Verticale ethiek/traditionele benadering ethiek: claimen inzicht te geven in wat moreel goed/slecht
is. (verticaal omdat de mensen ‘bovenin’, priester/ethicus, beslissen wat goed is)
Horizontale ethiek: nieuwe ethiek benadering (menselijk handelen wordt niet alleen bepaald door
hun vermogen om rationeel te kunnen denken maar ook door hun afkomst). Is een reactie op de 2
problemen van de verticale ethiek, namelijk:
1. Het is onmogelijk om het eens te zijn in één morele standaard in concrete situaties
2. Door verticale ethiek lijkt het een moraliserend karakter en lijkt ethisch handelen volgzaam
handelen te worden
Verticale ethiek
- Absoluut geldende morele waarheid
- Kennis over de morele waarheid heeft macht
Horizontale ethiek
- Afzien van absolute morele waarheden
- Mens niet altijd rationeel
- Zorgvuldige dialoog basis voor goede morele afweging
Traditionele Beginselethiek = Gevolgenethiek = Deugdenethiek
benadering ethiek plichtenethiek utilisme
Kernvraag
Wat moet ik doen? Wat moet ik doen?
Hoe word ik gelukkig?
Waar naar kijken? De intentie en principes De consequenties van het Het karakter(+eigenschappen)
van het handelen van een handelen van een van een persoon (= deugden)
persoon in een situatie persoon in een situatie
Kernwoorden
Autonomie, respect Onpartijdigheid Voortreffelijkheid
Probleem traditionele benadering ethiek
- In veel situaties biedt het geen uitkomst
- Morele overtuiging veranderen
- Moraliserend
Dialoogethiek van Habermas: de dialoog vormt een rechtvaardigheidsgrond voor een morele norm
of keuze in combinatie met 4 criteria:
1. Participatieregel: niemand die een relevante bijdrage kan leveren mag worden buitengesloten.
2. Symmetrieregel: deelnemers krijgen dezelfde mogelijkheid om een bijdrage aan de discussie te
leveren
3. Oprechtheid: ieder deelnemer meent wat hij zegt
4. Dwang: r zijn geen bronnen van interne of externe dwang ingebouwd in het proces
(niet aan alle 4 criteria kan tegelijk worden voldaan)
Moresprudentie: jurisprudentie gericht op morele dilemma’s. Ethiek benadering gericht op het
omgaan met morele kwesties en dilemma’s
Zorgethiek (ethics of care): gaat uit van de kwetsbaarheid van de mens en afhankelijkheid van
anderen. Belangen van meerdere personen zijn met elkaar versmolten. Gezien als aanvulling om
moraliteit. Biedt geen concrete handvaten
Integriteit in enge zin:
- Integriteit volgens Martin Benjamin: verwijst naar de relatie en
onderlinge verbondenheid tussen verschillende aspecten van een
persoon waarbij deze aspecten met elkaar moeten aansluiten.
Integriteit in ruime zin:
- Integriteit volgens De George: moreel en ethisch handelen
- Integriteit volgens Nieuwenburg: ontbreken van moreel wangedrag
- Integriteit volgens media: oproep tot herstel en naleven van morele
normen
Het model van Karssing: verdeeld integriteit in een extern (maatschappelijk) en intern (persoonlijk
perspectief (integriteit door zelf achter de principes te staan en betrouwbaar te zijn voor anderen)
Interim perspectief
- Identificeren: herkennen en evalueren van morele overtuigingen en verantwoordelijkheden
- Balanceren: vinden van balans tussen de conflicterende verantwoordelijkheid en morele overtuigingen
- Beschermen: grenzen stellen aan wat redelijkerwijs van je te verwachten is
Extern perspectief
- Moraliteit: het handelen kan de morele toets doorstaan
- Standvastigheid: het kunnen weerstaan van verleidingen
- Verantwoorden: de bereidheid om je handelen te verantwoorden
Rolintegriteit: professional die zich houdt aan en handelt naar de doeleinden en waarden van zijn
functie. (overeenstemmend met waarden, principes en regels)
Beroepsmoraal: beroepsgerelateerde gedragscode als rol in de rolintegriteit
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nigel-ajax1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.