Samenvatting Economie Mobiliteit
Hoofdstuk 1: Schaarste en ruil
Transport is belangrijk in de economie. De laatste jaren is transport steeds makkelijker
geworden, dit bevordert ook het reizen.
Naast de eerste levensbehoeften hebben mensen andere behoeften. Deze verschillen per
cultuur maar ook per persoon. Om de behoeften te voorzien heb je middelen nodig, echter
heeft een mens oneindig veel behoeften maar een beperkt aantal middelen.
-schaarste de spanning tussen oneindige behoeften en beperkte middelen
In de economie gebruiken we schaars anders dan tekort. Een product is schaars als er
(productie)middelen voor moeten worden opgeofferd om het te maken, de relatieve
schaarste. Je kunt onthouden dat alles wat geproduceerd moet worden schaarste goederen
zijn. Ook bv. drinkwater, het moet gezuiverd worden voordat je het kunt drinken en is dus
een schaars goed.
-Vrije goederen goederen die niet schaars zijn, er hoeft niks voor opgeofferd te worden,
bv. windkracht
Arbeidsdeling = mensen specialiseren zich door zicht toe te leggen op één activiteit, zo wordt
je vaardiger en maak je minder fouten, door de arbeidsverdeling ontstaan beroepen en
tussen die beroepen ontstaat ruil waar ieder beter van wordt
Transactiekosten zijn alle kosten die gemaakt moeten worden om een ruil tot stand te
brengen.
Directe ruil Indirecte ruil
je ruilt een product tegen product je ruilt geld tegen een product
Directe ruil heeft hoge transactiekosten (want je moet iemand vinden met een tekort aan
jouw overschot om mee te ruilen) en komt nog maar amper voor. Geld daarin tegen wel.
Geld word niet alleen gebruikt als ruilmiddel maar ook als rekenmiddel, de waarde van
producten wordt uitgedrukt in geld.
Je kunt geld ook sparen en daarom heeft het ook een spaarfunctie.
In het zwarte circuit worden de transacties verzwegen voor de belastingdienst.
De ruil op de markt is de marktsector. Tot de non-marksector behoren de activiteiten van de
overheid en de non-profitsector, er wordt geen prijs voor vastgesteld omdat de prijs niet tot
stand komt via vraag en aanbod. Bv. onderwijs en zorg. Dit wordt wel geregistreerd en is dus
het formele circuit. Er is ook een grijs circuit, dit behoort ook tot de informele economie, bv.
de auto van je oom wassen voor 10,-.
, Hoofdstuk 2: Ruiltransacties en welvaart
Welvaartseconomen zeggen dat de welvaart kan toenemen door ruiltransacties. De
betalingsbereidheid (vraaglijn geeft deze weer) van een persoon is het maximale bedrag dat
een persoon voor een product wil betalen. Ligt deze betalingsbereidheid boven de prijs van
het product (dus hij wil 500 betalen maar het kost maar 300) dan neemt de welvaart van de
persoon toe (in dit geval 200). Het consumenten surplus is het bedrag dat de consument
minder betaald dan dat hij maximaal bereid is te betalen.
- kosten waarde van opgeofferde schaarse middelen
- baten mate van behoeftebevrediging
Mensen en bedrijven wegen de kosten tegen de baten af. Bedrijven maken investeringen die
kosten op korte termijn hebben maar baten op de lange termijn. Dit geldt ook voor de
overheid bij bv. de aanleg van wegen. Maatschappelijke baten (bv. betere bereikbaarheid)
zijn lastig te voorspellen en in geld uit te drukken.
Een bedrijf heeft een leveringsbereidheid, het bedrag dat een bedrijf minimaal wil
ontvangen voordat hij bereid is te leveren (laagste prijs waarvoor aanbieder zijn product wil
verkopen). Het producentensurplus is het bedrag dat de producent meer ontvangt dan zijn
leveringsbereidheid.
Consumentensurplus verschil tussen bedrag dat koper maximaal bereid is te betalen en
de prijs die hij werkelijk betaalt
Producentensurplus bedrag dat aanbieder ontvangt boven het bedrag van de
leveringsbereidheid
Een prijsdaling leidt tot een toename van het consumentensurplus en een afname van het
producentensurplus. Het producentensurplus betekent niet hetzelfde als winst. De
aanbieders hebben ook nog te maken met allerlei kosten. Als er geen constante kosten zijn
dan is het producentensurplus wel gelijk aan de winst.
Pareto-efficiëntie:
Om te kijken of een economie maximale welvaart bereikt maken welvaartseconomen
gebruik van de Pareto criterium.
de totale welvaart is Pareto-efficiënt of Pareto-optimaal als de welvaart van één
persoon niet kan toenemen zonder dat de welvaart van iemand anders afneemt
Pareto-criterium doet geen uitspraak over rechtvaardigheid van verdeling
Bv. A, B en C hebben een prijs gewonnen. A 100,- B 50 en C 150 (totaal 300). Als ze dit samen
gaan verdelen zou ieder 100 krijgen, A houdt hetzelfde, B gaat erop vooruit en C erop
achteruit. De winst van A betekent een verlies voor C, de oorspronkelijke verdeling is dus
Pareto-efficiënt. (kijk ook naar opdr. 2.3)
Er is ook kritiek op de welvaartstheorie, het is een beperkte kijk. De welvaartseconomen
kijken alleen naar ruiltransacties in de formele economie. Als iemand zijn eigen eten
verbouwd groeit zijn welvaart volgens hun niet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gijsvangompel333. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.54. You're not tied to anything after your purchase.