Samenvatting thema 2 transport biologie voor jou 6 VWO
0 view 0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Ik heb thema 2 transport van biologie voor jou 6 VWO samengevat inclusief afbeeldingen die de stof verduidelijken. Ik heb hier een mooie voldoende mee kunnen halen en het is veel duidelijker dan in het boek. Het is niet al te lang en je komt makkelijk door de samenvatting heen.
2.1:
Bij eencellige organismen vindt stoffentransport over kleine afstand plaats door diffusie.
Grotere planten en dieren hebben een vatenstelsel. Planten hebben transport in twee
richtingen. Bij dieren is het transport circulair.
Geleedpotigen hebben een open circulatiesysteem/open bloedsomloop met een
buisvorming hart dat de lichaamsvloeistof rond de organen laat gaan. Andere diersoorten
hebben een bloedsomloop, een gesloten transportsysteem, waarin bloed is gescheiden van
andere vloeistoffen en in bloedvaten wordt rondgepompt door hart.
Open bloedsomloop: op een gegeven moment gaat het bloed niet door de vaten, maar door
de cellen.
Gesloten bloedsomloop: het bloed stroomt op elk moment door de vaten.
In gesloten bloedsomloop is stoffentransport effectiever en kan over een grotere afstand
plaatsvinden.
Sommige dieren hebben bloedsomloop met meerdere harten, zoals regenwormen.
Gewervelde dieren hebben een bloedsomloop. Bij vissen gaat het bloed vanuit het hart eerst
naar de kieuwen en daarna meteen door naar andere organen. Het hart van een vis heeft
één boezem en één kamer. Bloed komt van de organen in boezem, dan naar de kamer, dan
naar kieuwen, enz. Vissen hebben dus een enkelvoudige bloedsomloop: bloed stroomt per
omloop één keer langs het hart.
Menselijk hart heeft twee gescheiden helften. En een dubbele bloedsomloop.
Kleine bloedsomloop: de rechterharthelft pompt bloed naar de longen, vanuit de longen
stroomt bloed naar de linkerharthelft. Het bloed neemt hierbij zuurstof op en geeft
koolstofdioxide af.
Grote bloedsomloop: linkerhelft pompt bloed door alle organen van lichaam. Het bloed
komt daarna weer terug in rechterhelft. Hierbij worden zuurstof en voedingsstoffen
afgegeven aan de cellen en wordt koolstofdioxide en afvalstoffen opgenomen in bloed.
Dubbele bloedsomloop: per omloop stroomt het bloed twee keer door het hart.
- Hiermee kan je verschil aanduiden tussen kleine en grote bloedsomloop.
Met een dubbele bloedsomloop kan een hogere druk worden bereikt. Bloedsomloop zorgt
voor homeostase (dynamisch evenwicht in interne milieu) door in het bloed opgeloste
stoffen te transporteren en vrijgekomen warmte uit dissimilatie te verdelen.
, Eenkamerhart: komt voor bij amfibieën. Eén kamer pompt een deel van het bloed vanuit
hart naar de longen en huid, op die plekken wordt zuurstof opgenomen. De rest van het
bloed gaat via aorta door hele lichaam.
Bij reptielen is bloed deels gescheiden door tussenschot. Als het dier niet ademt, kan bloed
uit beide kamers naar beide aorta’s stromen. Als dier wel ademt, dan is druk in
longhaarvaten laag. Rechterdeel hart trekt eerder samen dan linkerdeel, hierdoor kan
grootste deel zuurstofarm bloed naar longen.
Zoogdieren en vogels hebben een volledig gescheiden dubbele bloedsomloop.
Foetus krijgt zuurstof en voedingsstoffen via placenta. Voor de geboorte is er een opening
tussen de boezems, het ovale venster. Groot deel van het bloed stroomt via deze opening
van de rechterboezem rechtstreeks naar de linker. Dit bloed gaat dan via linkerkamer naar
aorta.
Ductus arteriosis: verbinding bij een foetus tussen de longslagader en de aorta. Grootste
deel bloed dat door de rechterkamer wordt weggepompt in de longslagader, komt via
ductus arteriosis in de aorta.
Direct na geboorte vullen longen met lucht -> weerstand in longhaarvaten neemt af. Het
bloed stroomt nu makkelijker vanuit rechterkamer in de longbloedvaten en zo daalt
bloeddruk in rechterharthelft.
De bloeddruk in de linkerboezem stijgt door aanvoer van bloed uit de longen, hierdoor sluit
het ovale venster door een klep, deze klep vergroeit z.s.m. met de harttussenwand. De
ductus arteriosis, resten van navelstrengader en navelstrengslagaders verschrompelen en
verdwijnen.
DUS: het verschil tussen de embryonale bloedsomloop en de bloedsomloop na geboorte is,
dat de embryonale zuurstofrijk bloed krijgt via de placenta i.p.v. de longen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RosalieKumar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
