 stikstofbasen: adenine (A), cytosine (C), guanine
(G) en thymine (T). Hierdoor zijn de strengen met elkaar verbonden.
DNA RNA RNA DNA
T A T A
A U A T
C G C G
G C G C
De volgorde van de stikstofbasen in een DNA-streng zijn erg belangrijk. Zij vormen de code
voor het maken van eiwitten.
Gen een stuk DNA-molecuul met de informatie voor het maken van een eiwit.
Nonsense-DNA grote stukken DNA zonder genen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gittedepoot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.